Την ενημερωτική συνάντηση διοργάνωσε ο Δήμος Σητείας με πρωτοβουλία του Τμήματος Οικονομικής Ανάπτυξης του Δήμου και του αρμόδιου Αντιδημάρχου κ. Νίκου Λαντζανάκη, με σκοπό όπως ανέφερε ο Προϊστάμενος του Τμήματος και συντονιστής της συζήτησης κ. Αριστοτέλης Μεραμβελιωτάκης, να αναλυθεί η παρούσα κατάσταση τοπικά, να διατυπωθούν προτάσεις βελτίωσής της, να καθοριστούν στόχοι και στρατηγικές που πρέπει να ακολουθηθούν και να κατανεμηθούν οι ρόλοι στην κατεύθυνση αυτή.
Ιδιαίτερα θετικό κρίνεται το γεγονός της πολυπληθούς παρουσίας εμπλεκομένων με το μείζον αυτό θέμα, καθώς ο πρωτογενής τομέας και η ελαιοκαλλιέργεια στηρίζουν πρωτίστως την οικονομία της περιοχής.
Εισηγητές ήταν ο Πρόεδρος της ΕΑΣ Σητείας κ. Εμμανουήλ Μαυροματάκης, ο Πρόεδρος Βιοκαλλιεργητών Σητείας κ. Χαράλαμπος Λεβαντάκης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της «Γαία Τρόφιμα ΑΒΕΕ», θεσμικός εκπρόσωπος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου κ. Άρης Κεφαλογιάννης και ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης.
Τους παριστάμενους και τους εισηγητές καλωσόρισε και ευχαρίστησε ο Δήμαρχος Σητείας κ. Θοδωρής Πατεράκης, ο οποίος δεν έκρυψε τον έντονο προβληματισμό του για την πορεία του ΠΟΠ Σητείας, για το γεγονός της μη αξιοποίησής του, αλλά και την κατάσταση που καταγράφεται σήμερα με την μειούμενη παραγωγή και τις επιπτώσεις αυτών για την Σητεία, της πρώτης περιοχής που απέκτησε το ΠΟΠ ελαιόλαδο με τις κατά το παρελθόν διαδικασίες της ΕΑΣ. «Πρέπει να δούμε τί φταίει και τί μπορεί να κάνει ο καθένας για να ξεφύγουμε από αυτήν την κατάσταση. Ο Δήμος και ο ΟΑΣ έχουν την πρόθεση να βοηθήσουν με κάθε τρόπο στην κατεύθυνση αυτή», τόνισε.
Αίτημα και για τυποποίηση
«Η συνάντηση», ανέφερε ο κ. Μαυροματάκης, «πραγματοποιείται στο πλαίσιο μίας γενικότερης προσπάθειας που προγραμματίζεται για την διατήρηση, ανάδειξη, αξιοποίηση και διάθεση του ελαιολάδου της περιοχής με την αυστηρή έννοια του τυποποιημένου ποιοτικού προϊόντος.
Η ΕΑΣ Σητείας αντιλαμβανόμενη την αξία της αναγνώρισης ενός προϊόντος ως ΠΟΠ κι ανταποκρινόμενη στον ρόλο της ως δευτεροβάθμιος συνεταιρισμός, ήταν εκείνη που ως αιτούσα ομάδα προχώρησε νωρίς και πέτυχε την αναγνώριση του ελαιολάδου, που παράγεται στην επαρχία Σητείας ως ΠΟΠ με την ονομασία “Σητεία Λασιθίου Κρήτης” σε εθνικό επίπεδο το 1993 και κατόπιν σε ευρωπαϊκό το 1998.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, η παραγωγή, η επεξεργασία του προϊόντος πρέπει να πραγματοποιούνται στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή της Σητείας. Η ΕΑΣ Σητεία έχει υποβάλλει αίτημα τροποποίησης στους αρμόδιους φορείς ώστε να γίνεται και η τυποποίηση ελαιολάδου μόνο στην περιοχή.
Το ΠΟΠ Σητείας είναι ένα από τα 103 προϊόντα με αναγνώριση κατατάσσοντας την Ελλάδα ως την πέμπτη χώρα της Ε.Ε. Τα 75 εξ αυτών είναι ΠΟΠ, τα 25 είναι ΠΓΕ με τα 30 να είναι ελαιόλαδα.
Η διάκριση ενός προϊόντος ΠΟΠ αποτελεί ένα από τα πλέον χρήσιμα εργαλεία για τους παραγωγούς καθώς τα προϊόντα αυτά δεν επιδέχονται σύγκριση με αντίστοιχα ομοειδή, αφού κατηγοριοποιούνται ως τελείως ξεχωριστά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών και των παραγωγικών διαδικασιών που ακολουθούνται από τον αγρό ως το ράφι και τα οποία τα καθιστούν μοναδικά διεθνώς. Δυστυχώς η περιοχή της Σητείας δεν έχει καταφέρει να επωφεληθεί ουσιαστικά από την προστιθέμενα αξία που μπορεί να αποφέρει στον αγροτικό κλάδο, παρά την διεθνή αναγνώριση και κατοχύρωση του προϊόντος της.
Διέξοδος μοναδική στις διαμορφούμενες συνθήκες για τον παραγωγό και το προϊόν είναι η τυποποίηση του συνόλου της παραγωγής που εξασφαλίζει καλύτερες σταθερές τιμές με την προϋπόθεση φυσικά την ποιότητα. Στην κατεύθυνση αυτή χρειάζεται η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων της περιοχής».
Η ιδιαιτερότητα
Ο κ. Λεβαντάκης ακολούθως αναφέρθηκε στο ελαιόλαδο ως ένα πολύτιμο εθνικό προϊόν, που πρέπει να διασφαλιστεί και να προωθηθεί με τον καλύτερο τρόπο. Στην κατεύθυνση αυτή απαιτείται αύξηση της παραγωγής, βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος.
Στις παραχθείσες ποσότητες ΠΟΠ Σητείας τα τελευταία χρόνια σύμφωνα με τα στοιχεία παρατηρείται πτωτική τάση. Την ελαιοκομική περίοδο 2014-2015 η παραγωγή ήταν 14.400 τόνοι, την περίοδο 2015 -2016 8.200 και την περίοδο 2016-2017 4.650
Ο κ. Λεβαντάκης στάθηκε στην ελαιόλαδου της Σητείας επισημαίνοντας ότι δεν είναι τυχαίο ότι περίπου 40 συσκευαστήρια σε όλη την Ελλάδα ζητούν να εμφιαλώσουν το ελαιόλαδο της Σητείας, το οποίο ακόμα και σε μέτριες ή κακές χρονιές διατηρεί μία πολύ καλή γεύση διότι φέρει τα μοναδικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του.
«Η ισορροπία, η ευχάριστη επίγευση, η ζωντάνια, η φρεσκάδα του, τα χαρακτηριστικά της κορονέικης ελιάς το καθιστούν αποδεκτό από όλους τους καταναλωτές. Δεν είναι τυχαίο ότι το ΠΟΠ Σητείας παράγεται μόνο στην τέως επαρχία Σητείας βάσει της νομοθετικής κατοχύρωσης που έχει γίνει. Ωστόσο συσκευάζεται σε συσκευαστήρια ανά την Ελλάδα και εξάγεται χύμα σε αρκετές ποσότητες στο εξωτερικό όπως την Ιταλία», σημείωσε.
Ο δύσκολος μονόδρομος
Ο κ. Κεφαλογιάννης εξήγησε την παρουσία του στην συνάντηση, η καταγωγή του κατά το ήμισυ είναι από την Σφάκα και η «Γαία» ήταν η πρώτη εταιρία στην Ελλάδα που λάνσαρε το ΠΟΠ Σητεία στο εξωτερικό το 2001 ως το κορυφαίο ποιοτικά ελαιόλαδο στον κόσμο στο πλαίσιο της συνεργασίας που είχε τότε με την ΕΑΣ, η οποία διεκόπη το 2006.
Προχώρησε σε μία σύντομη και περιεκτική αναδρομή της πορείας του σητειακού ελαιολάδου από το 2001 και 2002, που βρέθηκε στην κορυφή έχοντας κερδίσει δύο απανωτές χρονιές το βραβείο «Marios Solinas» και κατέληξε στο σήμερα και στην απογοητευτική κατάσταση.
«Κανείς παραγωγός», υπογράμμισε, δεν έλαβε την προστιθέμενη αξία όλης αυτής της προσπάθειας και πρέπει να επισημανθούν τα λάθη που έγιναν και να δοθεί διέξοδος μέσα από έναν άλλο δρόμο. Το να κτίσεις το επώνυμο προϊόν με την υπεραξία του απαιτεί πολύ χρόνο και είναι πολύ δύσκολο, αλλά είναι μονόδρομος».
Οι προτάσεις
Ο κ. Καλαμπόκης επίσης εστίασε στα λάθη που έχουν γίνει διαχρονικά, στην διαμορφούμενη κατάσταση και κατέθεσε προτάσεις για να αντιστραφεί η εικόνα.
Ο τίτλος τιμής ΠΟΠ ενός προϊόντος είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τους παραγωγούς, κυρίως βέβαια για χώρες της Ε.Ε. Το ΠΟΠ Σητείας ξεκίνησε δυναμικά με ένα καλό στρατηγικό σχεδιασμό, όμως στην πορεία σημειώθηκαν λάθη, υπήρξε εφησυχασμός με αποτέλεσμα σταδιακά να κατακρημνιστούν οι εξαγωγές και να ακολουθήσει πτώση του προϊόντος. Λόγοι που αυτό έγινε, είναι μεταξύ άλλων η έλλειψη εκπαίδευσης των παραγωγών (ορθές γεωργικές πρακτικές κλπ.), έλλειψη ορθής τιμολογιακής πολιτικής που είχε ως αποτέλεσμα το περιορισμένο δίκτυο διανομής, το μονοθεματικό προσανατολισμό πελατών, η έλλειψη marketing κι άλλα. Θα πρέπει να γίνουν κατανοητά τα λάθη του παρελθόντος και με συλλογική προσπάθεια να καλυφθεί η διαφορά.
Μεταξύ των προτάσεων του κ. Καλαμπόκη συγκαταλέγονται η κρητική διατροφή ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά από την Unesco, η ανακήρυξη του 2018 ως έτους ελαιολάδου με απαρχή την πόλη της Σητείας, η διοργάνωση διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου, η ανάδειξη του ελαιολάδου, η δημιουργία των δρόμων της ελιάς, η ανάδειξη περιοχών πόλεων ΠΟΠ, η πραγματοποίηση γιορτής ελαιολάδου στη Σητεία.
Ακολούθησε συζήτηση που διήρκεσε μέχρι αργά το βράδυ. Οι συμμετέχοντες εξέφρασαν τους προβληματισμούς τους, αλλά και συμφώνησαν στο ότι απαιτείται ενεργοποίηση για να αλλάξουν τα δεδομένα στην ανάπτυξη του ελαιολάδου ΠΟΠ Σητείας.
ΜΑΡΙΖΑ ΨΑΡΑΚΗ
Πηγή : Ανατολή
