Υπόμνημα στο ΥπΑΑΤ υπέβαλε στις 6-3-24, ο ΣΕΔΗΚ, μετά από πρόσκληση του Υπουργού ΥπΑΑΤ, με το οποίο επισημαίνει την δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Ελαιοκομία και παράλληλα υποβάλλει τις προτάσεις του για την επαναφορά της σε ανοδική πορεία.
Ωστόσο, οι προτάσεις αυτές δεν είναι γνωστό αν ελήφθησαν υπόψη κατά την συμμετοχή του Υπουργού κ. Αυγενακη στην σύνοδο Υπουργών της 26 Μαρτίου στις Βρυξέλλες, αφού συνάντηση του με το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ που είχε προγραμματιστεί στις 24 Μαρτίου στο Ηράκλειο, τελικά ακυρώθηκε.
Τα κυριότερα σημεία του υπομνήματος αυτού, το οποίο υπογράφεται από τον πρώην Πρόεδρο του ΣΕΔΗΚ Γιώργο Μαρινάκη, Δήμαρχο Ρεθύμνου, έχουν ως εξής:
Κύριε Υπουργέ
Το ΔΣ του ΣΕΔΗΚ, παρά το ότι με τα αρ. 71/14-4-2021, 133/16-12-2021 και 23/16-6-2022 Υπομνήματα του προς ΥπΑΑΤ, έχει ήδη υποβάλλει τις επισημάνσεις του για τα προβλήματα της Ελαιοκαλλιέργεια και τις προτάσεις του για αντιμετώπιση τους με την νέα ΚΑΠ, χωρίς καμιά ανταπόκριση, αποφάσισε ομόφωνα όπως τις επαναφέρει επικαιροποιημένα, με την ελπίδα ότι η νέα ηγεσία του ΥπΑΑΤ θα τις εξετάσει με μεγαλύτερη προσοχή και κατανόηση.
Η στρατηγική αξία και η υποβάθμιση της ελαιοκαλλιέργειας
Η ελαιοκαλλιέργεια στην χώρα μας, η οποία επί χιλιάδες χρόνια είναι άρρηκτα δεμένη με την πολιτιστική, θρησκευτική και οικονομική ζωή των κατοίκων της, εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να έχει ιδιαίτερα υψηλή στρατηγική αξία.
Προσφέρει εισόδημα και απασχόληση άμεσα στο 40% των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, συμβάλλει σημαντικά στο εξαγωγικό εμπόριο, ενισχύει την επισιτιστική ασφάλεια, ενώ παράλληλα αποτελεί ένα φυσικό δάσος με τεράστια θετικη συμβολή στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης. Συνεπώς συμβάλλει αποφασιστικά στις νέες στρατηγικές της ΕΕ «Από το χωράφι στο τραπέζι» και «Βιοποικιλότητα».
Ωστόσο, παρόλα αυτά, άγνωστο γιατί, χωρίς καμιά επίσημη επιστημονική και πολιτική τεκμηρίωση, η Ελαιοκαλλιέργεια τίθεται υπό εμφανέστατη δυσμένεια και περιθωριοποιείται στα πλαίσια της ΚΑΠ με συνέπεια η ελαιοπαραγωγή από το 2005 και μετά, ειδικά στην Κρήτη να ακολουθεί μια έντονη καθοδική πορεία.
Τα κυριότερα πλήγματα που δέχτηκε η ελαιοκομία, κατά τις τελευταίες ΚΑΠ ήταν:
- Oι ελαιώνες, ενώ δεν αποτελούν μια απλή εδαφική έκταση, αλλά μια μόνιμη επένδυση, η οποία απαιτεί μόχθους γενεών, εντάχθηκαν αδικαιολόγητα στην Περιφέρεια «Δενδρώδεις» και ενισχύονται με βάση την έκταση που καταλαμβάνουν και όχι με την πραγματική δική τους αξία, η οποία είναι πολλαπλάσια της αξίας του εδάφους.
- Οι ενισχύσεις που προβλέπονται για τους ελαιοπαραγωγούς είναι αντιστρόφως ανάλογες με τον συνολικό αριθμό τους, αφού οι ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις, ενώ αποτελούν το 40% περίπου του συνόλου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, απολαμβάνουν μόνο το 20% περίπου του συνόλου των ενισχύσεων.
- Οι ενισχύσεις των περίπου 550 εκατ.€, που επί δεκαετίες παρεχόταν μόνο στους ελαιώνες, αφού μειώθηκαν αρχικά σε μόνο 470 εκατ. €, κατανεμήθηκαν στην συνέχεια σε σειρά άλλων δενδρωδών καλλιεργειών, με αποτέλεσμα η ανά στρέμμα αναλογούσα ενίσχυση να μειωθεί μέχρι και 70%.
Οι συνεχείς περικοπές των ενισχύσεων
(α) Η ενίσχυση των 152,9€/στρ που ελάμβαναν κατά μ.ο. οι Ελιές πριν το 2014 στην Κρήτη, με συνεχείς περικοπές (συγκλίσεις) έφτασαν στα 48,5€/στρ με την προηγούμενη ΚΑΠ και με την τρέχουσα οδηγούνται στα 28€/στρ., εξισούμενες περίπου με εκείνες των ασκεπών εκτάσεων και βοσκότοπων!
(β) Η περικοπή από τις ενισχύσεις των μικρών εκμεταλλεύσεων που έχουν εκτάσεις κάτω από 4 στρ. ή λαμβάνουν ενισχύσεις χαμηλότερες των 250 ευρώ, η όποια – με δεδομένο ότι η μέση έκταση ελαιώνων ανά ελαιοπαραγωγό στην Κρήτη είναι μόλις 11 στρ.- συνετέλεσε ώστε χιλιάδες ελαιοπαραγωγοί, άνω του 30% του συνόλου, να τεθούν εκτός ενισχύσεων.
Η άστοχη αναδιανεμητική ενίσχυση
Η αναδιανεμητική ενίσχυση (περί τα 11€/στρ) η οποία προβλέφθηκε για να εξομαλύνει αδικίες, τελικά εξοστρακίζει από τις ενισχύσεις χιλιάδες ελαιοπαραγωγούς αφού η χορήγηση της στις «Δενδρώδεις» στις οποίες η Ελια εντάσσεται, προβλέπεται μόνο για εκμεταλλεύσεις 10-40 στρ. Έτσι ελαιοκαλλιεργητές με κάτω από 10 στρ. στην Κρήτη, όπου ο μέσος κλήρος είναι 11 στρ., αποτελούν την πλειοψηφία, εξοστρακίζονται. Επομένως η σύγκλιση για τους συντάκτες των εθνικού σχεδίου της ΚΑΠ δεν γίνεται με την μείωση των μεγάλων ενισχύσεων και αύξηση των μικρών αλλα με την εξαφάνιση των μικρών
Τα επικίνδυνα οικολογικά σχήματα
Οι πράσινες ενισχύσεις, ή τα λεγόμενα «οικολογικά σχήματα» αποτελούν μια άλλη ενίσχυση η οποία ενώ μέχρι τώρα παρεχόταν αυτοδίκαια στις ελιές ως ποσοστό 30% της συνολικής, αφού τηρούν όλες τις περιβαλλοντικές προϋποθέσεις, με την ερχόμενη ΚΑΠ αποτιμούνται σε 35€/στρ και θα καταβάλλονται με τήρηση αντιφατικών όρων που τις καθιστούν όχι μόνο ασύμφορες αλλα και ανασφαλείς από πλευράς Δάκου!
Και αυτό γιατί, για να τύχουν της ενίσχυσης των 35€/στρ. οι ενδιαφερόμενοι παραγωγοί πρεπει μεταξύ άλλων
(α) Να εφαρμόζουν για τον Δάκο την μέθοδο της μαζικής παγίδευσης, η οποια δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά ασφαλής και θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τους οικολογικούς αλλα και γενικά όλους τους γύρω ελαιώνες.
(β) Να τηρούν Σχέδια Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ) που απαιτούν επί πλέον δαπάνες.
Η εγκατάλειψη των δύσβατων ελαιώνων
Οι παραδοσιακοί ελαιώνες της χώρας, που βρίσκονται σε επικλινείς δύσβατες περιοχές, έχουν τεράστια κοινωνική και περιβαλλοντική αξία.
-Λειτουργούν ως ένα φυσικό δάσος που με το αειθαλές φύλλωμά τους αποτελούν ένα μόνιμο και ανέξοδο απορροφητήρα CO2 που λειτουργεί σε ετήσια βάση, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης.
Ωστόσο, έχουν υψηλότερο κόστος καλλιέργειας και χαμηλή παραγωγικότητα, η οποία οδηγεί σε συνεχή εγκατάλειψη και ακαλλιέργεια τους.
Έτσι, καταλαμβάνονται από ζιζάνια που λειτουργούν ως προσάναμμα για την καταστροφή τους από πυρκαγιές με οδυνηρές συνέπειες στο περιβάλλον, το κλίμα και την διάβρωση του εδάφους!
====================
*Ο Νίκος Μιχελάκης, είναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ. Τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά άδεια του (nmixel@otenet.gr)
Πηγή : Ανατολή
