Σε μέρη μαγικά ταξίδεψε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 19 Μαΐου 2025 σε συνεργασία και με τον Προοδευτικό Σύλλογο Μυρσίνης, που πήρε την επίσκεψή μας στο όμορφο χωριό τους πολύ σοβαρά.
Το κάλεσμα μάζεψε γύρω στα 30 άτομα, μεγάλους και μικρούς, η διαδρομή ήταν εύκολη κι ο καιρός ιδανικός, η σκόνη των προηγούμενων ημερών υποχώρησε κι ένα ελαφρύ βοριαδάκι μας δρόσιζε που και που. Ονομάσαμε αυτή την πεζοπορία «μετόχια» της Μυρσίνης καθ’ ότι αυτή ήταν και η πρώτη ονομασία του χωριού, πριν ακόμα αποτελέσει χωριστή κοινότητα, εννοώντας μικρούς συνοικισμούς στα σημεία όπου υπήρχε εύφορη γη. Η Μυρσίνη θεωρείται το πιο νέο από τα γύρω χωριά, καθώς είναι και το μόνο που «βλέπει» στη θάλασσα, ενώ όλα τα άλλα είναι κρυμμένα για τον φόβο των πειρατών.Στο μετόχι του Κάστελλα και το Χαλινομούρι
Ξεκινάμε λοιπόν στις 9 περίπου το πρωί από την είσοδο του χωριού και με κατεύθυνση ΒΑ, αφήνουμε τον ΒΟΑΚ και κατηφορίζουμε από χωματόδρομο, που γρήγορα ακολουθεί το φάραγγα, που χωρίζει τον επιβλητικό βράχο του Κάστελλα με την υπόλοιπη ακτή. Είναι το πιο μακρινό μετόχι αυτό, οι αλειτούργητοι, γιατί δεν είχαν εκκλησία κοντά τους. Οι φίλοι Μυρσινιώτες θα μας πουν την μαντινιάδα του Γιάννη Πετράκη, πολύ χαρακτηριστική για όλους εμάς που ζούμε στα βορινά χωριά της επαρχίας Σητείας κι ο ορίζοντάς μας οριοθετείται από τον Κάστελλα ανατολικά και τον Τράχηλα δυτικά:
«Του Κάστελλα η ανατολή, του Τράχηλα το δείλι
Κι ένα κομμάτι θάλασσα είν’ οι δικοί μου φίλοι»
Κάπως έτσι, ανάμεσα από ελαιώνες και ξεχασμένες αγροικίες, θα κατηφορίσουμε ίσια κάτω ως τη μικρή απόληξη του Χαλινομουρίου στα ριζά του Κάστελλα με τα τιρκουάζ νερά. Τυχεροί όσοι δε φοβηθήκαμε την απότομη ανηφόρα της επιστροφής και ζήσαμε λίγη απ’ αυτή τη μαγεία. Τυχεροί κι εκείνοι οι Μινωίτες πρόγονοι που χτίσανε εδώ στην άκρη του ….κόσμου μας, μια μεγάλη αγροικία-φρούριο και παρατηρητήριο συνάμα-, για να ελέγχουν τα νερά του χειμάρρου, τη θάλασσα από εισβολείς και τον σερπεντίνη λίθο της περιοχής (από τον οποίο είναι φτιαγμένα και τα φημισμένα λίθινα αγγεία του νησιού του Μόχλου). Όλα αυτά τα σπουδαία τα ακούμε στο πεδίο από την Μαριάννα Κατηφόρη, κάτοικο της Μυρσίνης κι αρχαιολόγο, που ξέρει την ιστορία της περιοχής απέξω κι ανακατωτά!
Στο μετόχι του Αγίου Αντωνίου
Ανηφορίζοντας θα ενωθούμε με την υπόλοιπη ομάδα και θα κονέψουμε όλοι μαζί στον περίβολο του Αγίου Αντωνίου με τον περίφημο Πύργο των Κορνάρων. Ενώ εμείς δροσιζόμαστε κάτω απ’ τη μεγάλη χαρουπιά, η Μαριάννα θα μας αφηγηθεί την πλούσια ιστορία του χώρου. Πως ήταν γνωστό το μέρος από παλιά κι είχε μικρό οικισμό-μετόχι γιατί ανάβλυζε μια πηγή εκεί κοντά. Πως ο πύργος είναι της Ενετοκρατίας και πιθανόν ανήκε σε ευγενή οικογένεια Ενετών (πυργόσπιτο). Πως το όνομα «των Κορνάρων» το πήρε από μια επιγραφή-χάραγμα που σώζεται σήμερα στο εσωτερικό του ναού με το όνομα του Βιτσέντζου Κορνάρου, ωστόσο αναγράφει 1677, όταν ο ποιητής του Ερωτόκριτου είχε ήδη πεθάνει, άρα πρόκειται για συνωνυμία. Λίγο πιο πάνω σώζεται θαμμένη μέσα στα σκίνα τη «βάρδια» του πύργου, δηλαδή το μέρος, όπου φύλαγαν σκοπιά για εχθρούς απ’ το πέλαγος.
Μετά η ομάδα θα περπατήσει ως το εκκλησάκι της Ανάληψης πάνω στον λόφο με την ωραία θέα στις δυτικές ακτές. Εδώ οι Μυρσινιώτες κατεβαίνουν, για να γιορτάσουν Καθαρά Δευτέρα και Πρωτομαγιά. Μαθαίνουμε ακόμα ότι στη θέση, που ονομαζόταν παλιά Ασπροσπηλιό, έχουν ανασκαφεί 6 ασύλητοι τάφοι μυκηναϊκοί, όπως φαίνεται απ’ τα ταφικά κτερίσματα, που περιείχαν αρκετά όπλα. Λίγο πιο πάνω εξάλλου στη θέση «Γαλανά Χαράκια» θα συναντήσουμε και τα απομεινάρια υπέργειου μινωικού θολωτού τάφου με πάνω από 60 ταφές, λάρνακες και πίθους! Γη σπαρμένη με ιστορία..
Επιστροφή απ’ το καλντερίμι
Έχει πια μεσημεριάσει και ξεκινάμε από το παλιό καλντερίμι που ένωνε τη Μυρσίνη με τις ακτές, φρεσκο-καθαρισμένο από την Αθηνά και τις δυο μικρές της κόρες. Τα κορίτσια μάλιστα βάλανε και σημαδάκια, για να μην το χάσουμε στα σημεία, που το κόβει ο αγροτικός δρόμος. «Χαρά μας, λέει η Αθηνά, ήταν κάτι που έπρεπε να γίνει έτσι κι αλλιώς!». Τι να πεις; Κι ένα ευχαριστώ είναι λίγο!
Για το τέλος: τα μετόχια στη Μυρσίνη (Αγίου Γεωργίου) και το Κεφαλοβρύσι
Φτάνουμε Μυρσίνη (που κι αυτή ήταν μετόχι κάποτε: του Αγίου Γεωργίου από την εκκλησία της) αργά το μεσημέρι, κάνει ζέστη και είναι λίγοι εκείνοι που θα ακολουθήσουν στη διάσχιση του χωριού ως την Αγία Μαρίνα και τη μεγάλη στέρνα με την παραπλήσια πηγή στο Κεφαλοβρύσι, που τρέχει ακόμα γάργαρο νερό κάτω απ’ τα γιγάντια πλατάνια. Εδώ είναι άλλο ένα μετόχι κι αν συνεχίσει κανείς το μονοπάτι θα φτάσει και στο επόμενο το Τσαγκαριανό.
Μετά σβήνουμε τη δίψα μας κι εμείς στο «Καθ’ οδόν» με τη θέα στις βόρειες ακτές, τον Μόχλο με το νησάκι του και την Ψείρα. Ήταν μια όμορφη μέρα με φανταστικές εικόνες. Περπατήσαμε 11,5 χλμ (μετατρέποντας τα μίλια σε χλμ!!!) και υψομετρική γύρω στα 470 (μετατρέποντας τα πόδια σε μέτρα!!!), όπως έγραψε το ..βρετανικό «μηχανάκι» του Allan Nicholls, ο οποίος ακολούθησε ως το τέλος ειδικά για την καταγραφή της διαδρομής! Εκτός από τον Al ευχαριστώ πολύ όλη την χαρούμενη παρέα της Μυρσίνης, μεγάλους και μικρούς: τη Μαριάννα και τους γιους της, Μανώλη και Αγγελή, την Αθηνά και τον Γιάννη με τις κόρες τους, Κατερίνα και Νίκη, για την ξενάγηση στον τόπο τους, την προετοιμασία του μονοπατιού και των άλλων χώρων, τη βοήθεια όποτε χρειαστήκαμε και τον ζήλο με τον οποίο πάντοτε ασχολούνται με το χωριό τους! Κι ακόμα την πολυεθνική πολύχρωμη ομάδα, που έδωσε το παρόν ακόμα μια φορά σ’ αυτήν την πεζοπορία του Συλλόγου μας!
