Μια ακόμα πρωτοβουλία της Στέγης Βιτσέντζος Κορνάρος, έγινε το γεγονός της πόλης και η έκθεση φωτογραφίας «Η αλλοτινή Σητεία»
που συνεχίζει να δέχεται πολλούς επισκέπτες, δίνει υλικό στη μνήμη, τη
σκέψη, τη διάδραση τελικά, που είναι κι το ζητούμενο: Η συνομιλία του
τώρα με το χθες, για να πάμε στο αύριο με αποσκευές γεμάτες με πρόσωπα
και υλικά τη πόλης. Μια εύστοχη ιδέα του Γιωργου Γαλανάκη που
υλοποιήθηκε με τον καλύτερο τρόπο.
Όπως μας είπε η κυρία της Στέγης, η Αλίκη Γαλανάκη, συνιδρίτρια ,μαζί με τον Γιώργο Γαλανάκη, της μη κερδοσκοπικής εταιρίας, που έχει πολύτιμη καταγραφή στον ιστορικό, κοινωνικό, πολιτιστικό ιστό της Σητείας:
«Το σημαντικότερο σε σχέση με την έκθεση, είναι το διαδραστικό του πράγματος.
Δηλαδή, ο καθένας που έχει κάποια φωτογραφία από την παλιά Σητεία, την αλλοτινή που λέμε ,θα μπορούσε να τη φέρει στη Στέγη, να ψηφιοποιηθεί να τυπωθεί.
Νομίζω ότι το υλικό που έχει ο κόσμος εδώ πραγματικά πρέπει να είναι πλούσιο ,όλοι έχουμε ένα ξεχασμένο κουτί με φωτογραφίες .Εδώ και εμείς έχουμε βάλει από το σπίτι το δικό μας. Μια φωτογραφία που είναι του 1920. Δεν είναι τοπίο της Σητείας, είναι οικογενειακή φωτογραφία με την φοβερή ιστορία για το κόσμημα που φοράει η προγιαγιά. Βρίσκεται τώρα στα χέρια μου, φαίνεται στη φωτογραφία. Τέτοιες ανάλογες συγκινήσεις, θα παίρνουν και οι άλλοι άνθρωποι από την έκθεση.
Αυτή η έκθεση, στηρίζεται στο υλικό δύο φωτογράφων κυρίως, του Γιώργη Κριτσωτάκη και του Γιώργη Δερμιτζάκη. Έχουμε και κάποιες που είναι από άγνωστο φωτογράφο. Όλο το φωτογραφικό αρχείο Δερμιτζάκη δωρίστηκε στη Στέγη. Οι φωτογραφίες, είναι συγκινητικές, θα έλεγε κανείς ακόμη και αν δεν είσαι εσύ ή κάποιος δικός σου, βλέπεις πολλά πράγματα, πρόσωπα και τοπία.
Είναι σημαντικό να ξέρεις πως ήτανε η πόλη σου, είναι πολλή σημαντική έκθεση για τη Σητεία, την ιστορία της και τους ανθρώπους της και την εξέλιξή της, αλλά και για την τέχνη του φωτογράφου.
Στον χώρο της έκθεση, στο ισόγειο της Στέγης, έχουμε και κάποια χαρτιά. Οι φωτογραφίες είναι αριθμημένες, δεν έχουν κάποια πληροφορία από κάτω, εκτός από ποιο αρχείο είναι πως τις βρήκαμε δηλαδή. Ο καθένας που βλέπει μια φωτογραφία και αναγνωρίζει κάτι, μπορεί σε αυτό το χαρτί να γράψει, οπότε μαζεύεις και κάποιες πληροφορίες ήταν άγνωστες».
Λέω, πως θα είναι καλό να γίνει η Στέγη το κέντρο συλλογής και στη συνέχεια αξιοποίησης φωτογραφιών που όλοι έχουμε στα σπίτια. Η Αλίκη Γαλανάκη, σημειώνει:
«Έτσι ξεκίνησε η ιδέα, δηλαδή η ιδέα ήταν να βγουν οι παλιές φωτογραφίες από τα παλιά μπαούλα και να αξιοποιηθούν, επεξεργασμένες σε σύγχρονη μορφή».
Στα εγκαίνια της έκθεση, την «ξενάγηση» ανάμεσα στις δεκαετίες και τις εποχές των φωτογραφιών,, έκανε με τον δικό του πάντα ευθύβολο λόγο ο Μιχάλης Γιαννακάκης (παρακάτω, αποσπάσματα από την παρουσίαση του), ενώ παρεμβάσεις έκαναν, με συγκίνηση και χιούμορ, ο Μανώλης Τσιριλάκης, ο Πέτρος Πετροσιάν με απευθείας αναφορές σε φωτογραφίες που γνώριζαν την ιστορία τους είτε τους αφορούσαν προσωπικά, και ο Δημήτρης Τηνιακός.
Μου λέει η κυρία Γαλανάκη:
«Ο μόνος που θα μπορούσε να βοηθήσει ήταν ο Δημήτρης με εντυπωσίασε το κέφι του. Αμέσως μπήκε στο κλίμα και πραγματικά δούλεψε πάρα πολύ για να μαζέψει τις φωτογραφίες, να τις ψηφιοποιήσει, να κάνουμε την επιλογή, να τις στείλει στην Αθήνα για τύπωμα, να γυρίσουν, να μπουν σε κορνίζες. Πραγματικά θέλω και από εδώ να τον ευχαριστήσω πάρα πολύ».
Η Αλίκη στη χώρα των εικαστικών
Ζήτησα από την Αλίκη Γαλανάκη να μας «συστηθεί», να πει δηλαδή μερικά πράγματα για εκείνη. Κι αυτό, γνωρίζοντας πως δεν της αρέσει να περιαυτολογεί. Γνωρίζοντας όμως μαζί, πως είναι ένας ανεπιτήδευτα ειλικρινής και ευγενής άνθρωπος, που κατέχει την τέχνη, ως θέση ζωής.
«Αν θέλετε να σας συστηθώ επί της ουσίας δεν είμαι η Αλίκη Γαλανάκη. Είμαι η Αγγελική Παπαβασιλοπούλου. Αυτό είναι το επίσημο όνομα μου, δηλαδή, το Αλίκη ήταν πάντα το όνομά μου. Το Γαλανάκη το υιοθέτησα ,για να έχουμε και με τα παιδιά το ίδιο επίθετο. Στην αρχή έλεγα , «Αλίκη Γαλανάκη Παπαβασιλοπούλου», μετά, το έκοψα γιατί είναι και μεγάλο και λίγο δύσχρηστο».
Την ρωτώ, με τι έχει ασχοληθεί:
« Στην αρχή, όταν τέλειωσα το σχολείο σπούδασα οδοντιατρική στην Αθήνα, έκανα κάποια μεταπτυχιακά στο Παρίσι και ξαναγύρισα Ελλάδα. Και άνοιξα οδοντιατρείο, μάλλον δούλεψα στο ιατρείο της μητέρας μου».
-Είχατε όμως και έχετε, μια κλίση, ας το πούμε έτσι, στα εικαστικά.
«Την είχα από μικρό παιδί, δηλαδή θυμάμαι ότι στο σχολείο που κάναμε λίγο σχέδιο μου άρεσε φοβερά το προοπτικό. Μου άρεσαν τα μαθηματικά, ήθελα να γίνω αρχιτέκτων και διακοσμήτρια και τελικά πήγα οδοντιατρική. Όχι, δεν με έσπρωξε μητέρα μου, γιατί η αδερφή μου είχε γίνει οδοντίατρος, οπότε είχε εξασφαλίσει την διαδοχή. Δεν ξέρω. Τελευταία στιγμή πήρα τη στροφή και είπα πως δεν θα ήμουνα καλή αρχιτέκτονας. Γιατί φτιάχνεις το σχέδιο εσύ και στο φέρνει τούμπα ο πελάτης. Αυτό, δεν θα το άντεχα. Οπότε ασχολούμαι ερασιτεχνικά και έχω φτιάξει αρκετά σπίτια φίλων.
Έχω αναλάβει το γραφιστικό κομμάτι ως ερασιτέχνης, πάλι, της Στέγης και το στήσιμο των εκθέσεων γενικά» .
Μεγάλη Ελληνοτουρκική συναυλία, παρουσίαση των πρακτικών του Συνεδρίου και διαγωνισμοί.
Οι εκδηλώσεις από τη Στέγη είναι πολλές και διαρκείς και ο καλύτερος τρόπος ενημέρωσης γίνεται μέσα από τη σελίδα της, στη διεύθυνση https://www.vitsentzoskornaros.org
Η Αλίκη Γαλανάκη, μας μιλά για την Ομάδα Ανάγνωσης που έχει ήδη ξεκινήσει και για το ημερολόγιο, με τίτλο «οι πεταλούδες της Σητείας» με φωτογραφίες και κείμενα του Νίκου Μαράκη, που διατίθεται δωρεάν.
Στις 30 Μαρτίου, σε μια μεγάλη εκδήλωση θα γίνει η παρουσίαση των πρακτικών του Συνεδρίου με θέμα «Ερωτόκριτος– Από τη γένεση στη διάχυση». «Έχουμε καλέσει αρκετούς και λογοτέχνες και ανθρώπους του πολιτισμού, πολιτικούς», μας λέει η Αλίκη Γαλανάκη. «Ζητήσαμε, κυρίως από τους λογοτέχνες να γράψουν ένα κείμενο για το βίωμα τους στη μνήμη τους ή πως τους επηρέασε ο Ερωτόκριτος, ώστε να είναι μια άλλη έκδοση, όπως εκδώσαμε τώρα το βιβλίο « Ο δικός μου Ερωτόκριτος¨, που ήταν αφηγήματα των παιδιών .Αυτό είχε γίνει στα πλαίσια των παράλληλων δράσεων του συνεδρίου.
Να σας πω τι ετοιμάζουμε για το καλοκαίρι. Ιδέα του Γιώργου του Γαλανάκη είναι να γίνει μια συναυλία στην Σητεία και να πάει και σε όλη την Κρήτη όπου θα είναι Έλληνες και Τούρκοι, που θα τραγουδάνε κοινά τραγούδια.
Πολλά τραγούδια δικά μας τα έχουν και οι Τούρκοι. Μάλιστα ,στα μέσα Φεβρουαρίου θα πάμε με τον Γιώργο στην Κωνσταντινούπολη μαζί με τον Κυριάκο τον Κουβέντα που παίζει βιολί, για να συναντήσουμε τους εκεί μουσικούς και την τραγουδίστρια, να φτιαχτεί το πρόγραμμα και να οργανωθεί. Είναι κάπως προχωρημένο το ζήτημα αυτό , και μάλιστα από ελληνικής πλευράς τραγουδιστής θα είναι η δικιά μας από δω η Μαρία Φραγκούλη.
Τους Τούρκους θα τους γνωρίσουμε στην Κωνσταντινούπολη.
Έχουμε τον ίδιο ρυθμό, τον ίδιο σκοπό στα τραγούδια πολλές φορές είναι το θέμα ίδιο. Είναι η κοινή η παράδοση των Ελλήνων και η παράδοση των Τούρκων σε τραγούδια.
Κάτι πολύ σημαντικό, είναι ο μαθητικός Παγκρήτιος διαγωνισμός, ο τρίτος φέτος, με ημερομηνία λήξης για να στείλουν τα παιδιά το υλικό τους είναι 21 Μαρτίου. Το θέμα του διαγωνισμού είναι πάντα παρμένο από ένα κομμάτι του Ερωτόκριτου, αλλά. ζητάμε απλά να πατήσει κάποιος πάνω στο στίχο και ελεύθερα να γράψουν ποίημα ή διήγημα. Και όπως και κάθε χρόνο, αμέσως μετά τις πανελλήνιες γίνεται η τελετή για τη βράβευση των μαθητών.
Υπάρχει και ένα χρηματικό έπαθλο.
Εκτός από τον μαθητικό υπάρχει ο φοιτητικός διαγωνισμός που αφορά το ΕΛΜΕΠΑ. Πέρυσι, ήταν η πρώτη φορά με υπεύθυνες την Αγγέλα Χρηστάκη και τη Μαρία Παΐσιου. Το κίνητρο για να γίνει ο διαγωνισμός ήταν ότι έρχονται παιδιά να σπουδάσουν στη Σητεία που πριν έρθουν δεν ξέρανε που πέφτει στο χάρτη. Το να τα φωνάξεις στη Στέγη, να τους χαρίσεις το βιβλίο, να τους μιλήσεις για τον Ερωτόκριτο στην αρχή της χρονιάς, να καταλάβουν ότι αυτός που το έγραψε εδώ περπατούσε, και αφού το διαβάσουν να συμμετέχουν σε ένα διαγωνισμό και να υπάρξουν βραβεία με χρηματικό έπαθλο, είναι κάτι για τα παιδιά που έρχονται.
Είναι μια φιλόξενη υποδοχή για τα παιδιά».
Μιχάλης Γιαννακάκης: Το νήμα της μνήμης
Η έκθεση «ενεργοποιεί την προσωπική και κοινωνική μνήμη και μας δίνει τη δυνατότητα να επανεκτιμήσουμε το παρελθόν της πόλης μας και να δούμε τη νοητή γραμμή της διαδρομής της μέχρι σήμερα», σημείωσε ο Μιχάλης Γιαννακάκης στην παρουσίαση που έκανε στα εγκαίνια της έκθεσης.
Όπως είπε ο Μ. Γιαννακάκης, που επέλεξε να κινηθεί, μιλώντας, ανάμεσα στον κόσμο και τις φωτογραφίες, στην σύντομη παρουσίαση, υπογραμμίζοντας με τον τρόπο του τον διαδραστικό χαρακτήρα που έχει η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, «οι παλιές φωτογραφίες και τα οπτικά τεκμήρια συνιστούν ιστορικές πηγές, όπως τα αρχεία και οι μαρτυρίες. Αν κάποια στιγμή απροσδόκητα μας δείξουν κάποια παλιά φωτογραφία θα ξαφνιαστούμε, διαπιστώνουν τις αλλαγές που ο χρόνος έχει επιφέρει στους ανθρώπους, αλλά και στο δομημένο περιβάλλον του αστικού χώρου μας»
Ο Μιχάλης Γιαννακάκης, έδωσε τις ενότητες της έκθεσης, διευκολύνοντας τον επισκέπτη.
Είναι Φωτογραφίες από το τέλος του 19ου αιώνα μέχρι το 1940 με γεγονότα, πρόσωπα που αναγνωρίζονται ενδυματολογικές αναφορές, πρακτικές, συλλογικές δραστηριότητες. Όπως είπε, είναι κυρίως φωτογραφίες από το αρχείο του καλλιτέχνη ζωγράφου της Σητείας και Γεώργιος Κρητσωτάκη, που ευγενικά παραχώρησε ο γιος του. Δόκτωρ Γιάννης Χρηστάκης.
Υπάρχει υλικό και από τον Μανώλη Τσιριλάκη.
–Η δεκαετία του1950. Ξεκινά με την επίσκεψη των βασιλέων και την ίδρυση της ποδοσφαιρικής Ομάδας της Νίκης Σητείας..
-Η μουσική παράδοση της Σητείας- Δερμιτζογιάννης-Διονύσης Γιαννακάκης
Με το υλικό από το φωτογράφο, τυπογράφο και εκδότη Γεωργίου Δερμιτζάκη, «του οποίου φωτογραφίες από το αρχείο του υπάρχουν στην έκθεση και ήταν από τους φωτογράφους, αλλά και τους πολιτιστικούς παράγοντες της Σητείας από τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης», όπως είπε ο Μιχάλης, Γιαννακάκης. «Πήρε μέρος στις εκθέσεις φωτογραφίας της εποχής και το τυπογραφείο του εκδόθηκαν σημαντικά βιβλία όπως του δασκάλου Νίκου Γαρυφαλάκη, αλλά και για το πρώτο τεύχος του περιοδικού Εν Σητεία».
Ακούστε ΕΔΩ τη συνέντευξη
ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Πηγή : Style 100Fm
