Διπλασιάστηκαν οι ανήλικοι που παρουσίασαν παραβατική συμπεριφορά στο νομό Λασιθίου το 2022 εν συγκρίσει με το 2018,
όπως παρουσιάστηκε στο περιθώριο της σημαντικής ημερίδας με τίτλο «Το ανήλικο θύμα-ο ανήλικος δράστης» που διοργάνωσαν στο γεμάτο από κόσμο κινηματοθέατρο ΡΕΞ στον Άγιο Νικόλαο ο Δικηγορικός Σύλλογος Λασιθίου με τις Νομικές εκδόσεις Νομόραμα, επ’ αφορμή και της έκδοσης του βιβλίου «Ποινικό Δίκαιο ανηλίκων» του προέδρου Πρωτοδικών Γιάννη Ευαγγελάτου.Η εκδήλωση ανέδειξε τη σημαντικότητα του ζητήματος μέσα και από τη νομική αλλά κυρίως από την κοινωνική, την ψυχολογική και την ανθρώπινη πλευρά, τους λόγους που οδηγούν τους νέους στην παραβατικότητα και ανέπτυξε τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης αυτών των συμβάντων που τους οδηγούν από θύματα να εξελιχθούν σε δράστες.
Όπως ανέφερε σχετικά η Χρύσα Φαρσάρη, Γραμματέας του Δικηγορικού Συλλόγου Λασιθίου που συντόνισε την εκδήλωση, σύμφωνα και με τα στοιχεία που γνωστοποιήθηκαν από την Επιμελήτρια Ανηλίκων Λασιθίου Αλεξάνδρα Μαυρομμάτη τα έτη 2018 και 2019 ο αριθμός προσαχθέντων ανηλίκων στο ν. Λασιθίου ανήλθε στους 65 (πρωτοεισαχθέντες 59 και υπότροποι 6 το ’18, 51 και 14 αντίστοιχα το ‘19), το 2020 στους 86 (πρωτοεισαχθέντες 60 και υπότροποι 26), το 2021 στους 72 (πρωτοεισαχθέντες 55 και υπότροποι 17) ενώ το 2022 το σύνολο ανήλθε στους 127 (πρωτοεισαχθέντες 89 και υπότροποι 38).
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την Ελληνική Αστυνομία, μονάχα τον περασμένο Σεπτέμβριο συνελήφθησαν στην ελληνική επικράτεια συνολικά 1.353 ανήλικοι για διάφορα αδικήματα και σχηματίστηκαν 1.201 δικογραφίες για ισάριθμες υποθέσεις.
Ραγδαία αύξηση της εγκληματικότητας των ανηλίκων
Για ραγδαία αύξηση της εγκληματικότητας των ανηλίκων τα τελευταία χρόνια και σε ρυθμούς δυσανάλογα ταχείς σε σχέση με την ταχύτητα λήψης εκ μέρους του κράτους μέτρων και της δημιουργίας δομών για την αντιμετώπισή τους, έκανε λόγο κατά το χαιρετισμό της πριν την έναρξη της εκδήλωσης η Αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου Ελένη Φραγκάκη.
«Η πρόληψη και η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας των ανηλίκων και εντέλει η προστασία και η κοινωνική αρωγή στα αντίστοιχα θύματα απαιτεί συνδυαστική προσέγγιση και αποτελεσματική συνεργασία νομικού, κοινωνικού και εκπαιδευτικού τομέα» σημείωσε σχετικά. Τονίζοντας παράλληλα την πολύ δύσκολη θέση στην οποία έρχονται και οι ίδιοι οι δικαστές αντιμετωπίζοντας περιστατικά ανηλίκων, «μη γνωρίζοντας τι να πρωτοκάνεις, ποιον να πρωτοφροντίσεις, τον κατηγορούμενο, το θύμα, τις οικογένειές τους; Είχαμε ένα τρομερό δίλλημα, δεν ξέραμε τι ποινές να επιβάλλουμε. Ξέραμε τις ποινές, δεν ξέραμε όμως τις συνέπειες, τα αποτελέσματα, δεν είχαμε δομές να στείλουμε».
Χαιρετισμούς πριν την έναρξη των εισηγήσεων πραγματοποίησαν επίσης ο επίτιμος Αεροπαγίτης Νικόλαος Βεργιτσάκης και η πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λασιθίου Σοφία Τσαγκαράκη.
«Έχουμε χρέος να ενσκήψουμε πάνω στο όλο θέμα και να είμαστε κοντά στα παιδιά μας, χρέος να απευθυνόμαστε στις δομές και χρέος να εμπιστευόμαστε τη δικαιοσύνη. Το μέλλον ανήκει στα παιδιά και θα πρέπει να το διαμορφώνουμε έτσι ώστε να ζήσουν στο καλύτερο δυνατό, ασφαλές και πολιτισμένο περιβάλλον» ανέφερε μεταξύ άλλων η κ. Τσαγκαράκη.
Κοινωνικές δομές
Στην Α’ Ενότητα, η Μαρία Πετράκη, κοινωνική λειτουργός του Παραρτήματος Προστασίας Παιδιού Λασιθίου στη Νεάπολη (πρώην Παιδόπολη), ανέλυσε τα προβλήματα των παιδιών που μεγαλώνουν στα ιδρύματα, με το υπάρχον προσωπικό στη δομή να μην επαρκεί για να λύσει τα προβλήματα και τις όποιες καταστάσεις στο βαθμο που πρέπει. Όπως τόνισε, το ιδρυματικό περιβάλλον σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει αυτό της οικογένειας και να φροντίσει όπως αυτό. Αναφέρθηκε σε εναλλακτικές μορφές φροντίδας όπως η αναδοχή και η υιοθεσία από το Νόμο 4538 του 2018.
Για το έργο, τη λειτουργία και τον τρόπο αντιμετώπισης περιστατικών που αφορούν σε παιδική κακοποίηση ή κακοποιητική συμπεριφορά μίλησε η Θεανώ Νικολάου, ψυχολόγος της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας Λασιθίου. Η ίδια έκανε μεταξύ άλλων λόγο για εξαιρετικά σημαντική αύξηση στα ζητήματα ψυχικής υγείας στον παιδικό και εφηβικό πληθυσμό με έναν ταυτόχρονα μικρό αριθμό ή και απουσία δημοσίων δομών ψυχικής υγείας που να απευθύνονται σε παιδιά-εφήβους στο νομό Λασιθίου και στην υπόλοιπη χώρα. Ενώ περιέγραψε και το πόσο ψυχοφθόρο είναι να εξιστορήσει ένας ανήλικος μια δύσκολη ιστορία σε ανθρώπους-επαγγελματίες που δεν γνωρίζουν και μέσα σε αίθουσες που δεν είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες τους. Μια διαδικασία επώδυνη που προστίθεται σε ένα παιδί-έφηβο που έχει υπάρξει θύμα μιας ήδη τραυματικής εμπειρίας.
Η Εύα Χαρίτου, Κοινωνική Λειτουργός Κέντρου Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας Ηρακλείου των Παιδικών Χωριών SOS, αναφέρθηκε στο πώς το παιδί γίνεται το θύμα στο πλαίσιο μιας οικογένειας που αντιμετωπίζει κρίση. Πρόβαλε την πρόληψη ως ένα σημαίνον κομμάτι για τη φροντίδα του παιδιού και του εφήβου που για πολλούς λόγους βρίσκεται μακριά από το σπίτι του και εντός παραβατικών ομάδων.
Η ποινική αντιμετώπιση
Στη Β’ Ενότητα της εκδήλωσης, η Επιμελήτρια Ανηλίκων Λασιθίου Αλεξάνδρα Μαυρομμάτη αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο οι Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων λειτουργούν στο πλαίσιο είτε της πρόληψης της παραβατικότητας, είτε σε περιστατικό που έχει συμβεί με κάποιον ανήλικο, προσπαθώντας, σε συνεργασία με σχολεία και άλλες δομές, να πετύχουν την αναμόρφωση της προσωπικότητας του ανηλίκου, με την ενδυνάμωση του ίδιου, του οικογενειακού του περιβάλλοντος και με την αξιολόγησή τους, για να επιτυγχάνεται ένας στρατηγικός σχεδιασμός και μια δράση παρέμβασης μέσα από προσδιορισμό στόχων μαζί τους.
Για τις Εταιρίες Προστασίας Ανηλίκων, είπε ότι στόχο έχουν την υγιή ψυχοκοινωνική ανάπτυξη παιδιών και εφήβων με δράσεις στο πλαίσιο της κοινότητας και εξατομικευμένες παρεμβάσεις.
Πάντα ο γνώμονας για τους δικαστές στην αντιμετώπιση του ανήλικου δράστη είναι η εξειδικευμένη μεταχείρισή του λαμβάνοντας υπόψη το νεαρό της ηλικίας, την ευαλωτότητά του και τις ιδιαιτερότητές του εν συγκρίσει με τον ενήλικα δράστη, ώστε στη συνέχεια η ποινική του μεταχείριση να είναι ανάλογη με την ηλικία του, το περιβάλλον του, το τι έχει περάσει το κάθε παιδί, επεσήμανε η Εισαγγελέας Ανηλίκων Ευτυχία Ταβουλαρέα. Για να μπορέσει και πάλι να ενταχθεί, όπως είπε, στην κοινωνία. «Αυτός είναι ο στόχος, αυτό κάνουμε καθημερινά με τους συναδέλφους και τις κοινωνικές υπηρεσίες και την αστυνομία που συνεπικουρεί».
«Όταν τα ανήλικα θύματα δεν προσεχθούν, θα γίνουν ανήλικοι δράστες»
«Όταν τα ανήλικα θύματα δεν προσεχθούν, αύριο-μεθαύριο δυστυχώς θα γίνουν ανήλικοι δράστες» τόνισε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος Πρωτοδικών Γιάννης Ευαγγελάτος, το σύγγραμμα του οποίου «Ποινικό Δίκαιο ανηλίκων» είναι μοναδικό στο είδος του. «Πολλοί υποτιμούν το ποινικό δίκαιο ανηλίκων ενώ είναι το μόνο δικαστήριο που θα έπρεπε να έχει και εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Ένας άνθρωπος στα 14-15 μπορεί να βοηθηθεί, ένας δράστης στα 45-50 πολύ αμφιβάλω» τόνισε σχετικά. «Αυτό με ενδιάφερε, να είναι ένα βιβλίο καθοδηγητικό και για τους επιμελητές ανηλίκων και για τους δικαστές ανηλίκων και για όσους ασχολούνται με την μεταχείριση του ανήλικου δράστη. Μαζί με τον φιλανθρωπικό σκοπό, τα έσοδα από όλα τα βιβλία που έχω γράψει έχουν τέτοιο σκοπό».
Πρώτο σημείο που, όπως σημείωσε, πρέπει να απασχολεί για το θέμα της ανήλικης παραβατικότητας είναι η πρόληψη. «Όταν υπάρχει πρόληψη δεν θα υπάρχει και η ανάγκη να φτάνουμε στο δικαστήριο ανηλίκων» είπε, επισημαίνοντας ότι έλλειψη παιδείας, οικογένειας και η κρίση στους θεσμούς αποτελούν τους κυριότερους λόγους εκδήλωσης του εν λόγω κοινωνικού φαινομένου. Χώρια την υποστελέχωση των διαθέσιμων υπηρεσιών που καθιστούν ακόμη πιο σύνθετη την αντιμετώπιση του όλου ζητήματος από την αρχή ως το τέλος του.
Την ημερίδα «έντυσαν» μουσικά η Χορωδία του Δήμου Αγίου Νικολάου υπό την καθοδήγηση του μαέστρου Μανώλη Κανακάκη αλλά και ο Μιχάλης Κλώντζας στο τραγούδι.
Σημειώνεται ότι τα έσοδα της συγκεκριμένης βραδιάς από τα συγγραφικά δικαιώματα από τις πωλήσεις του βιβλίου του κ. Ευαγγελάτου θα διατεθούν για τις ανάγκες του Παραρτήματος Προστασίας Παιδιού Λασιθίου στη Νεάπολη (πρώην Παιδόπολη).
ΝΙΚΟΣ ΣΓΟΥΡΟΣ
Πηγή : Ανατολή
