«Επιτακτική κρίνεται η ανάγκη ριζικού θεσμικού ανασχηματισμού του συστήματος Υγείας στη χώρα μας», τόνισε ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Λασιθίου Κώστας Νικολαράκης
από το βήμα του 20ου Παγκρήτιου Ιατρικού Συνεδρίου που φιλοξενήθηκε στον Άγιο Νικόλαο, ο οποίος πρότεινε – για πολλοστή φορά – την δημιουργία χάρτη υγείας που θα αποτελέσει ουσιαστικά την πορεία που θα ακολουθηθεί.Ο ίδιος στην παρουσίαση που έκανε αναφέρθηκε με συγκεκριμένα στοιχεία στην αποτυχία του υφιστάμενου συστήματος, το οποίο ουσιαστικά δεν λειτουργεί και τόνισε πως υπάρχουν τέσσερις κανόνες που είναι κοινοί σε όλα τα επιτυχημένα συστήματα υγείας. Εγγυώνται ένα ελάχιστο επίπεδο υπηρεσιών και προάγουν την αριστεία.
Όραμα
Πρώτος κανόνας είναι το όραμα που υπάρχει. Η πολιτική ηγεσία και η διοίκηση θα πρέπει να συνδυάζονται για να αναπτυχθεί ένα σαφές και κοινό όραμα, που θα θέτει την υψηλής ποιότητας περίθαλψη ως τον κεντρικό στόχο του συστήματος υγείας. Αν και το εύρος των υπηρεσιών και η πολυπλοκότητα τους θα περιορίζονται από τα οικονομικά, το όραμα παροχής Υπηρεσιών υψηλής ποιότητας δεν πρέπει να είναι περιορισμένο. Αυτοί οι στόχοι θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα συστήματα υγείας θα συνεχίσουν να εξελίσσονται για να καλύπτουν τις ανάγκες του πληθυσμού και θα αναλαμβάνονται δράσεις με στόχο να καταστούν τα συστήματα υγείας ανθεκτικά στις καθημερινές και απροσδόκητες κρίσεις, δίκαια στην παροχή υπηρεσιών και αποτελεσματικά στην χρήση των πόρων.
Ωστόσο, όπως επεσήμανε ο κ. Νικολαράκης, «στο δικό μας ελληνικό σύστημα υγείας το όραμα είναι ουσιαστικά ανύπαρκτος πυλώνας. Απουσιάζει δηλαδή το βασικό εργαλείο που λέγεται χάρτης υγείας για την διασφάλιση ενός ορθολογικού συστήματος υγείας. Ο πρωθυπουργός αναφέρει συχνά τελευταία ότι θα εξεταστεί σε πρώτη προτεραιότητα η δημιουργία χάρτη υγείας. Ελπίζουμε να γίνει. Χωρίς χάρτη υγείας δεν μπορείς να μιλάς για στόχους. Είναι σα να οδηγείς αεροπλάνο χωρίς χάραξη πορείας πτήσης», τόνισε χαρακτηριστικά.
Έλεγχοι
Απαραίτητη προϋπόθεση και πυλώνας είναι και οι έλεγχοι. Η ασφάλεια και η κλινική αποτελεσματικότητα καθώς και η θεραπεία με σεβασμό στους ασθενείς είναι σταθερές απαιτήσεις που επιβάλλονται. Αυτό γίνεται συνήθως μέσω ενός συνδυασμού αυτοδιοίκησης μέσω διαχειριστικής εποπτείας και διαδικασιών προειδοποίησης που διαχειρίζονται εξωτερικοί μηχανισμοί λογοδοσίας, όπως έλεγχοι, διαδικασίες καταγγελιών, νομοθεσία για την προστασία των ασθενών και κακή πρακτική, απαιτήσεις για εκ νέου αδειοδότηση κλπ.
«Στο ελληνικό σύστημα ο έλεγχος και η αξιολόγηση είναι κάτι άγνωστο. Υπηρέτησα 30 χρόνια στο ΕΣΥ. Ουδέποτε ελέγχθηκα για την επάρκεια μου, την εκπαίδευση μου, την απόδοση μου στην εργασία, ούτε και καν αν είμαι υγιής να προσφέρω υπηρεσίες υγείας. Ελέγχεται το κόστος νοσηλείας ή ο μέσος χρόνος νοσηλείας ή η πληρότητα ενός τμήματος; Ελέγχεται ποτέ το κόστος της φαρμακευτικής δαπάνης; Ελέγχθηκε ποτέ πόσο κοστίζουν οι διακομιδές κι αν γι’ αυτές υπάρχει εναλλακτική λύση; Ελέγχεται το κόστος προμήθειας τεχνολογικού και λοιπού εξοπλισμού και γενικά οι δαπάνες συγκριτικά στις διάφορες δομές υγείας; Ελέγχθηκε ποτέ γιατί η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες σε κατανάλωση αντιβιοτικών και σε ποσοστά καισαρικών τομών; Θα μπορούσε να εμπλουτιστεί παραπάνω η λίστα με πολλά ερωτήματα με αρνητικές απαντήσεις. Συνεπώς και ο πυλώνας που αφορά τον έλεγχο είναι ανύπαρκτος», σημείωσε ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Λασιθίου.
Κίνητρα
Η εισαγωγή κινήτρων στα συστήματα υγείας θα πρέπει να ξεκινά με την ενίσχυση των ευγενών κινήτρων, υπερηφάνεια για τη δουλειά και αλτρουισμός. Τα συστήματα υγείας υψηλής απόδοσης προσφέρουν μια πριμοδότηση στην επιλογή ατόμων με αυτά τα κίνητρα παράλληλα με τους καλούς βαθμούς αξιολόγησης. Μια κουλτούρα αριστείας στην ιατρική και νοσηλευτική εκπαίδευση μεταδίδεται στη συνέχεια μέσω καθοδήγησης από ανώτερους κλινικούς γιατρούς και αργότερα από διαχειριστές συστημάτων υγείας. Ο κατάλληλος μισθός, ο σεβασμός και η επαγγελματική εξέλιξη είναι οι ελάχιστες απαιτήσεις για την υποστήριξη των εξωτερικών κινήτρων των εργαζομένων με υψηλή εξειδίκευση σε κάθε τομέα, συμπεριλαμβανομένης της υγειονομικής περίθαλψης. Τα πρόσθετα οικονομικά κίνητρα θα πρέπει να διαχειριστούν προσεκτικά για να αποτραπούν στρεβλώσεις που εγκυμονούν τέτοιου είδους πρακτικές.
Στο ελληνικό σύστημα σε σχέση με τα κίνητρα ο Κώστας Νικολαράκης επισημαίνει πως «οι σημερινές αμοιβές των υγειονομικών είναι αμοιβές ντροπής και οι χειρότερες της Ευρώπης. Αναφέρω ως παράδειγμα ότι η εικοσιτετράωρη εφημερία ενός γιατρού αμείβεται με το ιλιγγιώδες ποσό των 60 €. Ανάλογες είναι οι αμοιβές και των λοιπών εργαζομένων στο χώρο της υγείας. Τέλος για μπόνους ή κίνητρα οικονομικά ή για άλλου είδους παροχές δε γίνεται καν κουβέντα, είναι ανύπαρκτα. Συνοπτικά και ο πυλώνας για τα κίνητρα ουσιαστικά δεν υφίσταται στην χώρα μας».
Πόροι
Δεν υπάρχει υψηλής ποιότητας σύστημα υγείας χωρίς διασφάλιση των αναγκαίων οικονομικών πόρων. Απαραίτητες κτιριακές υποδομές, βασικός και υψηλής τεχνολογίας επιστημονικός εξοπλισμός, φάρμακα, αντιδραστήρια και ποικίλα άλλα αναλώσιμα υλικά, υψηλής εξειδίκευσης και κυρίως διαρκώς επιμορφούμενο επιστημονικό προσωπικό, απαιτούν επαρκείς οικονομικούς πόρους που θα εξασφαλίζουν την ασφαλή λειτουργία του συστήματος.
Ο κ. Νικολαράκης επεσήμανε πως για τη διασφάλιση συστημάτων υγείας τα οποία θα είναι σε θέση να καλύπτουν τις υγειονομικές ανάγκες του πληθυσμού πρέπει να διατεθούν διπλάσια ποσά σε σχέση με αυτά που δαπανώνται μέχρι σήμερα.
Παρέθεσε μάλιστα πίνακα στον οποίο παρουσιάζεται η συνολική κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, από όπου προκύπτει η σαφής υποχρηματοδότηση του χώρου της υγείας στην Ελλάδα κυρίως μετά την εποχή των μνημονίων, ενώ η τάση στις υπόλοιπες χώρες είναι ακριβώς η αντίθετη.
Αναμφισβήτητος αντικειμενικός δείκτης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας είναι ο βαθμός ικανοποίησης των πολιτών απ’ αυτές. Στο διάγραμμα που παρέθεσε ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου, φαίνεται ότι ο βαθμός ικανοποίησης των Ελλήνων πολιτών είναι ο χειρότερος σε σχέση με τις λοιπές χώρες. Μάλιστα διαπιστώνεται ότι ενώ το 2007 η ικανοποίηση ήταν 50% το 2016 έχει πέσει στο 30%. Πολύ φοβάμαι ότι σήμερα, λόγω της υποχρηματοδότησης, θα είναι ακόμη χαμηλότερη.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
Πηγή : Ανατολή