Πραγματικά εντυπωσιακά είναι τα δεδομένα που προκύπτουν ως έμμεσα συμπεράσματα για την περιοχή του Λασιθίου, η οποία αποδεικνύεται πως είναι εκείνη που έχει επηρεαστεί λιγότερο από τους καύσωνες τα τελευταία 70 χρόνια και μάλιστα δείχνει να κρατά ένα στατιστικό εξαιρετικά σοβαρό σε επίπεδο όχι μόνο της Κρήτης αλλά και της χώρας συνολικά.
Στην αποκωδικοποίηση των χαρτών και των στοιχείων που παρουσίασαν στο επιστημονικό περιοδικό Climate στελέχη του Αστεροσκοπείου Αθηνών (Ε. Γαλανάκη, Χ. Γιάνναρος, Β. Κοτρώνη, Κ. Λαγουβάρδος, Γ. Παπαβασιλείου), εμφανίζεται το Λασίθι να αποτελεί μια από τις ελάχιστες περιοχές της χώρας που δεν δεινοπαθεί από τους καύσωνες και κυρίως δεν μοιάζει να έχουν αυξηθεί σημαντικά όπως σε άλλες περιοχές. Η αύξηση των καυσώνων καταγράφεται κυρίως σε περιοχές της ηπειρωτικής χώρας, ορεινές, ημιορεινές και πεδινές, αλλά και σε ορεινές περιοχές της Κρήτης καθώς και σε περιοχές του νησιωτικού χώρου, όπως για παράδειγμα η Ρόδος ή τα Ιόνια νησιά, που μαρτυρούν δεδομένα που δεν θα περιμέναμε. Αλλά και η Κρήτη στο σύνολο της παρουσιάζει ενδιαφέρον διότι καταγράφει αύξηση του φαινομένου των καυσώνων, με σημαντική εξαίρεση το Λασίθι, όπου η κυριαρχία των ανέμων, επηρεάζει το μικροκλίμα, ενδεχομένως και τους καύσωνες.
Εξαιρετικό κλίμα
Συνολικά, σε μια χρονική περίοδο μεγαλύτερη των 70 ετών, που Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και Ηράκλειο ανήκουν στις «φλεγόμενες» περιοχές λόγω καυσώνων, ο Άγιος Νικόλαος, η Ιεράπετρα και η Σητεία και συνολικά το Λασίθι ως ανατολικό κομμάτι της Κρήτης παραμένει ξηροθερμικό, καταγράφει ένα εξαιρετικά καλό κλίμα.
Επίσης δείχνει ν’ αποφεύγει την εκδήλωση πολλών καυσώνων και κυρίως εδώ δε φαίνεται να αυξάνονται τα φαινόμενα, όπως σε άλλες περιοχές της χώρας. Με μια μικρή εξαίρεση τα τελευταία χρόνια, όπου το φαινόμενο καταγράφει αυξητική τάση, όμως η περιοχή με τα μελτέμια και τον καιρό της δεν πλησιάζει τις άλλες «φλεγόμενες» περιοχές.
Έτσι, ενώ η πόλη του Ηρακλείου έχει βιώσει 49 καύσωνες την περίοδο 1950-2020 και το 61% από αυτούς συνέβησαν τις τελευταίες τρεις δεκαετίες και όλη η Κρήτη έχει υποστεί σημαντικούς καύσωνες, το Λασίθι απολαμβάνει ηπιότερες συνθήκες και λιγότερους καύσωνες. Είναι δε εξαιρετικά σημαντικό πως είναι η περιοχή όπου ο καύσωνας δεν κρατά πάνω από τέσσερις μέρες, όταν σε πολλές περιοχές της χώρας που πλήττονται κρατά μέχρι και οκτώ μέρες.
Θανατηφόροι οι καύσωνες
Η κλιματική αλλαγή και η σχετιζόμενη αύξηση της θερμοκρασίας έχουν απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως καθώς οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές στα οικοσυστήματα, και επηρεάζουν σημαντικά την οικονομία και την κοινωνία.
Συγκεκριμένα, οι παρατεταμένες περίοδοι με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, δηλαδή οι καύσωνες, επηρεάζουν την θερμοφυσιολογία του ανθρώπου δημιουργώντας θερμικό στρες, το οποίο με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε πρόωρο θάνατο.
Οι καύσωνες θεωρούνται το πιο θανατηφόρο καιρικό φαινόμενο. Για τους λόγους αυτούς, οι κλιματολογικές αναλύσεις των χαρακτηριστικών και των τάσεων των καυσώνων μπορούν να έχουν σημαντική συνεισφορά στη δημιουργία ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης καυσώνων καθώς και στην αποτελεσματική εφαρμογή σχεδίων προσαρμογής και βελτίωσης της ετοιμότητας από τις τοπικές αρχές.
Τα κύρια αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι: Η Ελλάδα αντιμετωπίζει κατά μέσο όρο 0,7 καύσωνες ετησίως από το 1950 έως το 2020. Η μέση τιμή αυτή έχει αυξηθεί σε 1,1 καύσωνα ετησίως από το 1990 έως το 2020. Η διάρκεια των επεισοδίων καύσωνα κυμαίνεται από 3,7 έως 7,5 ημέρες κατά μέσο όρο. Υπάρχει αυξητική τάση σε όλα τα χαρακτηριστικά των καυσώνων (π.χ. ένταση, διάρκεια, συχνότητα εμφάνισης) την περίοδο 1950 – 2020.
Οι περιοχές της Ελλάδας που βιώνουν τουλάχιστον έναν καύσωνα ετησίως έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από το 1990 και μετά.
Οι περιοχές της χώρας μας, στις οποίες έχει σημειωθεί η μεγαλύτερη αύξηση των επεισοδίων καύσωνα, είναι το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας καθώς και τα δυτικά τμήματα της Ηπείρου και της Πελοποννήσου. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες εντοπίστηκε μια ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση στον αριθμό των καυσώνων που σημειώθηκαν τον μήνα Ιούνιο.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
Πηγή : Aνατολή
