Ενας καφετζής θυμάται
Το ησυχαστήριο της Κάτω Ζάκρου με το βλέμμα του Νίκου Πλατανάκη
Ο καφετζής που κάποτε υποδεχόταν τους σφουγγαράδες της Καλύμνου τώρα φυτεύει μποστάνια και κήπους
Οι πάντες, ανά τον κόσμο, ξέρουν τη Ζάκρο, λίγοι την ανακαλύπτουν. Το ένα από τα 4 μινωικά ανάκτορα που έχουν ανασκαφεί μέχρι σήμερα στην Κρήτη είναι μόνο για μυημένους επισκέπτες, Έλληνες και ξένους. Δεν υπάρχουν τεράστια συγκροτήματα, δεν έχει μπαρ, πολύβουα κέντρα. Μια απόκοσμη ησυχία κι ένα εκπληκτικό τοπίο - ειδικά με το φεγγάρι - μαγεύει όσους επιλέγουν την περιοχή. Κάτι ήξεραν οι Μινωίτες....
Η Ζάκρος είναι ένας κόμβος που συνέδεε τη Μινωική Κρήτη με τα σπουδαία κέντρα της εποχής στην Αφρική και την Ασία. Η στρατηγική θέση του ανακτόρου από μόνη της το υποδεικνύει αυτό: βρίσκεται στην ανατολικότερη ακτή της Κρήτης, προστατευμένο από τη φύση με το Ακρωτήρι Σίδερο.
Από την εποχή των Μινωιτών πάντως η Ζάκρος έμεινε εκεί αλώβητη από τον χρόνο, να στέκει δυνατή και σίγουρη ακόμη και εάν οι επισκέπτες ήταν πάντα λιγότεροι από τις άλλες περιοχές από όπου ...ορδές τουριστών προελαύνουν.
«Ήμασταν πάντα ένα ησυχαστήριο. Ποτέ δεν ήταν πολύς ο κόσμος και εξαιτίας της αρχαιολογικής περιοχής. Η Ζάκρος είναι μοναδική και το ξέρουν όσοι έρχονται» λέει στην “Π” ένας από τους τελευταίους της παλιάς “φρουράς”, ο Νίκος Πλατανάκης, που θυμάται ακόμη τους λιγοστούς σφουγγαράδες από την Κάλυμνο που έφταναν εδώ...
«Δεν υπήρχε τίποτα. Ούτε ρεύμα, ούτε δρόμος καλά καλά. Εμείς είχαμε ένα καφενεδάκι να το πεις και με ένα γκαζάκι τους ψήναμε κανένα φαγητό να πιούνε ένα κρασί» λέει.
Οι πρώτες ανασκαφές στη Ζάκρο ξεκίνησαν στα 1900. Επικεφαλής ήταν ο David Hogarth, της Αγγλικής Αρχαιολογικής Σχολής που έφερε στο φως περίπου 10 υστερομινωικά σπίτια και αρκετά ενδιαφέροντα ευρήματα. Η ανασκαφή του σταμάτησε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτός που ανέσκαψε το ανάκτορο και έφερε στο φως το χώρο που μπορούμε να επισκεφτούμε σήμερα ήταν ο γνωστός Έλληνας αρχαιολόγος Νικόλαος Πλάτωνας το 1961. Τα περισσότερα από αυτά που γνωρίζουμε για τη Ζάκρο σήμερα είναι εξαιτίας της δουλειάς του...
Τα ευρήματα από το ανάκτορο της Ζάκρου θεωρούνται από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις που αφορούν το μινωικό πολιτισμό. Επειδή ακριβώς το ανάκτορο της Ζάκρου ανασκάφηκε τελευταίο, έχουν χρησιμοποιηθεί πιο εξελιγμένες επιστημονικοί μέθοδοι. Εκτός από αυτό και πολύ περισσότερο, το μνημείο δεν πειράχτηκε στο πέρασμα του χρόνου από τυμβωρύχους.
«Δεν υπήρχε τίποτα εδώ κάτω. Μια απόκοσμη ησυχία. Ορισμένοι ξέπεφταν έκτος από τους ψαράδες άντε και οι αρχαιολόγοι του Πλάτωνα» αναφέρει.
Και θυμάται σιγά σιγά από τη δεκαετία του 60 που άρχισαν και οι πρώτες μεγάλες δημοσιεύσεις στον ξένο και ελληνικό Τύπο τους πρώτους τουρίστες.
«Με κάποια λεωφορεία ερχόταν ορισμένοι. Τους έφερνε ο Ρασιδάκης, ο Μπαντουβάς, ο Παπακαλιάτης και άλλοι. Τους φτιάχναμε κανένα φαγητό...Σιγά σιγά έγιναν ένα δυο ταβέρνες» τονίζει ο κ. Πλατανάκης που σήμερα είναι ακόμη εκεί...όρθιος και παλεύει περισσότερο με τη γη αφού έχει παραδώσει την επιχείρηση στους δυο γιους του.
Ο ίδιος προτιμά τη...μουσική του και τη...γη. Καλλιεργεί μόνος του πάνω από 20 στρέμματα με κηπευτικά και ζαρζαβατικά- ό,τι χωρά ο ανθρώπινος νους. Από καρπούζια και πεπόνια το καλοκαίρι μέχρι ντομάτες και αγγούρια, λάχανα...Και τα διαθέτει από την παραγωγή στην κατανάλωση.
«Το λέω στους γιους μου. Το λέω σε Έλληνες και ξένους. Μην αφήσετε τη γη. Αυτή μας τρέφει, πρέπει να της δείξουμε σεβασμό» αναφέρει...
Πηγή : Πατρίς
