Εδώ και αρκετά, όμως, χρόνια το φοινικόδασος παρουσιάζει μία εικόνα που δεν είναι η καλύτερη δυνατή τόσο από άποψη αισθητικής όσο και βιωσιμότητας των φοινίκων. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια το φοινικόδασος εκπέμπει SOS λόγω της απειλής από το κόκκινο σκαθάρι (Rhynchophorus Ferrugineus), το οποίο εμφανίστηκε στην Κρήτη το 2005 έχοντας καταστρέψει χιλιάδες φοίνικες σε πολλές χώρες.
Πέντε χρόνια μετά την εμφάνιση του σκαθαριού στην Κρήτη και αρκετούς μήνες μετά την προσβολή φοινίκων στο νησί αλλά και στο Νομό Λασιθίου, ακόμα δεν έχει διευκρινιστεί ποιός είναι ο συγκεκριμένος τρόπος προφύλαξης του φοινικοδάσους από το σκαθάρι, ποιά υπηρεσία είναι αρμόδια, τί θα γίνει, πότε θα γίνει ώστε να προστατευθεί αυτό το μοναδικό οικοσύστημα.
Αντίθετα, συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων δεν υπάρχει ή δε μπορεί να υπάρξει, όπως όλα δείχνουν, ο Δήμος Ιτάνου, όπου φιλοξενείται το Βάι δεν έχει ενημερωθεί για το «τί μέλλει γενέσθαι», όπως μας είπε και ο Δήμαρχος κ. Γιάννης Χατζηνάκης, ενώ υπάρχει μία εγκεκριμένη χρηματοδότηση για την προστασία του, η οποία όμως ακόμα δεν έχει αξιοποιηθεί και – σαν να μην έφθαναν όλα αυτά – πλέον πολίτες ή μικρές ομάδες πολιτών δρουν μεμονωμένα, ανεξάρτητα από τις αρμόδιες υπηρεσίες για να «προστατέψουν» το Φοινικόδασος.
Πριν από περίπου ένα μήνα (Παρασκευή 11 έως Δευτέρα 14 Ιουνίου) ο Δασολόγος από την Διεύθυνση Δασών Λασιθίου κ. Φιλιππάκης με τη βοήθεια και συμμετοχή και κάποιων άλλων πολιτών, προχώρησε σε ψεκασμούς στην περιοχή του Παλαικάστρου με την αιτιολογία ότι υπάρχουν προσβεβλημένα από το σκαθάρι φοινικόδεντρα. Πριν, επίσης, από λίγες ημέρες, όπως μας είπε ο κ. Χατζηνάκης, δέχθηκε καταγγελία από πολίτες ότι ο κ. Φιλιππάκης επρόκειτο να προχωρήσει σε ψεκασμούς εντός του φοινικοδάσους, κάτι που απετράπη κατόπιν δικής του παρέμβασης.
Συγκεκριμένα ο Δήμαρχος Ιτάνου αναφερόμενος στο θέμα τόνισε ότι μετά τις καταγγελίες δημοτών για τους ψεκασμούς επικοινώνησε με τους υπευθύνους προκειμένου να μάθει το λόγο που αυτές έγιναν και του απάντησαν ότι υπάρχουν προσβεβλημένα δέντρα στην περιοχή.
«Αυτό υποστηρίχθηκε από τον κ. Φιλιππάκη, όμως διαπιστώθηκε τόσο από τη Διεύθυνση Γεωργικής Ανάπτυξης Λασιθίου, που είναι η αρμόδια όσον αφορά το σκαθάρι όσο και από το ΓΕΩΤΕΕ ότι δεν υπήρχε προσβολή. Ψεκασμοί όμως έγιναν. Γιατί; Τί φάρμακα χρησιμοποιήθηκαν; Δε ξέρουμε αν ήταν εγκεκριμένα, αν ενδείκνυνται για την καταπολέμηση του σκαθαριού ή όχι. Στο φοινικόδασος αρμοδιότητα έχει η Διεύθυνση Δασών εκτός όμως του δάσους αρμόδια είναι η Διεύθυνση Γεωργικής Ανάπτυξης», ανέφερε.
Όπως επίσης επισήμανε ο κ. Χατζηνάκης, δεν υπήρξε καμία συνεννόηση του κ. Φιλιππάκη με το Δήμο Ιτάνου και σε απάντηση που ο ίδιος έδωσε στο Δήμαρχο κατόπιν υποστήριξε ότι προέβη στην ενέργεια αυτή σε μία προσπάθεια να προφυλάξει το φοινικόδασος και να καταπολεμήσει το σκαθάρι στην ευρύτερη περιοχή, όπου είχαν εντοπιστεί 50 προσβεβλημένα φοινικόδεντρα.
«Το θέμα είναι ότι με την βοήθεια του Υφυπουργού κ. Μιχάλη Καρχιμάκη έχει εγκριθεί το ποσό των 400.000 ευρώ για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Έγινε μία μελέτη από την Διεύθυνση Δασών Λασιθίου υπεβλήθη αλλά απορρίφθηκε από την Περιφέρεια. Το ποσό αυτό έχει εγκριθεί αλλά από ότι φαίνεται δεν μπορεί να απορροφηθεί ώστε να προχωρήσει και να εφαρμοστεί μία μελέτη για να προστατευθεί το φοινικόδασος. Ο χρόνος περνάει και το φοινικόδασος κινδυνεύει. Έχω απευθυνθεί στον Γενικό Γραμματέα Κρήτης και του ζητώ να λάβει απόφαση για να δούμε τι θα γίνει πριν είναι αργά», τόνισε ο κ. Χατζηνάκης.
Η Διεύθυνση Δασών
Σε επικοινωνία που είχαμε με τη Διεύθυνση Δασών Λασιθίου και τον Αναπληρωτή Προϊστάμενο κ. Μανόλη Συλλιγάρδο μας είπε κατ’ αρχήν απαντώντας σε σχετικό μας ερώτημα ότι γνωρίζει η Υπηρεσία για τους ψεκασμούς που έγιναν από τον κ. Φιλιππάκη σε συνεργασία με άλλους πολίτες, φορείς κλπ., όμως δεν έχει δοθεί για κάτι τέτοιο έγκριση από τη Διεύθυνση Δασών.
«Εμείς περιοριζόμαστε καθαρά για τις εντός Βάι ενέργειες. Για τις ενέργειες που αφορούν την καταπολέμηση του σκαθαριού, εκτός φοινικοδάσους αλλά και για τον υπόλοιπο νομό αρμόδια και υπεύθυνη είναι η Διεύθυνση Γεωργικής Ανάπτυξης Νομού Λασιθίου το Τμήμα Φυτοπροστασίας.
Σε επικοινωνία που είχα με τον κ. Φιλιππάκη μου είπε ότι ενεργεί σαν Περιβαντολλόγος-Δασολόγος, σαν άτομο ευαίσθητο για τη φύση και για το θέμα του σκαθαριού με δεδομένο όπως μου απάντησε ότι κατά την γνώμη του οι πρωτοβουλίες που υπάρχουν δεν είναι αυτές που απαιτούνται για να προφυλαχθούν οι φοίνικες του Νομού και ιδιαίτερα στο Βάι. Προχωρεί, λοιπόν, από μόνος του μαζί με άλλους που έχουν τις ίδιες ευαισθησίες, πολίτες, ξενοδόχους, Δήμους, συλλόγους κλπ αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τους ψεκασμούς όπως έγινε πρόσφατα και στο δήμο Νεάπολης.
Σε αυτές τις ομάδες συμμετέχει και ο κ. Φιλιππάκης, ο οποίος αυτόβουλα, ανεξάρτητα και αποκομμένος από τις καθ’ αυτού οδηγίες που δίνει η δασική υπηρεσία ενεργεί για αυτό το σκοπό. Τα φάρμακα που χρησιμοποιεί, μου δήλωσε, ότι κυκλοφορούν στο εμπόριο, είναι ακίνδυνα και εγκεκριμένα από την ΕΕ.»
Ο κ. Συλλιγάρδος, επίσης, ανέφερε ότι πριν από λίγες ημέρες – στο δεύτερο συμβάν στο οποίο αναφέρθηκε ο Δήμαρχος Ιτάνου – ήταν και ο ίδιος παρών στο φοινικόδασος μαζί με μία δασολόγο της υπηρεσίας και τον κ. Φιλιππάκη, προκειμένου να πραγματοποιήσει επισκοπήσεις, οι οποίες γίνονται σε πρώτη φάση εκτός δάσους για να διαπιστωθεί αν το σκαθάρι έχει φθάσει ή όχι στο Βάι.
«Ψεκασμοί εκείνη την ημέρα δεν έγιναν. Δεν ξέρω τί είχε σκοπό να κάνει ο κ. Φιλιππάκης το απόγευμα. Έχω απαγορεύσει να γίνεται οτιδήποτε μέσα στο Βάι που δεν έχει να κάνει με τις οδηγίες που έχουμε από το Υπουργείο. Εμείς ενεργούμε με βάση το νόμο», τόνισε.
Ερωτηθείς για το αν το σκαθάρι έχει φθάσει στο φοινικόδασος ο κ, Συλιγάρδος είπε ότι επίσημα στοιχεία δεν έχει ούτε ο ίδιος αυτήν την στιγμή. «Από τις καταγγελίες, όμως, του κ. Φιλιππάκη, όχι όμως σα μέλος της υπηρεσίας, αλλά εξωυπηρεσιακά, υπάρχουν ενδείξεις. Υπάρχουν δείγματα φοινίκων σε μικρή απόσταση από το φοινικόδασος, που προϊδεάζουν για το σκαθάρι. Αποδείξεις δεν έχουμε ακόμη. Ένα έντομο όταν ενεργεί φανερώνεται μέσα από το είδος της προσβολής. Υπάρχουν φαγώματα σε δροσερά κλαδιά. Ο κ. Φιλιππάκης εντόπισε κάποιες προνύμφες και με πρωτοβουλία των ομάδων, που συνεργάζεται, και εστάλησαν στο Μπενάκειο, το οποίο θα τους στείλει τις απαντήσεις. Ευχή όλων μας είναι να είναι αρνητικές. Οι ενδείξεις σε φύλλα ορισμένων φοινίκων φανερώνουν ότι το σκαθάρι ενδεχομένως να έχει φθάσει κοντά στο Βάι. Εκείνη την ημέρα είδαμε τις προσβολές, που μας έδειξε ο κ. Φιλιππάκης, δεν είδαμε το σκαθάρι ως έντομο, είδαμε όμως αποτυπώματα που μπορεί να είναι μπορεί και όχι».
Παράλληλα ο κ. Συλλιγάρδος αναφέρθηκε και στο ποσό των 400.000 ευρώ που έχει εγκριθεί αλλά και στη μελέτη που συνέταξε η Διεύθυνση Δασών λέγοντας: «Ο κ. Καρχιμάκης φρόντισε να εκταμιευθεί αυτό το ποσό από το κεντρικό ταμείο γεωργίας προστασίας και δασών για τη δασική υπηρεσία μετά από ενέργειες της Διεύθυνσης μας, το οποίο έχει να κάνει με την καταπολέμηση του σκαθαριού και την προστασία του φοινικοδάσους. Η Διευθύντρια η κ. Πρωτοψάλτη ανέθεσε στον κ. Φιλιππάκη, που ήταν ο καθ’ ύλην αρμόδιος της υπηρεσίας, να συντάξει μία μελέτη προκειμένου να απορροφηθεί το ποσό. Η μελέτη συντάχθηκε, ελέγχθηκε και εγκρίθηκε από την κ. Πρωτοψάλτη, εστάλη στην Διεύθυνση Δασών της Περιφέρειας Κρήτης για θεώρηση, αλλά δεν εγκρίθηκε για λόγους που δεν γνωρίζω.
Επεστράφη στην υπηρεσία μας χωρίς όμως – ως είθισται – να αναφερθεί πού υπάρχουν λάθη ή παραλείψεις ώστε να μπορεί να διορθωθεί. Στην συνέχεια ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας συνέστησε μία επιστημονική επιτροπή, στην οποία μεταξύ άλλων συμμετέχει ο κ. Ροδιτάκης εντομολόγος και εκπρόσωπος του Υπουργείου, του ΤΕΙ Κρήτης, με σκοπό να δώσουν οδηγίες για τη μελέτη. Ήρθε στην υπηρεσία μας μία δισέλιδη οδηγία χωρίς να υπογράφεται από κανέναν από τους επιστήμονες που συμμετείχαν στην ομάδα, μελετήσαμε τα στοιχεία, όμως μας φάνηκαν ανεπαρκή, δεν ήταν αυτά με βάση τα οποία θα ξανασυντάσσαμε τη μελέτη».
Μάλιστα όπως είπε ο κ. Συλλιγάρδος, έδωσε στην συνέχεια εντολή σε 5 δασολόγους της υπηρεσίας να ξανασυντάξουν τη μελέτη και εκείνοι με έγγραφο τους έκαναν γνωστό ότι δεν έχουν το γνωστικό αντικείμενο ούτε την απαιτούμενη επιστημονική κατάρτιση και εξειδίκευση για να ασχοληθούν με ένα τόσο σοβαρό θέμα. Πρότειναν δε να ανατεθεί σε ειδικούς εντομολόγους επιστήμονες εξειδικευμένους στον τομέα προκειμένου η μελέτη που θα προκύψει να είναι εμπεριστατωμένη και εφαρμόσιμη.
«Έχω ενημερώσει τον ΓΓ της Περιφέρειας και έχω αποστείλει όλες τις αναφορές των δασολόγων στην Διεύθυνση Δασών Περιφέρειας», είπε ο κ. Συλλιγάρδος.
Στην Ισπανία
Τέλος στο θέμα αναφέρθηκε και ο κ. Βαγγέλης Περάκης Τεχνολόγος Γεωπονίας του Δήμου Ιτάνου ο οποίος τόνισε καταρχήν ότι βεβαιωμένα στην περιοχή του φοινικοδάσους δεν υπάρχει προσβολή δέντρων. «Το λέω διότι έχουν τοποθετηθεί από την Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης, παγίδες σε δέντρα που υποτίθεται ότι έχουν προσβληθεί από το σκαθάρι και αποδεδειγμένα δεν υπάρχει προσβολή. Γιατί λοιπόν κάποιοι επιμένουν και δημιουργούν τέτοιο θέμα; Γίνεται λόγος για ενδείξεις, όμως φαγώματα στα δέντρα μπορεί να είναι από ακρίδες ή από τρωκτικά. Γιατί ντε και καλά πρέπει να είναι προσβολή από το σκαθάρι;»
Επίσης ο κ. Περάκης αναφέρθηκε στην ανακοίνωση από την επιστημονική ομάδα της Περιφέρειας Κρήτης μίας συγκεκριμένης οδηγίας για την αντιμετώπιση του σκαθαριού συνολικά για το νησί και ειδικότερα για το Βάι. «Είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης του προβλήματος το οποίο ήδη εφαρμόζεται στην Ισπανία και έχει αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί αφήνουμε ερασιτέχνες τελικά ‘δασολόγους –περιβαλλοντολόγους’ να παίρνουν ένα ψεκαστικό, να κυκλοφορούν στα χωριά και με μεθόδους σταλινικές να προσπαθούν να επιβάλλουν τη δική τους άποψη. Πριν από λίγες ημέρες σε συνάντηση που έγινε στο Ηράκλειο όλοι οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να εφαρμοστεί η οδηγία της επιστημονικής επιτροπής της Περιφέρειας Κρήτης. Ο χρόνος κυλάει και το σκαθάρι θα έρθει στην περιοχή. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι όχι με ψεκαστικά και τραμπουκισμούς αλλά με σοβαρότητα να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση.»
ΜΑΡΙΖΑ ΨΑΡΑΚΗ
Πηγή : Ανατολή
