Σύγχρονες τεχνικές για την αναγνώριση της προέλευσης και των χαρακτηριστικών του παρθένου ελαιολάδου
Η ποιότητα του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου (EVOO) είναι κρίσιμη τόσο για την υγεία των καταναλωτών όσο και για την προστασία των παραγωγών από φαινόμενα νοθείας και παραπλάνησης. Η διασφάλιση της αυθεντικότητας και της ανώτερης ποιότητάς του είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην αγορά και την προώθηση προϊόντων υψηλής αξίας. Καθώς η ζήτησή του αυξάνεται διεθνώς, μεγαλώνει και η ανάγκη για αξιόπιστους τρόπους επιβεβαίωσης της ποιότητας και της αυθεντικότητάς του. Νέες επιστημονικές μέθοδοι επιτρέπουν πλέον την ανίχνευση της γεωγραφικής του προέλευσης, την αναγνώριση πιθανών νοθειών και τη διασφάλιση της υψηλής του αξίας.
Ας δούμε τρεις πρόσφατες επιστημονικές μελέτες που εξερευνούν καινοτόμους τρόπους ανάλυσης του ελαιολάδου.
- Χρωματογραφικό αποτύπωμα: Η ταυτότητα του ελαιόλαδου
Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2021 στο Journal of Agricultural and Food Chemistry, επιστήμονες ανέπτυξαν μια μέθοδο που βασίζεται στη δισδιάστατη αέρια χρωματογραφία σε συνδυασμό με φασματομετρία μάζας. Η χρωματογραφία είναι μια τεχνική που διαχωρίζει τις χημικές ενώσεις ενός δείγματος, δημιουργώντας ένα μοναδικό «χημικό αποτύπωμα». Στη συγκεκριμένη έρευνα, αναλύθηκαν 73 δείγματα ιταλικών ελαιόλαδων, επιτρέποντας την αναγνώριση της γεωγραφικής προέλευσης και της ποιότητάς τους με ακρίβεια σχεδόν 100% σε πέντε από τις έξι περιοχές παραγωγής. Αυτή η τεχνική προσφέρει ένα ισχυρό εργαλείο για την καταπολέμηση της νοθείας και την ενίσχυση της αναγνώρισης ποιοτικών προϊόντων.
- «Ηλεκτρονική μύτη» και πολυμεταβλητή ανάλυση: Ανίχνευση νοθείας
Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2019 στο Royal Society Open Science, οι ερευνητές συνέκριναν τρεις μεθόδους για τη διάκριση του αυθεντικού EVOO από μείγματα με άλλα φυτικά έλαια (φυστίκι, καλαμπόκι, ηλιέλαιο). Η «ηλεκτρονική μύτη» (electronic nose) είναι μια συσκευή που προσομοιάζει την ανθρώπινη όσφρηση, χρησιμοποιώντας αισθητήρες αερίων για την ανίχνευση πτητικών ενώσεων. Οι αισθητήρες αντιδρούν στα διαφορετικά μόρια που περιέχει ένα δείγμα ελαιόλαδου, δημιουργώντας ένα «χημικό αποτύπωμα» που μπορεί να συγκριθεί με δείγματα αναφοράς. Στην έρευνα αυτή, η «ηλεκτρονική μύτη» κατάφερε να ανιχνεύσει μείγματα ακόμα και με 5% περιεκτικότητα σε ξένα έλαια, αποδεικνύοντας ότι μπορεί να είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για γρήγορο έλεγχο ποιότητας.
- Έλεγχος αρωματικού αποτυπώματος: Η συμβολή της Dynamic headspace
Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2012 στο Food Control, οι μελετητές επικεντρώθηκαν στην ανάλυση του αρωματικού αποτυπώματος του EVOO από διαφορετικές ποικιλίες ελιάς. Το αρωματικό αποτύπωμα είναι το σύνολο των πτητικών ενώσεων που δίνουν στο ελαιόλαδο το χαρακτηριστικό του άρωμα, δηλαδή τις φρουτώδεις, βοτανικές και πικάντικες νότες που το κάνουν μοναδικό. Η ανάλυσή του είναι σημαντική γιατί βοηθά στον έλεγχο της ποιότητας, στην ταυτοποίηση της γεωγραφικής προέλευσης και στην ανίχνευση πιθανών αλλοιώσεων ή νοθειών.
Για την καταγραφή του αρωματικού αποτυπώματος, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την μέθοδο Dynamic headspace (DHS) σε συνδυασμό με αέρια χρωματογραφία και φασματομετρία μάζας. Η Dynamic headspace είναι μια τεχνική εξαγωγής πτητικών ενώσεων, κατά την οποία το δείγμα θερμαίνεται και διεγείρεται με ροή αερίου, απελευθερώνοντας τα αρωματικά συστατικά του. Αυτά συγκεντρώνονται και αναλύονται στη συνέχεια με αέρια χρωματογραφία. Με αυτή τη μέθοδο, οι επιστήμονες εντόπισαν 51 πτητικές ενώσεις που επηρεάζουν το άρωμα του ελαιόλαδου. Με αυτόν τον τρόπο, κατάφεραν να ανιχνεύσουν διαφορές ανάμεσα σε λάδια από διαφορετικές ποικιλίες ή και διαφορετικά σήματα της ίδιας ποικιλίας, προσφέροντας ένα εργαλείο για την πιστοποίηση και διασφάλιση της ποιότητας του προϊόντος.
Συμπέρασμα
Οι εξελιγμένες τεχνικές ανάλυσης προσφέρουν ισχυρά εργαλεία για την αναγνώριση και διασφάλιση της ποιότητας του εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου. Το χρωματογραφικό αποτύπωμα αποδεικνύεται εξαιρετικά ακριβές στον εντοπισμό της γεωγραφικής προέλευσης και της αυθεντικότητας, αποκαλύπτοντας μοναδικά χημικά χαρακτηριστικά κάθε ελαιολάδου. Η «ηλεκτρονική μύτη», από την άλλη, αποτελεί μια γρήγορη και αποδοτική λύση για την ανίχνευση νοθείας, καθώς εντοπίζει ακόμα και μικρές αναλογίες ξένων ελαίων. Η Dynamic headspace συμβάλλει στον ποιοτικό έλεγχο, επιτρέποντας την ανάλυση του αρωματικού προφίλ και των πτητικών ενώσεων που καθορίζουν τη γεύση και το άρωμα του ελαιολάδου. Ο συνδυασμός αυτών των τεχνικών μπορεί να οδηγήσει σε πιο ολοκληρωμένους ελέγχους ποιότητας, ενισχύοντας τη διαφάνεια στην αγορά και προστατεύοντας τόσο τους παραγωγούς όσο και τους καταναλωτές από νοθευμένα ή υποβαθμισμένα προϊόντα.
Πηγές
Reboredo-Rodríguez, P., González-Barreiro, C., Cancho-Grande, B., & Simal-Gándara, J. (2012). Dynamic headspace/GC-MS to control the aroma fingerprint of extra-virgin olive oil from the same and different olive varieties. Food Control, 25(2), 684-695.
Stilo, F., Jiménez-Carvelo, A. M., Liberto, E., Bicchi, C., Reichenbach, S. E., Cuadros-Rodríguez, L., & Cordero, C. (2021). Chromatographic fingerprinting enables effective discrimination and identification of high-quality Italian extra-virgin olive oils. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 69(31), 8874-8889.
Zhou, Q., Liu, S., Liu, Y., & Song, H. (2019). Comparison of flavour fingerprint, electronic nose and multivariate analysis for discrimination of extra virgin olive oils. Royal Society Open Science, 6(1), 190002.
Συγγραφέας:
Κατερίνα-Γλαύκη Αποστολοπούλου
Πηγή : olivenews.gr