Το λένε Χαμαίτουλο, βρίσκεται πολύ κοντά στην Ζήρο Σητείας, και είναι ένα πανέμορφο χωριουδάκι με έναν μόνο Έλληνα κάτοικο και έξι Γάλλους, που αγόρασαν και ανακαίνισαν παλιά σπίτια, τα οποία είχαν αφεθεί στη φθορά του χρόνου.
Ο δρόμος μας έβγαλε την περασμένη Κυριακή σε αυτό το πανέμορφο χωριουδάκι, γιατί η μυρωδιά από τα χιλιάδες μανουσάκια που έχουν ανθίσει στις πλαγιές πριν τον οικισμό έφτανε με το βοριαδάκι μέχρι τις παραλίες του τουριστικού Ξερόκαμπου με τις αμμώδεις παραλίες.
Με ξεναγό την πάντα φιλόξενη πρώην πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Ζήρου κ. Αλεξάνδρα Παπαθανασάκη, φτάσαμε στο Χαμαίτουλο νωρίς το μεσημέρι και τυχαία συναντήσαμε μια παρέα Σητειακών γυναικών με καταγωγή από την περιοχή, που είχε κάνει την κυριακάτικη βόλτα της από τη Σητεία για να μαζέψει μανουσάκια.
«Μόλις πριν λίγες ημέρες άνθισαν τα μοσχομυριστά μανουσάκια της Σητείας στις πλαγιές του χωριού μας και για τον λόγο αυτό ήρθαμε να μαζέψουμε ένα ματσάκι να τα βάλουμε στο βάζο. Άλλες χρονιές που είχαμε πολλές βροχές άνθιζαν νωρίτερα. Φέτος οι βροχές άργησαν πολύ και έτσι καθυστέρησαν να ανθίσουν και τα μανουσάκια. Εμείς ήρθαμε σήμερα να δούμε το χωριό μας, να μαζέψουμε τα μανουσάκια και να πάμε το πρωί στην εκκλησία. Πιο πολύ όμως θέλαμε να μαζέψουμε τα πρώτα μανουσάκια, που τώρα στην αρχή μυρίζουν υπέροχα. Το μεγαλείο της φύσης δεν μπορεί να το φτάσει κανένας άνθρωπος. Σε όλες τις εποχές του χρόνου είναι πανέμορφα εδώ στο Χαμαίτουλο», μας είπε η πρώην πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ζήρου κ. Μαρία Κατσαβαβάκη.
Στο Χαμαίτουλο συναντήσαμε και την πρώην δημοσιογράφο και υπάλληλο του Δήμου Σητείας σήμερα κ. Στέλλα Φωτεινάκη, που είχε έρθει στο χωριό της μητέρας της για να μαζέψει κι εκείνη τα πανέμορφα σητειακά μανουσάκια.
Ελπίδες για αναστήλωση του οικισμού
«Το Χαμαίτουλο είναι το χωριό της μητέρας μου. Έρχομαι πάντα εδώ τα καλοκαίρια, αλλά και τον χειμώνα όταν ανθίζουν τα μανουσάκια. Το Χαμαίτουλο είναι ένας πολύ όμορφος οικισμός. Τις φυσικές ομορφιές του έχουν εκτιμήσει μερικοί Γάλλοι και Λιβανέζοι, που έχουν έρθει εδώ, έχουν αγοράσει και ανακαινίσει παλιά σπίτια και έρχονται για διακοπές μερικές φορές κάθε χρόνο. Μακάρι να αναστηλωθεί ολόκληρος ο οικισμός και να γίνει ένας πολύ όμορφος παραθεριστικός προορισμός. Κάτι που το αξίζει αυτός ο τόπος.
Πιθανόν
να γίνεται κάποια υπερβολή στη συλλογή των μανούσων από ορισμένους που
τα μαζεύουν και τα εμπορεύονται στις λαϊκές αγορές ή ξεριζώνουν τους
βολβούς τους για να τους μεταφυτεύσουν σε παρτέρια στα σπίτια τους.
Πρέπει να προσέχουμε τη φύση και το περιβάλλον μας και να μην το
καταστρέφουμε», τόνισε η κ. Στέλλα Φωτεινάκη.
Με ένα μπουκέτο μανουσάκια στα χέρια της, η κ. Ευαγγελία Φωτεινάκη απολαμβάνει το υπέροχο άρωμά τους και αναπολεί τα χρόνια που πέρασαν.
«Τα μανουσάκια του χειμώνα με το υπέροχο άρωμά τους έχουν δώσει μια ξεχωριστή ομορφιά στο χωριό μας. Είμαι πολύ χαρούμενη που κατάφερα και φέτος να έρθω την κατάλληλη περίοδο που έχουν ανθίσει τα μανουσάκια, ώστε να χαρώ με την παρέα μου αυτήν την υπέροχη φύση. Ας τη σεβαστούμε τη φύση όλοι μας και ας μην καταστρέφουμε ό,τι όμορφο μας προσφέρει», μας είπε η κ. Ευαγγελία Φωτεινάκη.
Στο Χαμαίτουλο μοσχοβολάει ο τόπος
Οι Λασιθιώτες, που γνωρίζουν ότι σε μερικά χωριά της Σητείας - κυρίως στα χωριά του πρώην Δήμου Λεύκης - φύονται και ανθίζουν κάθε χειμώνα τα μανουσάκια, προγραμματίζουν κυριακάτικες πεζοπορίες για να απολαύσουν αυτές τις μοναδικές ομορφιές.
«Είναι ο λόγος που έρχονται πολλοί τις Κυριακές, όταν ο καιρός είναι καλός και μαζεύουν αυτό το υπέροχο χειμερινό αγριολούλουδο, που μοσχοβολάει. Απλά πρέπει να τα μαζεύουμε με προσοχή και να τα βάζουμε στο βάζο μας για να μοσχοβολάει το σπίτι μας ή το γραφείο μας. Δεν είναι καθόλου εύκολα να βγάζουμε τους βολβούς τους και να τους μεταφυτεύουμε, γιατί δεν πρόκειται να ανθίσουν και σιγά-σιγά θα καταστρέψουμε τον βιότοπό τους», μας είπε η ξεναγός μας κ. Αλεξάνδρα Παπαθανασάκη, πρώην πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Ζήρου.
Η ιστορία του μικρού χωριού
Στην απογραφή του 1881 γίνεται για πρώτη φορά αναφορά στο Χαμαίτουλο, όπου αναφέρεται ότι είχε 79 κατοίκους. Στα χρόνια που ακολούθησαν η εγκατάλειψη του χωριού έρχεται πάρα πολύ γρήγορα, φτάνοντας στις μέρες μας να κατοικείται από λίγους Γάλλους-Λιβανέζους και μια ελληνική οικογένεια.
«Το Χαμαίτουλο πριν πολλά χρόνια ήταν ένα
χωριό γεμάτο ζωή. Σταδιακά όμως οι κάτοικοί του, που ήταν κτηνοτρόφοι
και αγρότες, άρχισαν να μετακομίζουν σε γειτονικές μεγάλες πόλεις. Τώρα
έχει μείνει μόνο ένας μόνιμος κάτοικος, που ζει στην ηρεμία της φύσης,
κι εγώ αυτόν τον άνθρωπο τον θαυμάζω. Υπάρχουν και 5-6 ξένοι από τη
Γαλλία και από τον Λίβανο, που έχουν αγοράσει και έχουν ανακαινίσει
παλιά σπίτια, τα έχουν μετατρέψει σε βίλες και μας λένε ότι εδώ τους
αρέσει πάρα πολύ. Θεωρούν ότι εδώ έχουν βρει την ηρεμία τους. Εδώ
γαληνεύει το μυαλό και η ψυχή τους. Το χωριό μας απέχει 15 λεπτά από τις
παραλίες του Ξερόκαμπου, είναι δροσερό το κλίμα του και έτσι το
καλοκαίρι συνδυάζουν πολύ όμορφα το βουνό και τη θάλασσα.
Στην παλιά
βρύση, όπως είδατε, υπάρχει φέτος ελάχιστο νερό και είναι χειμώνας. Από
εδώ έπαιρνε νερό όλο το χωριό με τα σταμνιά. Το νερό έρχεται από τη
μονάδα της Πολεμικής Αεροπορίας της Ζήρου. Ελπίζω με το κονδύλι που έχει
εξασφαλιστεί να καταφέρει η Κοινότητά μας να λύσει το πρόβλημα της
λειψυδρίας», κατέληξε η κ. Αλεξάνδρα Παπαθανασάκη.
Πετάσης Νίκος
Πηγή : Νέα Κρήτη
