Πότε έφυγαν τα αλμυρίκια από το «πλακόστρωτο» Σητείας. Στους στειακούς ηλικίας άνω των 40 είναι γνωστό.
Ας το θυμίσουμε, ως ψηφίδα στη νεώτερη ιστορία της πόλης μας.
Επί δημαρχίας Νίκου Κουρουπάκη για την διαπλάτυνση της προκυμαίας από τα σημερινά καταστήματα πιτσαρίες IL FORNO έως DA GIORGIO. Αλλά και την κατασκευή σκιάστρων-στεγάστρων στα ενδιάμεσα καταστήματα. Κατά το πλείστον καφενεία, ουζερί, εστιατόρια. Κρίθηκε απαραίτητη η αφαίρεση των υπάρχοντων σκιερών αλμυρικιών, όπως πάντα με τις σχετικές αντιρρήσεις πονεμένων και άπονων αλμυρικολάγνων.
Με την απομάκρυνση των ενδιάμεσων αυτών δέντρων, πολλαπλώς ωφελιμένοι βγήκαν οι καταστηματάρχες, αφού υπερδιπλασίασαν τον εκμεταλλεύσιμο χειμώνα-καλοκαίρι διαθέσιμο χώρο. Κάποια χρόνια μετά… δικαιωμένος ο Κουρουπάκης.
Ανατρέχοντας στη 10ετία του ΄30, ξεφυλλίζοντας το αγλάισμα «Η Σητεία του Χθες», την επιμελημένη έκδοση του συμπολίτη φίλτατου Δρος Γιάννη Κριτσωτάκη, με σπάνιο ιστορικό φωτογραφικό υλικό του πατέρα του. Του ευαίσθητου επαγγελματία φωτογράφου Γιώργη. Διαπιστώνουμε ότι ΔΕΝ υπήρχαν αλμυρίκια στο «πλακόστρωτο» Σητείας. Μόνο ελάχιστες καχεκτικές μουρνιές, εξαιτίας της κοντινής τους γειτνίασης με την αλμύρα της ακτής. Η πλατεία χρειαζόταν αλμυρίκια. Ανύπαρκτα έως εκείνη την εποχή στην περιοχή μας.
Αυτή την λειψαλμυρικία έχοντας κατά νου ο Γεώργιος Δημ. Σπυριδάκης από το Κατσιδόνι Σητείας, χωριανός και πρωτοξάδερφος του φωτογράφου Γιώργη Κριτσωτάκη, μικροθείος του φίλτατου Γιάννη, ο οποίος μας εξιστόρησε τα περί Σπυριδάκη. Όντας διορισμένος καθηγητής φιλόλογος στα Χανιά ο Σπυριδάκης περί το 1935, νυμφευμένος με την Ρεθυμνιώτισσα Ερασμία, της οποίας το πατρικό σπίτι ήταν μεσοτοιχία με εκείνο του Στυλ. Παττακού, για τον οποίο θα αναφερθούμε παρακάτω.
Στα Χανιά, ο καθηγητής Σπυριδάκης πρωτοείδε αλμυρίκια. Εντυπωσιάστηκε. Του άρεσαν. Κι έκρινε σκόπιμο, γιατί όχι, να φυτευτούν και στο φαλακρό πλακόστρωτο Σητείας.
Μετά σχετική ενημέρωση του περί γεωπονίας-δενδροφύτευσης, και αφού συγκέντρωσε ικανό αριθμό φυτωρίων, δηλαδή τρυφερά χοντροπά κομμάτια πάχους άνω των 5 εκατοστών και μήκους άνω των 120-150 εκ., αφαιρούμενα από χειμωνιάτικα κλαδεμένα κλαδιά. Τα προώθησε για τη Σητεία, φορτώνοντάς τα σε καΐκι στο δρομολόγιο από σκάλα Ρεθύμνου σε σκάλα Σητείας. Τότε που ο ΒΟΑΚ σε κάποια σημεία ήταν άβατος, ακόμη και για υποζύγια.
Τα ολιγαρκή σε απαιτήσεις αλμυρίκια επί 50 σχεδόν χρόνια σκίαζαν, δρόσιζαν τα παραλιακά καταστήματα και πέραν του πλακόστρωτου.
Ο φιλόπατρις καθηγητής Γεώργιος Σπυριδάκης αναλίχθηκε επαξίως ακαδημαϊκά, αναλαμβάνοντας την Πρυτανία της Ελληνικής Λαογραφίας. Αδιάλειπτα τροφοδοτούμενος από τον ξάδελφό του Γιώργη Κριτσωτάκη. Με φωτογραφικό υλικό κυρίως λαογραφικού ενδιαφέροντος της περιοχής μας.
Επάξιος συνεχιστής του λαογραφικού έργου Σπυριδάκη, ο έτερος συμπολίτης μας, Δρ. Γεώργιος Αικατερινίδης. Στους οποίους η Ελληνική Λαογραφία και όλοι μας, είμαστε υπόχρεοι.
Την 21-4-67 από Έλληνες Στρατιωτικούς επεβλήθη η επάρατη Χούντα, με επικεφαλής την 3ανδρία Παπαδόπουλος – Παττακός – Μακαρέζος.
Ως καθηγητής Πανεπιστημίου ο Γεώργιος Σπυριδάκης είχε εγκατασταθεί στην Κυψέλη (Αθήνα). Ο τότε χαμηλόβαθμος αξιωματικός Παττακός, επισκεπτόταν τακτικά το ζεύγος Σπυριδάκη. Ιδιαίτερα τα μεσημέρια, να γευματίσει με σπιτικό φαγητό της χωριανής του Ερασμίας.
Κι όταν το 1967 ο Στυλιανός «επαξίως» έγινε Υπουργός Εσωτερικών, έμπλεος «αγαθών» φιλικών συναισθημάτων προς πρώην και νυν φίλους του. Μία των ημερών έστειλε το στρατιωτικό τζιπ με 2 ΕΣΑτζήδες στην οδό Σκοπέλου – Κυψέλη, στο σπίτι του καθηγητή ΕΚΠΑ Σπυριδάκη, ο οποίος ξαφνιασμένος, ανήξερος, οδηγήθηκε από τους εντολοδόχους ΕΣΑτζήδες στο Υπ. Εσωτερικών. Στο κεντρικό γραφείο του Υπουργού, όπου ανοίγοντας η πόρτα αντικρίζει καθήμενο τον υπομειδιόντα φαλακρό Υπουργό Εσωτερικών, τον Στυλιανό Παττακό.
-Κάθισε Γιώργη. Ηρέμισε. Καφεδάκι;
-Ορε, Στέλιο για ποιο λόγο με κουβάλησες;
-Να σου αναθέσω Γιώργη το Υπουργείο Παιδείας.
-Στυλιανέ… άμε στο διάολο.
Με αυτή την στειακή «αβρότητα» ο καθηγητής Σπυριδάκης απέρριψε τον Υπουργό Παττακό.
Αρχής γενομένης, από την Επανάσταση του Θερίσου (1905), η Κρήτη πάντα προσέφερε στο δημοκρατικό έλλειμμα της Χώρας μας. Και πάντα ήταν στην «απ’ έξω». Πόσα χρόνια βασανίζεται η Κρήτης μας από τον προβληματικό ΒΟΑΚ. Πόσα χρόνια κυρίως η νεολαία, αιμοδοτεί την αιμοδιψή του άσφαλτο. Ο Κρητικός Πρωθυπουργός δείχνει πεισματώμενος. Και από τις προσφυγές στο ΣτΕ, από θιγόμενους ιδιοκτητες της σχεδιασμένης διάνοιξης τμημάτων του ΒΟΑΚ. Δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες δεν αξίζουν να χάνονται τόσες ζωές. Κατά το πλείστον νέα κρητικόπουλα. Που δεν μας περισσεύουν.
Ας επανέλθουμε και να κλείσουμε με τα άδολα, τα ταπεινά αλμυρίκια. Από τα οποία όσα αφαιρέθηκαν από το πλακόστρωτο Σητείας, ουδέποτε αναπληρώθηκαν έστω κάπου αλλού, παρά τις κροκοδείλιες αντιδράσεις των αλμυρικολάγνων.
Δεν υποδεικνύουμε, αφού κάθε υπόδειξη δημότη είναι καταδικασμένη για τον κάλαθο των αχρήστων (σιγά μη μας πεις εσύ τι θα κάνουμε). Απλώς αναφέρουμε ότι στο Τμήμα του Περιφερειακού δρόμου, μετά το 3ο λιμανάκι, ΒΑνατολικά μέχρι τη στροφή προς δυτικά, δεξιά και αριστερά κάλλιστα μπορούν να φυτευτούν αλμυρίκια. Ολιγοέξοδα με FAST TRACK διαδικασίες. Ο χειμώνας πλησιάζει. Στον Ανάλουκα τα αλμυρίκια απαιτούν κλάδεμα. Άμεσα θα προκύψουν φυτώρια.
Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για την Αντιδημαρχία και Υπηρεσία Πρασίνου της Δημοτικής Αρχής Σητείας.
Σε λίγα χρόνια θα καταπρασινίσει αυτό το τμήμα του «Περιφερειακού» και η Δημαρχία θα έχει συνδέσει με ευάρεστον έργον το όνομά της.
Ακούει κανείς;
Καλόπιστα
Γιώργος Αλεβίζος
Σεπτ. 2024
