Με «μηχανική υποστήριξη » συντηρείται πλέον, όπως όλα δείχνουν, ο πρωτογενής τομέας στην περιοχή του Δήμου Σητείας. Δυστυχώς η κατάσταση δεν είναι μόνο δύσκολη, όπως επισημαίνει τα τελευταία χρόνια ο αγροτικός κόσμος, αλλά, πλέον οριακή για να συνεχίσει να υφίσταται ο πρωτογενής τομέας.
Μέγιστο ζήτημα για την περιοχή, δεδομένου ότι ένας κύριος πυλώνας της τοπικής οικονομίας είναι η αγροτική παραγωγή και δη της ελαιοκαλλιέργειας η οποία αποτελεί μονοκαλλιέργεια για το Δήμο Σητείας.
Είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια από το 2018, (ελαιοκομικές περίοδοι 1) 2018/2019, 2) 2021/2022, 3) 2023/2024, 4) 2024/2025) η ελαιοκαλλιέργεια έχει πληγεί, ίσως και ανεπανόρθωτα, στην περιοχή της Σητείας, με οδυνηρές επιπτώσεις για τον αγροτικό κόσμο, που είναι αντιμέτωπος με μια τεράστια μείωση της παραγωγής εξαιτίας της ακραίας ξηρασίας, του καύσωνα τους θερινούς μήνες και ελάχιστων βροχοπτώσεων στην διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα. Το γεγονός ότι οι ελαιοπαραγωγοί δεν έχουν λάβει – σε αντίθεση με παραγωγούς άλλων περιοχών της χώρας – καμία αποζημίωση ως τώρα δυσχεραίνει πολύ την κατάσταση που βρίσκονται.
Τα ανεπίλυτα ζητήματα είναι αρκετά και άκρως σημαντικά, όπως επισημαίνει με δηλώσεις του στην ΑΝΑΤΟΛΗ ο Πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Σητείας Γιώργος Τσιφετάκης. Σχετίζονται με την πορεία των τιμών και την πρωτόγνωρη κατάσταση στην αγορά, την προβλεπόμενη εκ νέου μειωμένη φετινή παραγωγή, κυρίως όμως τη μεγάλη καταστροφή των ίδιων των ελαιόδεντρων αλλά και την έλλειψη εγγειοβελτιωτικών έργων στην πιο ξηροθερμική περιοχή της Κρήτης, τη Σητεία.
Υπάρχει ακόμα αδιάθετο ελαιόλαδο
Πιο συγκεκριμένα, διανύουμε το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτέμβρη και σε ότι αφορά την διαδικασία πωλήσεων ελαιολάδου για την προηγούμενη σεζόν, ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί.
«Η ελαιοκομική σεζόν δεν κλείνει με τον καλύτερο τρόπο. Η παραγωγή ήταν της τάξης περίπου των 3.500 τόνων στην περιοχή του Δήμου Σητείας εκ των οποίων περίπου 1000 τόνοι ελαιολάδου είναι ακόμα αδιάθετοι. Δημιουργήθηκε φέτος μία περίεργη κατάσταση στην αγορά, η τιμή του προϊόντος ήταν υψηλή, μετά άρχισε να κατεβαίνει … Έχουμε πει πολλές φορές ότι οι τιμές επηρεάζονται και από την προσφορά και τη ζήτηση. Δεν μπορείς να προβλέπεις πάντα τι θα γίνει αύριο. Βάσει και των στοιχείων υπήρξε περιορισμός στην ζήτηση. Οι υψηλές τιμές στο ράφι οδήγησαν καταναλωτές στην αγορά μικρότερων ποσοτήτων.»
Δεν εξελίσσεται καλά η σεζόν
Σε ότι αφορά την επικείμενη νέα ελαιοκομική σεζόν, τα πρώτα δεδομένα δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά. «Δεν εξελίσσεται καλά. Βλέπουμε και πάλι το πρόβλημα της μειωμένης παραγωγής. Σύμφωνα με τις τωρινές εκτιμήσεις, περιμένουμε λίγο καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με πέρυσι, ωστόσο κι αυτό με επιφύλαξη. Πολλές περιοχές δεν είχαν ούτε πέρυσι ελαιόκαρπο και δεν έχουν ούτε και φέτος. Και το μεγάλο πρόβλημα είναι η ζημιά που έχουν υποστεί τα δέντρα λόγω της λειψυδρίας και δεν ξέρουμε αν και πότε θα μπορέσουν να επανέλθουν για να δώσουν και πάλι παραγωγή! Είναι το σημαντικότερο.»
Όπως υπενθύμισε ο κ. Τσιφετάκης, της φετινής ελαιοκομικής σεζόν έχουν προηγηθεί, η αρνητική περυσινή αλλά και εκείνες των τελευταίων χρόνων και παρά την υποβολή φακέλων για αποζημιώσεις για ακαρπία και σχοινικαρπία, δεν έχουν δοθεί στους παραγωγούς. Το οικονομικό πλήγμα της αγροτικής περιοχής της Σητείας είναι μεγάλο. «Από το 2018 μέχρι σήμερα έχουμε τέσσερις φορές το ίδιο φαινόμενο με τεράστιο μέγεθος ζημιάς στην παραγωγή. Πώς να επιβιώσει ο παραγωγός; Δεν μπορεί να ανταπεξέλθει και για αυτό βλέπουμε να υπάρχει μία εγκατάλειψη. Σταματάει σταδιακά ο κόσμος να ασχολείται με την ελαιοκαλλιέργεια και δη νέοι αγρότες γιατί όταν έχουν εισόδημα μία χρονιά και δεν έχουν τις άλλες τρεις, πως θα συνεχίσουν; Πώς θα ζήσουν; Κι όταν και το κόστος παραγωγής είναι τεράστιο, πώς θα ανταπεξέλθουν; Αλλάζουν λοιπόν επαγγελματική κατεύθυνση αρκετοί προσπαθώντας να βρουν δουλειά που θα έχει ένα μεροκάματο και να μην έχουν τον διαρκή πονοκέφαλο και το άγχος του ‘’δεν βρέχει‘’, ή ‘’δεν δέσανε οι ελιές‘’ ή ‘’δεν έχουμε νερό να ποτίσουμε‘’ κλπ. Δυστυχώς έτσι είναι τα πράγματα, ‘’μαύρα χάλια‘’. Και σε ό,τι αφορά το Δήμο Σητείας ας μην ξεχνάμε ότι η ελιά είναι σχεδόν μονοκαλλιέργεια.
Αλλά και οι λίγες θερμοκηπιακές καλλιέργειες που υπάρχουν κυρίως στην περιοχή του Γούδουρα, είναι σε φθίνουσα πορεία. Γιατί, οι θερμοκηπιακές κατασκευές είναι πεπαλαιωμένες. Οι τράπεζες έχουν κλείσει, δεν έχουν γίνει καινούριες επενδύσεις και τα επόμενα χρόνια εκτιμάται ότι πάνω από το 70% των θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων θα έχει καταστραφεί. Είναι πολύ δύσκολο τώρα, σε μία ή δύο χρονιές να αναπληρωθούν.»
Η λειψυδρία
Ο πρωτογενής τομέας ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί αντιμετωπίζοντας το πλέον σοβαρό πρόβλημα, αυτό της λειψυδρίας, όπως πρόσθεσε ο κ. Τσιφετάκης. «Η λειψυδρία ολοσχερώς έχει καταστρέψει το Δήμο Σητείας. Και είναι ο μοναδικός Δήμος σε όλη την Ελλάδα που δεν έχει ούτε ένα έργο αποταμίευσης νερού. Με αποτέλεσμα να έχουμε αυτή την κατάσταση, να τραβούμε από 400 μέτρα νερό το οποίο είναι ασύμφορο. Ενεργοβόρες γεωτρήσεις κι όταν το ρεύμα έχει φτάσει στα ύψη, ο παραγωγός έχει περιέλθει σε μια κατάσταση που δεν μπορεί να συνεχίσει. Από κει ξεκινούν όλα. Και δυστυχώς η πολιτεία δεν δίνει δεκάρα. Αυτό αποδείχθηκε πρόσφατα με την Ενεργειακή Κοινότητα των ΤΟΕΒ Λασιθίου την οποία με κόπο και βάσανα ιδρύσαμε. Μία πρωτοπόρος προσπάθεια που θα έδινε μία δύναμη στους παραγωγούς του Νομού και ιδιαίτερα της Σητείας διότι το παραγόμενο ρεύμα διοχετεύεται στο δίκτυο και μειώνεται από τα τιμολόγια των συγκροτημάτων που αντλούν ή προωθούν νερό. Άρα μείωση του κόστους του ρεύματος για τον παραγωγό. Και υπήρχε κι επόμενος σχεδιασμός για την ίδρυση Ενεργειακών Κοινοτήτων των Συνεταιρισμών. Όμως μας ‘’πέταξαν‘’ έξω με την αιτιολογία δεν υπάρχει χώρος να μπούμε στο δίκτυο. Δηλαδή στη γη μας, και ειδικά σε αυτή του Δήμου Σητείας που έχουν εγκατασταθεί τόσοι και λυμαίνονται την περιοχή αποκομίζοντας τεράστια κέρδη. Αυτό είναι απαράδεκτο!»
Μάλιστα όπως γνωστοποίησε ο κ. Τσιφετάκης, στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση με θέμα συζήτησης την διάλυση της εταιρείας της Ενεργειακής Κοινότητας των ΤΟΕΒ, αποφασίστηκε να μην διαλυθεί αλλά να υπάρξει αγώνας και διεκδίκηση με κάθε μέσο και τρόπο ώστε να λειτουργήσει. «Πρέπει να ανοίξουμε τα μάτια μας και να μην δεχόμαστε αβασάνιστα τη μοίρα μας. Και πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι σε αυτόν τον τόπο, στο Νομό Λασιθίου, στο Δήμο Σητείας, δεν είμαστε άνθρωποι χωρίς βούληση και χωρίς πρωτοβουλία. Δεν μπορούμε να δεχόμαστε τέτοια αντιμετώπιση. Να υπάρχουν τόσα αιολικά, φωτοβολταϊκά πάρκα στον Δήμο Σητείας, να δίδονται τόσες άδειες και εγκρίσεις και για άλλα και να μην υπάρχει χώρος στο δίκτυο για να μπει η Ενεργειακή Κοινότητα των ΤΟΕΒ Λασιθίου που αφορά τόσους αγρότες! Είναι κατάπτυστο.» Και με δεδομένο όπως πρόσθεσε το μεγάλο πρόβλημα της λειψυδρίας για το οποίο δεν έχει γίνει κάτι ουσιαστικό. «Οι γεωλόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σε ότι αφορά το νερό στην περιοχή μας. Μάλιστα πριν από περίπου 5 χρόνια είχε αναφερθεί από γεωλόγους που παρακολουθούσαν τα δεδομένα του νερού της βροχής που κατέληγε στη θάλασσα από το ποτάμι του ‘’Μαρουλά’’, εκεί δηλαδή που θα γινόταν το φράγμα των Λιθινών, ότι το νερό εκείνης της χρονιάς που χανόταν στη θάλασσα, αν αποταμιευόταν θα αρκούσε έξι χρόνια για την περιοχή, χωρίς να αντληθεί ούτε ένα κυβικό νερό από το υπέδαφος! Όμως ακόμα το φράγμα των Λιθινών είναι θέμα που συζητείται, και όχι έργο που έχει υλοποιηθεί. Και αρκούμαστε σε κάποια μικροέργα και ήμαστε χαρούμενοι και ήσυχοι. Είναι λάθος όμως γιατί πρέπει να εστιάσουμε στην ουσία αν θέλουμε να συνεχίσουμε να μιλάμε και να έχουμε αγροτική οικονομία στο Δήμο Σητείας.»
ΜΑΡΙΖΑ ΨΑΡΑΚΗ
Πηγή : Ανατολή
