Τετάρτη 10 Μαΐου 2023

Κρήτη: Τα επόμενα βήματα για τον ΒΟΑΚ, το κόστος, οι χρηματοδοτήσεις και τα διπλά διόδια

 ΒΟΑΚ

Μια τριάδα δεσμευτικών προσφορών κατατέθηκε χθες για το έργο παραχώρησης “Χανιά-Χερσόνησος” του νέου ΒΟΑΚ, αποτυπώνοντας έναν αρκετά ισχυρό ανταγωνισμό για το μεγάλο αναπτυξιακό έργο

Μια τριάδα υποψήφιων... “μνηστήρων” θα διεκδικήσει τελικά το έργο παραχώρησης για το βασικό τμήμα του νέου ΒΟΑΚ “Κίσσαμος Χανίων-Χερσόνησος”, αριθμός που αποτυπώνει έναν αρκετά ισχυρό ανταγωνισμό για το μεγάλο αναπτυξιακό έργο της Κρήτης, που αποτελεί και το μεγαλύτερο έργο παραχώρησης που θα κατασκευαστεί τα επόμενα χρόνια στη χώρα μας, ίσως και σε όλη την Ευρώπη!

Στο χθεσινό μας αναλυτικό δημοσίευμα εδώ στο neakriti.gr είχαμε κάνει λόγο, με βάση τις εκτιμήσεις στην αγορά, για δύο-τρεις προσφορές, αλλά και για την εμφάνιση-έκπληξη ενός γαλλικού ομίλου, που “κυοφορήθηκε” το τελευταίο διάστημα. Και πράγματι το ρεπορτάζ επιβεβαιώθηκε πλήρως! Το μεσημέρι της Δευτέρας 8 Μαΐου, στην εκπνοή της σχετικής προθεσμίας, κατατέθηκαν τρεις δεσμευτικές προσφορές για το μεγάλο τμήμα του νέου ΒΟΑΚ, ενώ εμφανίστηκε όντως - όπως είχαμε προαναγγείλει - και ο γαλλικός όμιλος Egis Project, μαζί μάλιστα με έναν ακόμα γαλλικό όμιλο, τη Meridiam.

Συγκεκριμένα, τις τρεις δεσμευτικές προσφορές, διεκδικώντας το έργο παραχώρησης συνολικού κόστους 1,7 δισ. ευρώ, κατέθεσαν:

  1. Ο Όμιλος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, με πολύ ισχυρή ήδη παρουσία και αποτύπωμα στο νησί μας, καθώς, ως γνωστόν, συμμετέχει στην κοινοπραξία του έργου ΣΔΙΤ “Χερσόνησος-Νεάπολη” του νέου ΒΟΑΚ και κατασκευάζει βεβαίως και το νέο διεθνές αεροδρόμιο στο Καστέλι Πεδιάδος.
  2. Η εγχώρια κοινοπραξία “ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις” -Μυτιληναίος, με την “ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις” να έχει ήδη παρουσία στο έργο του νέου αυτοκινητόδρομου, αφού συμμετέχει στο ανάδοχο σχήμα που θα κατασκευάσει το τμήμα “Χερσόνησος-Νεάπολη” του νέου ΒΟΑΚ.
  3. Η κοινοπραξία της ΑΒΑΞ με τον γαλλικό όμιλο EGIS και τη γαλλική επενδυτική εταιρεία Meridiam.

Οι Γάλλοι της EGIS συμμετέχουν ήδη στην κοινοπραξία υπό τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, που επικράτησε στον διαγωνισμό για την παραχώρηση της Εγνατίας οδού και είχαν εκδηλώσει εσχάτως έντονο ενδιαφέρον να κατέβουν στον διαγωνισμό του ΒΟΑΚ, στο πλευρό της ΑΒΑΞ, μετά μάλιστα και τη διαφαινόμενη αποχώρηση από την κούρσα ενός άλλου γαλλικού ομίλου, αυτού της Vinci. Η άλλη γαλλική εταιρεία που πλαισιώνει το σχήμα, η Meridiam αποτελεί ένα παγκόσμιο επενδυτή και διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων με έδρα το Παρίσι και ειδικεύεται στην ανάπτυξη, χρηματοδότηση και διαχείριση μακροπρόθεσμων έργων δημόσιας υποδομής, έχοντας εμπλακεί σε έργα δημόσιων υποδομών στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Αφρική.

Ικανοποίηση Καραγιάννη

Την έκδηλη ικανοποίησή του για τις εξελίξεις με το έργο του ΒΟΑΚ εξέφρασε ο υφυπουργός Υποδομών, Γιώργος Καραγιάννης, χαρακτηρίζοντας τη σύμβαση παραχώρησης του αυτοκινητόδρομου της Κρήτης σαν «τη μεγαλύτερη παραχώρηση της τελευταίας 15ετίας».

«Σήμερα είναι μια μεγάλη ημέρα για το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Μία ημέρα δικαίωσης και ικανοποίησης για την Κρήτη. Οι δεσμευτικές προσφορές για τη σύμβαση παραχώρησης του ΒΟΑΚ, τη μεγαλύτερη παραχώρηση της τελευταίας 15ετίας, αποδεικνύουν ότι η δουλειά και ο σχεδιασμός μας αποδίδουν καρπούς. Το μεγάλο έργο από τα Χανιά έως το Ηράκλειο, συνολικού μήκους 157 χλμ. και προϋπολογισμού 1,75 δισ. ευρώ, προσέλκυσε το ενδιαφέρον από σημαντικούς κατασκευαστικούς ομίλους. Συνολικά είχαμε τρεις προσφορές:

  1. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
  2. Μυτιληναίος Α.Ε.- ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις Α.Ε.
  3. ΑΒΑΧ - EGIS - MERIDIAM.

Δεσμευτήκαμε για έναν νέο, ενιαίο αυτοκινητόδρομο στην Κρήτη και σήμερα έχουμε ήδη συμβασιοποιήσει τα δύο από τα τρία κομμάτια αυτού του έργου και κάνουμε ένα αποφασιστικό βήμα για την υλοποίηση και της παραχώρησης. Δουλέψαμε όλοι μαζί με επιμονή, εντατικά και μεθοδικά. Αξίζει ένα μεγάλο μπράβο στους υπηρεσιακούς του υπουργείου μας, αλλά και στους συμβούλους μας, γιατί μετά από δουλειά 4 ετών κάνουμε πραγματικότητα ένα όνειρο δεκαετιών για την Κρήτη», αναφέρει χαρακτηριστικά σε σχετική ανάρτησή του μετά την υποβολή των τριών δεσμευτικών προσφορών για το έργο “Χανιά-Χερσόνησος” του νέου ΒΟΑΚ ο υφυπουργός Υποδομών.

Τα επόμενα βήματα

Μετά τον αρχικό τυπικό έλεγχο στους φακέλους των τριών προσφορών που κατατέθηκαν, δηλαδή ως προς τις προδιαγραφές, τα αναγκαία έγγραφα κ.λπ. θα ακολουθήσει η αξιολόγησή τους. Αυτό θα γίνει σε δύο διαδοχικές φάσεις. Το υπουργείο Υποδομών θα αρχίσει την αξιολόγηση πρώτα του τεχνικού σκέλους των προσφορών, ενώ ακολούθως θα γίνει η αξιολόγηση του οικονομικού σκέλους των προσφορών.

Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε πως στην αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών των υποψήφιων σχημάτων θα δοθεί μεγάλο βάρος σε δύο στοιχεία: Στο επίπεδο που θα ορίσουν τη συμμετοχή του ελληνικού Δημοσίου και στο επίπεδο που θα ορίσουν το επιθυμητό από τους ίδιους ποσοστό των σκιωδών διοδίων, που θα λαμβάνουν ως επιδότηση από το Δημόσιο. Είναι προφανές ότι όσο μικρότερο θα είναι το ποσοστό συμμετοχής του Δημοσίου και όσο μικρότερο το ποσοστό των σκιωδών διοδίων, θα προσμετρήσει θετικά για τους υποψήφιους “μνηστήρες” του έργου “Χανιά-Χερσόνησος”. Η διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών θα απαιτήσει δεδομένα ένα εύλογο διάστημα μερικών μηνών.

Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης των τεχνικών και εν συνεχεία των οικονομικών προσφορών των τριών σχημάτων θα ανακηρυχθεί ο προσωρινός ανάδοχος παραχωρησιούχος. Εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά και δεν προκύψουν εμπλοκές ή δικαστικές διαμάχες το σχέδιο της σύμβασης παραχώρησης, θα σταλεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο για την αναγκαία έγκριση. Όταν δοθεί η έγκριση από το Ελεγκτικό, θα ακολουθήσει η κύρωσή της από τη Βουλή (επειδή πρόκειται για παραχώρηση, πρέπει να επικυρωθεί ως νόμος του κράτους από το Κοινοβούλιο) και η υπογραφή της, ώστε να ξεκινήσουν κατόπιν οι κατασκευαστικές εργασίες...

Για να φτάσουμε εκεί, θα χρειαστεί το λιγότερο ένας χρόνος, πιθανώς ακόμα και ενάμισι έτος από σήμερα, με βάση την πρότερη εμπειρία. Άλλωστε, περίπου ένας χρόνος χρειάστηκε για να φτάσουμε αντίστοιχα στην υπογραφή της σύμβασης για το έργο “Χερσόνησος-Νεάπολη” του νέου ΒΟΑΚ, που είναι μικρότερο σε μέγεθος και πολυπλοκότητα, αφού το ενδιάμεσο τμήμα αυτό υλοποιείται με ΣΔΙΤ και όχι με σύμβαση παραχώρησης, όπως ισχύει για το βασικό τμήμα “Κίσσαμος Χανίων-Χερσόνησος”.

Το κόστος, οι χρηματοδοτήσεις και τα διπλά διόδια

Ο όποιος παραχωρησιούχος επιλεγεί τελικά μεταξύ των τριών υποψήφιων “μνηστήρων” θα κληθεί να κατασκευάσει/αναβαθμίσει και να διαχειριστεί το τμήμα “Χανιά-Ηράκλειο” του ΒΟΑΚ, με δικαίωμα προαίρεσης για την κατασκευή και του τμήματος από τον Κίσσαμο μέχρι τα Χανιά. Το συνολικό μήκος του αυτοκινητόδρομου προσεγγίζει τα 163 χιλιόμετρα, με το εκτιμώμενο κόστος να κινείται στα 1,7 δισ. ευρώ.

Στο έργο θα μπει σε εφαρμογή ένα μοντέλο διοδίων, δίνοντας έτσι πρόσθετο bonus εσόδων στον παραχωρησιούχο, που θα έχει να αντιμετωπίσει σχετικά χαμηλές κυκλοφοριακές ροές σε μη τουριστική περίοδο στο τμήμα “Χανιά-Ηράκλειο”. Προκειμένου το χρηματοοικονομικό μοντέλο να αποδώσει και να καταστεί ελκυστικό, στη σύμβαση παραχώρησης προβλέπεται αφενός δημόσια χρηματοδότηση (800 εκατ. ευρώ) και αφετέρου η επιδότηση του παραχωρησιούχου με “σκιώδες” κόμιστρο διέλευσης.

Ως προς το πρώτο σκέλος, έχουν εξασφαλιστεί 600 εκατ. ευρώ από πόρους ΕΣΠΑ και 200 εκατ. ευρώ από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Όσον αφορά το “σκιώδες” διόδιο, που θα το καταβάλλει το Δημόσιο ως συμπληρωματική επιδότηση για τα κανονικά διόδια που θα πληρώνουν αναλογικά βάσει χρήσης οι διερχόμενοι οδηγοί, η συγκεκριμένη πρακτική αποζημίωσης του παραχωρησιούχου υιοθετείται για πρώτη φορά και επιλέχθηκε προκειμένου να υποστηριχθεί το έργο, καθώς οι μελέτες αποδεικνύουν ότι οι διελεύσεις είναι περιορισμένες και κυρίως τοπικού χαρακτήρα, με συνέπεια τα έσοδα να είναι χαμηλά για τον παραχωρησιούχο.

Σημειώνεται ότι στο μεγάλο τμήμα “Κίσσαμος Χανίων-Χερσόνησος” του αυτοκινητόδρομου θα εγκατασταθούν ηλεκτρονικά διόδια με χιλιομετρική χρέωση (0,063 ανά χλμ.), καθ’ όλο το μήκος του, εκτός - όπως φέρεται να έχει διαβεβαιώσει η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών - των παρακάμψεων των τριών μεγάλων αστικών κέντρων που θα διασχίζει (Ηράκλειο - Ρέθυμνο - Χανιά).

Με φόντο τις εξελίξεις, ο υποψήφιος βουλευτής Ρεθύμνου, τέως υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Γιάννης Κεφαλογιάννης, αναφέρει: «Μετά από χρόνια συστηματικής θεσμικής εργασίας, νιώθω προσωπικά περήφανος τόσο γιατί από το 2014 ξεκίνησα μια πρώτη συστηματική πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός θεσμικού μετώπου για τον ΒΟΑΚ, κάτι που μετουσιώθηκε σε πράξη, συμβάλλοντας από τη θέση του υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών στην έναρξη του μεγαλύτερου οδικού έργου που έγινε ποτέ στο νησί μας. Κυρίως όμως νιώθω περήφανος που σήμερα ο νέος ΒΟΑΚ δεν είναι ένα θεωρητικό όραμα, αλλά ένα έργο σε τροχιά υλοποίησης, και θέλω να ευχαριστήσω ως Κρητικός βουλευτής της προηγούμενης κοινοβουλευτικής περιόδου, αλλά και ως πολίτης τον πρωθυπουργό Κυριακό Μητσοτάκη».

Πηγή : Νέα Κρήτη

Συνολικες προβολες σελιδας