Στη δημοσίευση της αίτησης καταχώρησης της ονομασίας “Κρήτη/Kriti”, που αφορά την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη για το ελαιόλαδο (ΠΓΕ), προχώρησε η Ευρωπαϊκή Ένωση, αναγνωρίζοντας με αυτόν τον τρόπο την ποιότητα και την υψηλή διατροφική αξία του προϊόντος, το οποίο έχει κατακτήσει τη διεθνή αγορά, εισπράττοντας τα θετικά σχόλια από τους γευσιγνώστες ανά τον κόσμο.
Συγκεκριμένα, η αίτηση με κωδικό PGI-GR-02793 δημοσιεύτηκε στην επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 15 Απριλίου 2025, σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 του Κανονισμού (Ε.Ε.) 1151/2012 για τα καθεστώτα ποιότητας γεωργικών προϊόντων και τροφίμων.
«Ανοίγει μία καινούργια σελίδα»
Για μία εξαιρετική εξέλιξη, που δικαιώνει στους κόπους και τις αγωνίες όλων των φορέων του νησιού και κυρίως των απλών παραγωγών, μίλησε ο πρόεδρος των Μικρών Συνεταιρισμών της ΕΘΕΑΣ Μύρων Χιλετζάκης.
«Θεωρώ ότι ανοίγει μία καινούργια σελίδα για το ελαιόλαδο της Κρήτης. Το περιμέναμε εδώ και καιρό. Το όραμα πολλών δεκαετιών παίρνει “σάρκα και οστά”. Ένα από τα σημαντικότερα ΠΟΠ προϊόντα του τόπου μας, το κρητικό ελαιόλαδο, ο “πράσινος χρυσός”, παίρνει κοινή ονομασία προέλευσης. Πλέον, το ελαιόλαδο θα βρει τον δρόμο του, φεύγοντας με το μπουκάλι τυποποιημένο και όχι μέσα στο βυτίο. Όλοι οι ελαιοπαραγωγοί γίνονται μία ομάδα, με σκοπό την κατοχύρωση των συμφερόντων τους και φυσικά την καλύτερη προώθηση του προϊόντος που λέγεται κρητικό ελαιόλαδο», σημείωσε ο κ. Χιλετζάκης.
«Αναγνωρίζεται η συλλογική προσπάθεια»
O π. υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Ηρακλείου της Ν.Δ. κ. Λευτέρης Αυγενάκης σε δήλωσή του σημείωσε ότι η καταχώρηση του κρητικού ελαιολάδου ως ΠΓΕ αποτελεί μία σημαντική κατάκτηση, αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας, που αναδεικνύει την αξία και την ποιότητα του προϊόντος.
«Η καταχώριση του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου “Κρήτη/Kriti” ως Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι μια μεγάλη στιγμή για τον τόπο μας. Είναι η αναγνώριση μιας συλλογικής προσπάθειας, που είχε ως στόχο να προστατεύσει, να αναδείξει και να θωρακίσει την ποιότητα, την ταυτότητα και την παγκόσμια φήμη του κρητικού ελαιολάδου.
Πρόκειται για μια κατάκτηση στρατηγικής σημασίας για την Κρήτη, που ενισχύει την προστιθέμενη αξία του προϊόντος μας, το καθιστά πιο ανταγωνιστικό στις διεθνείς αγορές και διασφαλίζει την αυθεντικότητα και την παράδοση που κρύβει μέσα του. Πάνω απ’ όλα, όμως, είναι μια δικαίωση για τους παραγωγούς μας - τους ανθρώπους που συνεχίζουν να καλλιεργούν με μεράκι και γνώση τη γη μας, κόντρα σε αντιξοότητες», ανέφερε.
Όσον αφορά στις προσωπικές μάχες που έδωσε ο ίδιος από τη θέση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά και την καθοριστική συμβολή όλων των φορέων της Κρήτης, επισήμανε: «Είχα την τιμή, ως Κρητικός βουλευτής και π. υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, να συμβάλλω κι εγώ, ως όφειλα, στην ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας, η οποία δε θα είχε καταστεί δυνατή χωρίς τη συμβολή πολλών ανθρώπων και φορέων που “έβαλαν πλάτη” από την πρώτη στιγμή».
Η Περιφέρεια Κρήτης, οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών, η Αγροδιατροφική Σύμπραξη της Περιφέρειας Κρήτης, ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης, ο Σύνδεσμος Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης, το Οργανοληπτικό Εργαστήριο Ελαιολάδου Κρήτης, διακεκριμένοι επιστήμονες, όπως ο καθηγητής Δημήτριος Λυδάκης και ο καθηγητής Ελευθέριος Αλυσσανδράκης από το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ), καθώς και στελέχη του Ευρωκοινοβουλίου εργάστηκαν μεθοδικά και με πίστη στον στόχο.
Οι προοπτικές
Για τις νέες προοπτικές που δημιουργούνται για τους Κρητικούς παραγωγούς, ο κ. Αυγενάκης είπε: «Όλοι μαζί, με σχέδιο, επιμονή και πίστη στις δυνατότητες του τόπου μας, υλοποιήσαμε μια δέσμευση. Δώσαμε στο κρητικό ελαιόλαδο το ισχυρότερο διαβατήριο ποιότητας: την Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη.
Από εδώ και πέρα ανοίγονται νέοι ορίζοντες: για τους παραγωγούς, για τις εξαγωγές, για τη συνολική εικόνα της κρητικής διατροφής.
Η Κρήτη έχει τα εφόδια να πρωταγωνιστεί. Και το ελαιόλαδό της είναι πρεσβευτής ποιότητας, γεύσης και πολιτισμού. Η συνέχιση αυτής της πορείας απαιτεί ακόμη πιο δυναμική στρατηγική εξωστρέφειας, αυστηρή προστασία του ονόματος και της φήμης του προϊόντος και διαρκή επένδυση στην καινοτομία και στην ποιότητα».
Περιγραφή του προϊόντος
Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο “Κρήτη/Kriti” παράγεται από καρπούς ελαιόδεντρων που προέρχονται τουλάχιστον κατά 90 % από τις ποικιλίες Κορωνέικη ή Τσουνάτη ή συνδυασμό των δύο, ενώ το 10% κατά μέγιστο μπορεί να προέρχεται από άλλες ποικιλίες που καλλιεργούνται στην Κρήτη, με κυρίαρχη αυτή της Θρούμπας. Η παραγωγή και η έκθλιψη του ελαιόκαρπου γίνεται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.
Τα οργανοληπτικά και χημικά χαρακτηριστικά του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου “Κρήτη/Kriti” είναι η χαμηλή οξύτητα, οι χαμηλοί συντελεστές αποσβέσεως, ο χαμηλός αριθμός υπεροξειδίων, το πλούσιο φρουτώδες άρωμα και γεύση, το καθαρό, φωτεινό πράσινο χρώμα.
Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής
Το προτεινόμενο προϊόν θα παράγεται αποκλειστικά στην περιφέρεια Κρήτης, που περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Χανίων, Ρεθύμνης, Ηρακλείου και Λασιθίου και όλους τους Δήμους και Τοπικές Κοινότητες που ανήκουν σε αυτές.
Ειδικοί κανόνες για τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία του προϊόντος
Η αποθήκευση, κατά το στάδιο τυποποίησης του ελαιολάδου, πριν τη συσκευασία, όσο παραμένει σε χύμα μορφή σε δεξαμενές και η συσκευασία του, θα γίνεται αποκλειστικά εντός της οριοθετημένης περιοχής, ώστε να διαφυλαχθούν τα χαρακτηριστικά αυτά, στα οποία οφείλεται η φήμη του προϊόντος, και τα οποία θα μπορούσαν να υποβαθμιστούν υπό την επίδραση του φωτός, του οξυγόνου και της υψηλής θερμοκρασίας. Η επίδραση τέτοιων παραγόντων θα μπορούσε να οδηγήσει στην οξείδωση του ελαιολάδου. Οι διαδικασίες μετάγγισης και μεταφοράς αυξάνουν την πιθανότητα έκθεσης του ελαιολάδου στο οξυγόνο, ενώ ταυτόχρονα δημιουργούν τον κίνδυνο μέσω της χρήσης αντλιών, να ενσωματωθεί αέρας στη μάζα του ελαιολάδου.
Επίσης, κατά τη διάρκεια των μεταγγίσεων είναι δυνατόν να αλλοιωθεί η ποιότητα του ελαιολάδου, απορροφώντας οσμές του γύρω περιβάλλοντος. Το γεγονός ότι η Κρήτη είναι νησί και η μεταφορά των προϊόντων γίνεται διά θαλάσσης αυξάνει τον χρόνο μεταφοράς και, μαζί με αυτόν, την πιθανότητα ποιοτικής υποβάθμισης του ελαιολάδου. Πρόσθετη υποβάθμιση μπορεί να συμβεί και από την επίδραση υψηλών θερμοκρασιών κατά τη μεταφορά.
Η τεχνογνωσία και ο τρόπος παραγωγής
Η τεχνογνωσία των παραγωγών στηρίζεται στον παραδοσιακό τρόπο καλλιέργειας και μεταβιβάζεται από γενιά σε γενιά. Συγκεκριμένα, οι παραγωγοί εφαρμόζουν ορθολογική καλλιεργητική φροντίδα και χρησιμοποιούν μεθόδους ολοκληρωμένης διαχείρισης και φυτοπροστασίας, όπως η χρήση δολωματικών ψεκασμών για την καταπολέμηση του δάκου. Επίσης, η συγκομιδή του ελαιόκαρπου γίνεται κυρίως με χειροκίνητα ελαιοραβδιστικά μηχανήματα και δε χρησιμοποιούνται οχήματα συγκομιδής με δόνηση, καθώς η Κορωνέικη παράγει μεγάλο αριθμό από μικρόκαρπες ελιές, που δύσκολα πέφτουν από το δέντρο με δόνηση.
Επιπλέον, το επικλινές έδαφος στην πλειονότητα της οριοθετημένης ζώνης, καθώς και το υψηλό κόστος του συγκεκριμένου εξοπλισμού, αποτρέπουν τη χρήση της δόνησης ως μεθόδου συλλογής του ελαιοκάρπου. Επιπρόσθετα, η εμπειρία των παραγωγών εξασφαλίζει ότι η ελαιοσυγκομιδή θα γίνει τον ενδεδειγμένο χρόνο και πραγματοποιείται στο στάδιο αλλαγής του χρώματος του καρπού από πρασινοκίτρινο σε μελανοϊώδες. Στο στάδιο αυτό, ο ελαιόκαρπος έχει τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ελαιόλαδο, ενώ παράλληλα το παραγόμενο ελαιόλαδο έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε αρωματικά συστατικά, τα οποία συντελούν στο φρουτώδες του προϊόντος.
Καπνάς Σταύρος
Πηγή : Νέα Κρήτη
