Ο Φίλιππος Κουτσαφτής είναι ένας από τους σημαντικότερους κινηματογραφιστές της Ελλάδας, γνωστός για το μοναδικό του στυλ που συνδυάζει το ντοκιμαντέρ με τη φιλοσοφία και την ποίηση. Ο τρόπος με τον οποίο αποτυπώνει τον χρόνο και τον τόπο στις ταινίες του έχει χαρακτηριστεί ως εμπειρία που δύσκολα μπορεί να περιγραφεί με λόγια. Η μεγάλη του επιτυχία το 2001, η «Αγέλαστος Πέτρα», κατάφερε να φέρει χιλιάδες θεατές στις κινηματογραφικές αίθουσες για να παρακολουθήσουν ένα ντοκιμαντέρ, κάτι που ήταν εξαιρετικά σπάνιο για την εποχή.
Η «Αγέλαστος Πέτρα» εξερεύνησε την Ελευσίνα, συνδυάζοντας εικόνες από τους αρχαιολογικούς χώρους και τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις, με έναν λόγο που ενίσχυσε τη δύναμη των εικόνων, αφήνοντας βαθιά επίδραση στους θεατές. Δύο δεκαετίες αργότερα, το 2023, ο Κουτσαφτής επέστρεψε με μια νέα ταινία, τη «Ζάκρος», που επικεντρώνεται σε έναν ακόμη αρχαιολογικό χώρο, τη μινωική πόλη στη Ζάκρο της Κρήτης. Η ταινία καταγράφει τριάντα χρόνια γυρισμάτων, ακολουθώντας τις ανασκαφές του αρχαιολόγου Νικολάου Πλάτωνα και αναδεικνύοντας τα ευρήματα της περιοχής.
Είναι μια δουλειά που ο Φίλιππος Κουτσαφτής έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια με μεγάλη επιμονή και υπομονή, με πολλές επιστροφές στο μινωικό ανάκτορο της Ζάκρου, στο ανατολικό άκρο της Κρήτης, με μεγάλα διαλείμματα, μελέτη, εμπόδια, υπομονή και μια ψυχωμένη, βαθιά πίστη στο ίδιο το έργο και τις συνδέσεις του.
Με τον απίστευτα γοητευτικό μινωικό κόσμο ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή στα μέσα της δεκαετίας του 80, «ήταν ένα μακρύ ταξίδι από το Ηράκλειο, έκανες τέσσερις ώρες και έφτανες στην «άκρα του τόπου» λέει. «Παρακολουθούσα τις ανασκαφές από το 1987 όσο ζούσε ο Νικόλαος Πλάτων, ο αρχαιολόγος που ανακάλυψε το ανάκτορο, καθώς και τη ζωή σε ένα μικρό χωριό με το ίδιο όνομα που υπάρχει λίγο πιο πάνω».
Το ανάκτορο της Ζάκρου είναι το τέταρτο σε μέγεθος της Μινωικής
Κρήτης. Βρισκόταν σε σημαντικό στρατηγικό σημείο, σε ασφαλισμένο
κολπίσκο, και ήταν κέντρο εμπορικών ανταλλαγών με τις χώρες της
Ανατολής.
Το ανάκτορο της Ζάκρου είναι το τέταρτο σε μέγεθος της Μινωικής Κρήτης.
Βρισκόταν σε σημαντικό στρατηγικό σημείο, σε ασφαλισμένο κολπίσκο, και
ήταν κέντρο εμπορικών ανταλλαγών με τις χώρες της Ανατολής, όπως
φαίνεται από τα ευρήματα.
Το ανάκτορο αποτέλεσε το κέντρο διοίκησης, θρησκείας και εμπορίου. Το περιστοίχιζε η πόλη. Στο χώρο δεν έγινε νέα οικοδόμηση, εκτός από κάποιες καλλιέργειες. Στο “Φαράγγι των Νεκρών”, όπως λέγεται το Φαράγγι που φθάνει από την Πάνω Ζάκρο στην Κάτω, αποκαλύφθηκαν ταφές σε σπήλαια στις πλαγιές του. Τα ευρήματα της Ζάκρου εκτίθενται στο Μουσείο Ηρακλείου ενώ μερικά υπάρχουν στο Μουσείο Σητείας και Αγίου Νικολάου.
Το ανάκτορο της Ζάκρου έχει δύο κύριες οικοδομικές φάσεις: το παλαιότερο κτίσθηκε το 1900 π.Χ. περίπου, ενώ το νεότερο γύρω στο 1600 π.Χ. και καταστράφηκε όπως και τα άλλα κέντρα της Μινωικής Κρήτης, στα 1450 π.Χ.
«Ενώ στις άλλες ανασκαφές είχαν εργασθεί ξένοι αρχαιολόγοι, το 1961, ο Νικόλαος Πλάτων έφερε στο φως την ανακτορική αυτή πόλη που ήταν ασύλητη» λέει ο Φίλιππος Κουτσαφτής.
Στην περιοχή κυριαρχούσε το παλάτι της Ζάκρου, που το σκέπασε στοργικά η σκόνη του χρόνου και αυτή ήταν η εικόνα που συνάντησε ο διαπρεπής Έλληνας αρχαιολόγος το 1961. Εκεί, ανάμεσα σε άλλα σημαντικά ευρήματα βρέθηκαν κατάστιχα, το αρχείο του ανακτόρου σε γραμμική Α’, κάτι που δε βρέθηκε πουθενά αλλού.
«Στο ντοκιμαντέρ παρακολουθούμε και άλλα στοιχεία, την κοινωνία του χωριού που βρίσκεται στα έξι-επτά χιλιόμετρα μακριά από τον αρχαιολογικό χώρο, μια σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν όλα αυτά που δημιουργούν ένα συνολικό μύθο» λέει ο Φίλιππος Κουτσαφτής που μότο της ταινίας του είναι η φράση «Όλα είναι εδώ».
Το ντοκιμαντέρ έκανε πρεμιέρα στις 25 Ιανουαρίου 2023 στο Μουσείου του Λούβρου στο Παρίσι και έκτοτε ταξίδεψε σε πλήθος φεστιβάλ και κινηματογραφικές αίθουσες σε όλο τον κόσμο.
Η ταινία «Ζάκρος», προβλήθηκε στην ΕΡΤ3 τον Αύγουστο του 2024, είναι πλέον διαθέσιμη στην πλατφόρμα ERTFLIX, δίνοντας στους θεατές τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν αυτό το σημαντικό έργο από την άνεση του σπιτιού τους.
Mπορείτε να το δείτε πατώντας ΕΔΩ
Πηγή : Ράδιο Λασίθι
