ΠΕΡΙ ΜΟΝΤΕΛΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΣΗΤΕΙΑΣ.
Το τελευταίο διάστημα από διάφορες πλευρές δεξιά κι αριστερά, (νύξεις
σε άρθρο Δ. Δερμιτζάκη, προσπάθεια τοποθέτησης Ν. Διαλυνά) ,δειλά δειλά
γίνεται λόγος για το μοντέλο ανάπτυξης στη Σητεία,- κάλιο αργά παρά
ποτέ.
Για το ζήτημα αυτό, για το ότι δηλαδή το πρόβλημα δεν είναι
διαχείρισης αλλά αλλαγής μοντέλου ανάπτυξης, έχουν γραφτεί από πλευράς
μας τα τελευταία δέκα έτη, σε διαφορετικούς χρόνους και ευκαιρίες, η
σειρά άρθρων με τίτλο <Το μετέωρο βήμα της Σητείας>.
Κρίνουμε
σκόπιμο προς το παρόν την αναδημοσίευση του τρίτου άρθρου, του ποιο
πρόσφατου ( Φεβρουάριος 2024), δημοσιευμένο στην εφημερίδα Ανατολή.
Στόχος του για άλλη μια φορά, η προσπάθεια έναρξης κάποιου διαλόγου στο
ζήτημα αυτό. Στο ίδιο κείμενο , εκτός από την ανάλυση, γίνονται
προτάσεις για την έναρξη και τον τρόπο του διαλόγου.
Κάποια πράγματα δεν λέγονται ούτε με λιγότερα , ούτε με διαφορετικά λόγια.
ΤΟ ΜΕΤΕΩΡΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΣΗΤΕΙΑΣ
Μέρος III.
Έχουμε αναφερθεί κατ επανάληψη τα τελευταία χρόνια στις αλλαγές που
συντελέστηκαν και συντελούνται στον ποιο ανατολικό δήμο της Κρήτης ,
μετά την ανατροπή του ατελούς έστω επικοινωνιακού του αποκλεισμού. Μια
από τις κύριες αιτίες αυτού του αποκλεισμού είναι το γεωγραφικό του
ανάγλυφο.
Οι αλλαγές αυτές αφορούν τον οικονομικό τον πολιτιστικό
–πολιτισμικό αλλά και κοινωνιολογικό τομέα. Επίσης αναφερθήκαμε στην
αδυναμία της πολιτικής του εκπροσώπησης διαχρονικά να κατανοήσει αυτές
τις αλλαγές, με ελάχιστες εξαιρέσεις, ούτως ώστε να προτείνει λύσεις που
να μετατρέπουν αυτό το μετέωρο βήμα σε σταθερό βηματισμό προς μια
κατεύθυνση διεξόδου.
Όλα αυτά αφορούν βέβαια και τη συνολική
πολιτικοίδεολογική <<inteligencia>>από τη μια και από την
άλλη την αδυναμία της ισχνής οικονομικής ελίτ της Σητείας να
δημιουργήσει το δικό της λόμπι.
Δεν εξαιρούνται από όλα αυτά και
αφορούν και τους εκπροσώπους διαχρονικά σε επίπεδο δημοτικής
αυτοδιοίκησης και όχι μόνο. Οι τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές με την
συμμετοχή δυο μόνο συνδυασμών <<ενώνουμε
δυνάμεις>>-Ζερβάκης κα <<Λαϊκή συσπείρωση >>
-Συμεωνίδης ,αποτελούν μια Σητειακή ιδιομορφία με την απουσία ενδιάμεσου
χώρου και κατά την άποψη μας ,μια ευκαιρία ελπίδας.
Θεωρούμε λοιπόν
ότι όλα τα παραπάνω τα οποία αναφέραμε περί αδυναμίας κατανόησης των
αλλαγών οι οποίες συντελέστηκαν, οδήγησαν και οδηγούν σε λογικές
διαχειριστικές της κατάστασης σε αυτοδιοικητικό επίπεδο, άλλοτε καλές
και χρηστές και άλλοτε λιγότερο καλές και λιγότερο χρηστές.
Επίσης
θεωρούμε ότι κανείς λογικός νους δεν αμφισβητεί ότι όλα τα στοιχεία
στατιστικά, οικονομικά πληθυσμιακά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ανάπτυξη
γενικά στην επαρχία Σητείας είναι σε χρόνια ύφεση.
Το πρόβλημα
λοιπόν κατά την άποψη μας δεν είναι η διαχειριστική λογική που
επικράτησε και επικρατεί στο δήμο Σητείας αλλά η αλλαγή μοντέλου
ανάπτυξης γενικά και κυρίως σε οικονομικό επίπεδο. Και εκ των πραγμάτων
τότε διαχειριστικού μοντέλου που να εξυπηρετεί τις νέες ανάγκες.
Και
βέβαια δεν ισχύει σε καμιά περίπτωση η λογική του ότι αυτά δεν αφορούν
τον δήμο αλλά την Περιφέρεια, το Κράτος κλπ. Γιατί εύλογα τίθεται το
ερώτημα προς τι και τι εξυπηρετεί ο Οργανισμός Ανάπτυξης του δήμου
Σητείας.
Για να μην θεωρηθούμε ότι κομίζουμε << γλαύκας εις
Αθήνας>> και για την οικονομία του χρόνου θα αναφέρουμε
επιγραμματικά ότι ο μεικτός τύπος μοντέλου ανάπτυξης της εγχώριας
οικονομίας γενικά είναι αυτός που είναι κατανοητός και αποδεκτός και
είναι αυτός που πρέπει να ακολουθηθεί στην πραγματικότητα της Σητείας.
Ποτέ βέβαια δεν ακολουθήθηκε. Αυτό τουλάχιστον προέκυψε και από ημερίδες
οι οποίες πραγματοποιήθηκαν και μάλιστα με πρωτοβουλία του Ο.Α.Σ.
Θέλουμε να πούμε με απλά λόγια ότι το πρόβλημα βρίσκεται στο μεγάλωμα
της πίτας. Και βέβαια η κατανομή του είναι μεγαλύτερο και γενικότερο
κοινωνικοπολιτικό ζήτημα το οποίο δεν αφορά τα πλαίσια της σημερινής
συζήτησης μόνο.
Ακόμα ποιο απλά θέλουμε να πούμε ότι δεν μπορεί να
στηρίζεται ο πρωτογενής τομέας μόνο στο ελαιόδεντρο, ελαιόκαρπο, λάδι. Ή
σε μια κτηνοτροφία αιγοπροβάτων μόνο , σημειωτέων για την μετατροπή του
ζωικού προϊόντος δεν υπάρχει η υποδομή για μετατροπή του σε βρώσιμο.
(σφαγεία). Η Ιεράπετρα έχει εναλλακτικά τα πρώιμα κηπευτικά.
Πρέπει
να εξεταστεί η κατάσταση που υπάρχει στον εργοστασιακό εξοπλισμό που
κατά κύριο λόγο βρίσκεται σε συνεταιριστικά χέρια σε σχέση με το
παραγόμενο προϊόν ποιοτικά, τις δυνατότητες αναβάθμισης και αναδιάταξης.
Σε ότι αφορά τον εξορυκτικό τομέα πρέπει να μελετηθεί αν υπάρχει
δυνατότητα όχι μόνο της απλής εμπορίας του μεταλλεύματος αλλά και της
περεταίρω επεξεργασίας του.
Δεν είναι δυνατόν στον τριτογενή τομέα (
τουρισμός) να παρουσιάζεται η κατάσταση μιας σειράς επενδυτών, οι
οποίοι επενδύουν αγοράζοντας εκτάσεις (Τοπλού, Κάβο Πλάκο, Παναγία
Φανερωμένη), οι εκτάσεις να αλλάζουν χέρια και οι επενδύσεις να μην
γίνονται. Ποια σοβαρή επιστημονική μελέτη του φαινομένου έγινε σε
επίπεδο Δήμου και ποια τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε; Εκτός κι αν
υιοθετήσουμε την επιχειρηματολογία του συρμού , ότι μας φταίνε οι
Ρεθυμνιώτες ,οι Ηρακλειώτες, οι οικολόγοι, οι συκολόγοι , δηλαδή όλοι οι
άλλοι εκτός από μας. Ποια μελέτη ποια συμπεράσματα και ποιο μοντέλο
τουριστικής ανάπτυξης είναι το καλύτερο για τη Σητεία ; που πότε
μελετήθηκαν ,προτάθηκαν και ποια επιστημονικά συμπεράσματα; Ο Άγιος
Νικόλαος έχει εναλλακτικό προϊόν από τον τουρισμό ,ανεξάρτητα αν
συμφωνεί ή όχι ο καθένας για το μοντέλο που επικράτησε.
Η εμφάνιση του Airbnb δεν αποτελεί ούτε λύση ούτε προοπτική.
Η κατά τομείς αναφορά είναι υπεραπλουστευμένη και ενδεικτική για ευνόητους λόγους.
Η
παρούσα δημοτική αρχή είναι συνέχεια της προηγούμενης η οποία απ ότι
δείχνουν τα πράγματα είναι εγκλωβισμένη και για την επόμενη τετραετία
στην ίδια διαχειριστική λογική.
Οι δημότες της Σητείας και εδώ
υπάρχει για ακόμα μια φορά η Σητειακή ιδιομορφία των τελευταίων
αυτοδιοικητικών εκλογών έδωσαν σε μια και μοναδική παράταξη της
αντιπολίτευσης το όχι ευκαταφρόνητο ποσοστό του 22,45 .τόσο ποσοστιαία
όσο και σε επίπεδο αντιπροσώπων στο δημοτικό συμβούλιο. Δεν είμαστε
θιασώτες της μη πολιτικής ή υπερκομματικής ψήφου σε επίπεδο τοπικής
αυτοδιοίκησης.
Ο κος Ζερβάκης ούτε θέλει ούτε μπορεί να υπερβεί τις
γενικότερες επιλογές σε αυτοδιοικητικό επίπεδο της συντηρητικής
παράταξης. Μακάρι να ήθελε και να μπορούσε. Ορισμένα καμώματα σε επίπεδο
τακτικής δεν πρέπει να μας αποπροσανατολίζουν. Είναι εύλογο λοιπόν και
είναι πολιτική επιλογή το μοντέλο διαχείρισης σε επίπεδο δήμου.
Όσοι
όμως όταν τέθηκε το ζήτημα επιλογής μεταξύ της σημερινής δημοτικής αρχής
και της αντιπολίτευσης επέλεξαν τη δεύτερη λύση, επέλεξαν συνειδητά την
ελπίδα για μια άλλη πολιτική πρόταση και πρακτική κατάκτησης της σε
επίπεδο δήμου. Όχι γενική και αόριστη αλλά διαφορετική και συγκεκριμένη.
Όχι λογική διαχείρισης αλλά αλλαγής μοντέλου, λογική μεγαλώματος της
πίτας ή ανοίγματος δρόμου για το μεγάλωμα της πίτας για τον απλό λαϊκό
άνθρωπο. Εδώ δεν χωράνε απαντήσεις του τύπου ,αν δεν αλλάξει το
γενικότερο πολιτικοκοινωνικό σύστημα , αυτά τα ξέρουν όσοι ψήφισαν
διαφορετικά και αποτελούν ένα ευρύτατο φάσμα, δεν έχουν αυταπάτες.
Συγκεκριμένα πράγματα θέλουν σε κάθε ζήτημα που να αφορά την ανάπτυξη
της οικονομίας σε τοπικό επίπεδο και σε όλα όσα αναφέραμε. Το δίκαιο
μοίρασμα έπεται και είναι μια μεγάλη συζήτηση. Ο δήμος Πάτρας είναι
παράδειγμα για άντληση εμπειρίας.
Οι δημότες που ψήφισαν διαφορετικά
ελπίζοντας και λόγο έχουν και προτάσεις και δικαίωμα και λογική
απαίτηση έχουν να την εκφράσουν, για να έχουν μετά το δικαίωμα αλλά και
την υποχρέωση να επιλέξουν τις μορφές , τους δρόμους με τους οποίους θα
διεκδικήσουν την πραγμάτωση τους. Χρειάζονται αντιλήψεις, λογικές,
πολιτικές επιλογές, οργανωτικές δομές , συλλογικότητες σαν εργαλεία, για
να μην ευνουχιστούν δυναμικές και δυνάμεις τις οποίες επέλεξαν με την
ψήφο τους.
Η δημοτική αρχή και ο κος Ζερβάκης έχει κατά την άποψη
μας μια επιτυχημένη πολιτική ενσωμάτωσης των αντιθέσεων σε επίπεδο
κοινωνίας αλλά και σε επίπεδο δήμου και δημοτικού συμβουλίου στην δική
του λογική διαχείρισης. Αυτό φάνηκε με τη νίκη του στις τελευταίες
δημοτικές εκλογές. Στην ενσωμάτωση αυτή περιλαμβάνονται και αρκετοί
σοσιαλιστές σοσιαλδημοκράτες και γιαλαντζί αριστεροί με την αιτιολογία
ότι θέλουν να δουλέψουν δήθεν , να είναι παραγωγικοί και
αποτελεσματικοί. Όσοι επέλεξαν την σημερινή αντιπολίτευση έχουν λογική
ρήξης με την ενσωμάτωση αυτή. Μια λογική που μετέτρεψε και μετατρέπει
την επαρχία μας σε μπαταρία της Ευρώπης γεμίζοντας τα βουνά μας με
καθρέπτες και φτερούγες. Αυτή τη λογική, που αντί να προσθέτει υποδομές
απαραίτητες για ανάπτυξη (ΒΟΑΚ, υποδομές υγείας, εφορία) κάθε χρόνο και
κάθε μέρα λιγοστεύουν. Αυτή τη λογική που οδηγεί την οικονομία σε χρόνια
ύφεση.
Δεν υπάρχει ποιο αρμόδιος από το δήμο , που μπορεί , πρέπει ,
έχει τη δικαιοδοσία και την υποχρέωση συντεταγμένα , υπεύθυνα,
χρονοδιαγραμματικά να αναλάβει τις ευθύνες του και να δώσει λύση και
απαντήσεις για το που πάει, ποιο είναι το μέλλον της οικονομίας της
ανάπτυξης της κοινωνίας του δήμου Σητείας και των δημοτών του.
Τα θεάματα ,τα πανηγύρια, τα βιβλία Γκίνες καλά είναι ,δεν λύνουν όμως το πρόβλημα δεν φτάνουν.
Αυτό που πρέπει να γίνει είναι :
1.
Να ανοίξει μια συζήτηση στην οποία το ζήτημα της ανάπτυξης και της
οικονομίας να θεωρηθεί και να κατανοηθεί σε επίπεδο Δήμου, Δημοτικού
συμβουλίου και κοινωνίας, ότι είναι όχι μόνο το κύριο αλλά και το
κυρίαρχο για την επαρχία. Ότι δεν είναι δυνατόν να βαδίζουμε στα τυφλά
και χωρίς συγκεκριμένο μοντέλο ανάπτυξης για τον τόπο.
2. Στην
συζήτηση αυτή θα πρέπει να συμμετέχουν μετά από δικές τους εσωτερικές
διεργασίες ,όλοι οι παραγωγικοί φορείς συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών
συνεταιρισμών με συμπεράσματα και προτάσεις ανά φορέα. Ο εμπορικός
σύλλογος και ο Ο.Α.Σ. μπορούν και πρέπει να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο.
3.
Δημιουργία επιτροπών έρευνας και ομάδων εργασίας πάνω σε θέματα που
αφορούν και τους τρείς τομείς από την πλευρά του Δήμου οι οποίες να
εντοπίζουν τους λόγους τις αιτίες και να δίνουν διεξόδους.
4.
Οργάνωση ημερίδων, διημερίδων, ανάλογα με τη συμμετοχή ειδικών
επιστημόνων, ανοιχτές στο κοινό. Εδώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί το
επιστημονικό και επαγγελματικό προσωπικό Σητειακών που υπάρχει
πανελλήνια και παγκόσμια .
5. Επικοινωνία με άλλους δήμους για
απόκτηση εμπειρίας. Δεν μπορεί να είμαστε οι μόνοι που αντιμετωπίζουμε
προβλήματα του είδους, ούτε και παντογνώστες.
6. Ανοιχτή συζήτηση με την κοινωνία και για την κοινωνία σε όλα τα προαναφερόμενα ζητήματα.
Για
όσους συμφωνούν ή θα συμφωνήσουν μαζί μας στον εντοπισμό των
προβλημάτων και της κατάστασης, για εμάς το κύριο είναι όχι μόνο να τις
κατανοήσουμε αλλά να τις αλλάξουμε.
