Την Κυριακή 2 Ιουνίου 2024 μια μικρή ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου επιχείρησε παρά τις θερμές για την εποχή συνθήκες την ανάβαση στην δεύτερη ψηλότερη κορυφή των σητειακών βουνών, τη Μεγάλη Μούρη.
Ένα ‘δύστροπο’ βουνό
Η Μεγάλη Μούρη στα 1179 μέτρα υψώνεται ανάμεσα και πίσω απ’ τα χωριά Έξω και Μέσα Μουλιανά απ τη βόρεια πλευρά ή ανατολικά της Χρυσοπηγής (Ρουκάκας) απ’ τη νότια. Είναι ένα δύσκολο στην ανάβασή του και ‘δύστροπο’, όσον αφορά τις καιρικές συνθήκες βουνό. Και να εξηγηθώ: το 2022 αφού το αναβάλαμε δύο φορές λόγω καιρού, την ανεβήκαμε την τρίτη, μα και πάλι μέσα σε πυκνή ομίχλη, που δε μας άφηνε να δούμε τη θέα. Και καλά τότε ήταν χειμώνας, αλλά και την προηγούμενη Κυριακή 26 Μαΐου με τον Πεζοπορικό, πάλι ομίχλη είχε. Όπως λέει κι η φίλη Άννα από τον Φ.ΟΡ.Σ. Σητείας: «ένα σύννεφο να έχει ο ουρανός πάνω στη Μεγάλη Μούρη θα κάτσει!».
Στα βήματα της Γεωδιαδρομής 18 του Παγκόσμιου Γεωπάρκου Unesco της Σητείας
Ξεκινάμε λοιπόν από τα Έξω Μουλιανά Σητείας (380μ.) στις οκτώ το πρωί - οκτώ ορειβάτες ακολουθώντας τα σήματα της Γεωδιαδρομής 18 του Γεωπάρκου. Διασχίζουμε ανηφορικά τα σοκάκια του Επάνω Χωριού, στολισμένα με τις όμορφες αυλές και με τη φανταστική θέα. Περνάμε από τον γραφικό ναΐσκο του 15ου αι. του Αγίου Γεωργίου. Στην έξοδο του χωριού συναντάμε εντυπωσιακά ερείπια παλιότερων ανεμόμυλων, ενώ βλέπουμε και το γειτονικό χωριό Μέσα Μουλιανά στα δυτικά. Πιο πάνω ακολουθούν περιφραγμένοι χώροι και παραπήγματα που λειτουργούν ως μαντριά. Σε ένα από αυτά μας οδηγούν τα σημάδια του Γεωπάρκου, ανοίγουμε την πόρτα και την κλείνουμε, όταν περάσουμε.
Συνεχίζουμε με κατεύθυνση ΝΑ ώσπου να βρούμε την κορυφογραμμή πάνω από ένα βαθύ όμορφο φαράγγι, που σχίζει το βουνό. Πρόκειται για τη νότια προέκταση του φαραγγιού του Ρίχτη προς τους πρόποδες της Μεγάλης Μούρης. Είναι βατό και αν το πάρει κάποιος σε 1,5 ώρα φτάνει στο οροπέδιο των Λιμνών. Εμείς ωστόσο επιλέξαμε την πιο μακριά αλλά και πιο ενδιαφέρουσα οδό. Γιατί, αν κι ανεβαίνουμε σχεδόν κάθετα, έχουμε απίστευτη θέα στις βόρειες ακτές. Περνάμε από παλιές εγκαταλελειμμένες αγροικίες βοσκών σφηνωμένες στην κόψη του φαραγγιού. Έτσι όπως είναι φτιαγμένες από την γκρίζα πέτρα της περιοχής, ελάχιστα ξεχωρίζουν απ’ τον βράχο.
Μετά από δυο και παραπάνω ώρες ανηφόρα κάτω απ’ τον ζεστό ήλιο φτάνουμε στο οροπέδιο των Λιμνών. Όπου ‘λίμνες’ ονομάζονται οι στρογγυλές, επενδυμένες με πέτρα, μεγάλες πηγάδες για συλλογή νερού. Εδώ έχει εννιά απ’ αυτές!!!
Διάσχιση Μεγάλης Μούρης
Ξαποσταίνουμε λίγο και συνεχίζουμε. Παίρνουμε την λαγκαδιά πίσω από τη μόνη κατοικία του βοσκού της περιοχής και θα αρχίσουμε μια επίπονη ανάβαση ως την κορυφή. Η σκληρή βλάστηση από αγκαραθιές και αστοιβίδες μας ταλαιπωρεί. Η ζέστη γίνεται ανυπόφορη, όσο μεσημεριάζει. Η απουσία ανέμου και σκιάς κάνει βαρύ το κάθε βήμα.
Παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής προς τα ΝΔ, κάτι που σημαίνει ότι τραβερσάρουμε όλη την δυτική πλευρά της και παίρνουμε την κατεβασιά πάνω απ’ τα πηγάδια του Πατσού, που είναι ο επόμενος στόχος μας. Ατενίζοντας την κοιλάδα της Χρυσοπηγής με τους άσπρουγές της, θα φτάσουμε τελικά στις τρεις ‘λίμνες’ του Πατσού κι έπειτα θα πάρουμε τον ανατολικό φάραγγα του Κοινοπόταμου ως την έξοδό του.
Επιστροφή στον πολιτισμό μετά από 8ωρη πορεία