Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2021

Όχι» στην καύση κλαδιών - Τι έγινε με την επιδότηση των θρυμματιστών;

https://s1.neakriti.gr/images/1542x770/files/2020-10-07/emre-gencer-9SDh6PF2g_U-unsplash.jpgΝα μην καίμε τα κλαδιά αλλά να τα θρυμματίζουμε, προτείνουν οι ειδικοί

Στην παρούσα περίοδο που έχουν ξεκινήσει τα κλαδέματα της ελιάς, άρθρα όπως αυτό του δρ. Γιώργου Κουμπούρη, εντεταλμένου ερευνητή στο Ινστιτούτο Ελιάς,

Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου, του ΕΛΓΟ "Δήμητρα" στα Χανιά, ως προς την ανάγκη να μην καίμε αλλά να εκμεταλλευόμαστε τα κλαδιά του κλαδέματος, αποκτούν ιδιαίτερη αξία. Σύμφωνα με όσα τονίζει στο άρθρο του στο περιοδικό "Ελιά και Ελαιόλαδο" ο κ. Κουμπούρης, τα κλαδιά αντί να τα καίμε μπορούμε να τα θρυμματίζουμε και να τα ενσωματώνουμε στο έδαφος, όπως και με την κομποστοποίηση, που δίνει ένα ακόμα καλύτερο υλικό.

Η εφημερίδα "Νέα Κρήτη" έχει αφιερώσει πολλές σελίδες μέχρι σήμερα στην υπόθεση αυτή. Είναι, δε, επίκαιρο σήμερα όσο ποτέ το άρθρο του κ. Κουμπούρη, αφού ήδη έχουμε βιώσει τις επιπτώσεις της λεγόμενης κλιματικής αλλαγής, με τον άνθρωπο να έχει στα χέρια του, ως ένα ακόμα όπλο προστασίας, την καλλιέργεια της ελιάς.

«Παρά τις όποιες αμφισβητήσεις, είτε σε συζητήσεις καφενείου είτε με τη μορφή περισπούδαστης συνωμοσιολογίας, η κλιματική αλλαγή υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στη χώρα μας», σύμφωνα με τον επιστήμονα.

Και παρακάτω αναφέρει: «Ο ελαιοπαραγωγός υφίσταται τις συνέπειες με τη μορφή ζημιάς στην ανθοφορία, στην καρποφορία και στο φυτικό κεφάλαιο. Άλλες επιπτώσεις είναι η χαμηλή παραγωγή καρπού ή και η πλήρης ακαρπία. Φέτος το φθινόπωρο, εκτεταμένες ζημιές σημειώθηκαν από τον "Ζορμπά" σε ελαιώνες της Πελοποννήσου αλλά και αλλού, ενώ το περασμένο καλοκαίρι ισχυρή χαλαζόπτωση κατέστρεψε καλλιέργειες στα Φάρσαλα (όπως και σε άλλες περιοχές). Πριν από λίγα χρόνια είχαμε ολοκληρωτική καταστροφή της ανθοφορίας στην ελιά, αλλά και σε άλλες καλλιέργειες. Φυσικά δεν είναι πρωτοεμφανιζόμενα τα φαινόμενα καταστροφών σε καλλιέργειες από τον καιρό, συνέβαιναν πάντα. Αλλά είναι η συχνότητα και η έντασή τους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή. Επίσης, σημαντικές αλλαγές παρατηρούνται στα στάδια ανάπτυξης των φυτών, όπως για παράδειγμα πολύ πρώιμη άνθιση ή έκπτυξη βλαστοφόρων οφθαλμών εξαιτίας της αυξημένης θερμοκρασίας».

«Να μειώσουμε την απελευθέρωση αερίων»

«Για να συμβάλλουμε στον περιορισμό της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής μπορούμε να μειώσουμε την απελευθέρωση αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Για παράδειγμα, με την καύση των υπολειμμάτων κλαδέματος απελευθερώνονται στον αέρα τεράστιες ποσότητες ζημιογόνων αερίων. Αντίθετα, με τον θρυμματισμό και τη χρήση του πριονιδιού ως εδαφοβελτιωτικό με επιτόπου ανακύκλωση στο χωράφι αποφεύγουμε τη ρύπανση της ατμόσφαιρας και πετυχαίνουμε σημαντικά οφέλη για τον ελαιώνα μας. Αυτή η πρακτική δοκιμάστηκε συστηματικά για περισσότερα από πέντε χρόνια στους νομούς Μεσσηνίας, Χανίων, Ηρακλείου και Λασιθίου, σε συνεργασία με αγροτικές οργανώσεις, και είχε πολύ καλά αποτελέσματα. Με βάση αυτή την εκτεταμένη εφαρμογή (έργα LIFE Oliveclima και Agroclimawater), ο θρυμματισμός των κλαδιών βρήκε μεγάλη ανταπόκριση σε όλη την Ελλάδα και ο αγροτικός κόσμος περίμενε με ενθουσιασμό οδηγίες για να τον υιοθετήσει στην καλλιέργειά του.

Σε αυτή την κατεύθυνση, ξεκίνησε μια θετική κίνηση του ΥπΑΑΤ στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, με την οποία θα δίνονταν κίνητρα ανακύκλωσης υπολειμμάτων κλαδέματος στην ελαιοκαλλιέργεια, η οποία όμως τελικά δεν υλοποιήθηκε υπό τον φόβο εξάπλωσης ασθενειών από άρρωστα δέντρα. Στην πραγματικότητα, όμως, είναι σαφές ότι τα κλαδιά από δέντρα με ύποπτα συμπτώματα πρέπει να καίγονται και να μην ανακυκλώνονται, όπως επίσης είναι σαφές ότι ο αγρότης πρέπει να συμβουλεύεται τον γεωπόνο για να πετύχει στην εφαρμογή νέων καλλιεργητικών πρακτικών και τεχνολογιών.

Όπως τα φυτοφάρμακα είναι δηλητήρια αλλά αντί να απαγορεύσουμε τη χρήση τους ακολουθούμε οδηγίες σωστής εφαρμογής και πετυχαίνουμε φυτοπροστασία, έτσι και με την ανακύκλωση κλαδεμάτων υπάρχει η επιλογή της σωστής εφαρμογής. Υπάρχουν και άλλες πρακτικές μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, όπως εξορθολογισμός στη χρήση των συνθετικών λιπασμάτων και αξιοποίηση τοπικών υλικών ως εισροών στο αγροοικοσύστημα, τις οποίες θα αναλύσουμε σε άλλη ευκαιρία».

Παρακάτω, το ίδιο άρθρο αναφέρει ότι «από την πλευρά της προσαρμογής της ελαιοκαλλιέργειας στην κλιματική αλλαγή, υπάρχουν επίσης συγκεκριμένες καλές καλλιεργητικές πρακτικές που μπορεί να εφαρμόσει ο παραγωγός. Ένα βασικό συμπέρασμα που μπορούμε να κρατήσουμε είναι ότι οι καλλιέργειες αντεπεξέρχονται πολύ καλύτερα στην κλιματική αλλαγή όταν φροντίζουμε το έδαφος να είναι εμπλουτισμένο με οργανική ουσία. Αυτό βοηθά να αποκτήσει το φυτό μια πιο σταθερή γονιμότητα αλλά και ευρωστία, υγεία και ανθεκτικότητα, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί καλύτερα όταν προκύψει κάποιο ακραίο φαινόμενο. Συγκεκριμένα για την ελιά, αυτό μπορεί να επιτευχθεί με κάποιους πολύ απλούς τρόπους ανακύκλωσης οργανικών υλικών. Όπως είπαμε προηγουμένως για τα κλαδιά του κλαδέματος, που αντί να τα καίμε, μπορούμε να τα θρυμματίζουμε και να τα ενσωματώνουμε στο έδαφος αλλά και με την κομποστοποίηση, που δίνει ένα ακόμα καλύτερο υλικό. Επίσης μπορούμε να κομποστοποιούμε ό,τι οργανικά υλικά υπάρχουν διαθέσιμα στην περιοχή. Θα μπορούσε να είναι τα υπολείμματα ενός ελαιουργείου, μιας οινοποιητικής ή κτηνοτροφικής μονάδας. Οτιδήποτε οργανικό υλικό υπάρχει γεωργικής προέλευσης μπορεί, με την κατάλληλη ανάμειξη, με τον κατάλληλο χειρισμό, να είναι ένα πολύ πλούσιο εδαφοβελτιωτικό, και αυτό θα κάνει το έδαφος πιο γόνιμο και την καλλιέργειά μας πιο ανθεκτική.

Ένα σημαντικό μήνυμα είναι ότι τα δέντρα πρέπει να κλαδεύονται κάθε χρόνο. Αυτό δε σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνουμε κάθε χρόνο δραστικές εφαρμογές και να κόβουμε χοντρά κλαδιά, αλλά, πηγαίνοντας κάθε χρόνο, θα χρειάζεται να κάνουμε όλο και λιγότερα πράγματα. Όσο πιο συχνά παρακολουθούμε το δέντρο, τόσο λιγότερους βλαστούς χρειάζεται να κόβουμε. Με τον τρόπο αυτό έχουμε το δέντρο σε μια ισορροπία βλάστησης και καρποφορίας, που θα διαχειρίζεται καλύτερα το λίπασμα και το νερό που του δίνουμε. Το θερινό κλάδεμα βοηθάει να απομακρύνουμε εγκαίρως ανεπιθύμητους βλαστούς, ώστε να εξοικονομήσουμε λίπασμα και νερό για τη βλάστηση που θα μείνει. Έτσι το δέντρο θα έχει σταθερότερη παραγωγή και τελικά καλύτερο οικονομικό αποτέλεσμα για τον παραγωγό. Ένα δέντρο που έχει 70% παραγωγή κάθε χρόνο θα δώσει περισσότερο και ποιοτικότερο λάδι και καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα σε σύγκριση με ελαιώνα που φορτώνεται μία χρονιά και δεν έχει καρπούς την επόμενη (παρενιαυτοφορία)».

Τι γίνεται με την επιδότηση των θρυμματιστών;

Όπως είχε ξαναγράψει η εφημερίδα, υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια ένα μέτρο που προέβλεπε ανά στρέμμα για τους ελαιοπαραγωγούς που θα χρησιμοποιούσαν θρυμματιστή κλαδιών, αντί να καίνε τα λιόκλαδά τους, την επιδότηση των 14 ευρώ ανά στρέμμα. Όμως, για ανεξήγητους λόγους, ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Βαγγέλης Αποστόλου είχε αναστείλει την υλοποίησή του και δεν το επανέφερε κανένας επόμενος υπουργός.

Το μέτρο αυτό ανήκε στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, που πλαισιωνόταν σε μια γενικότερη στόχευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που αφορούσε τους καλλιεργητές σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όμως, αυτή η επιδότηση μέχρι και το 2020 δεν είχε δοθεί στους ελαιοκαλλιεργητές της χώρας μας, με εξαίρεση μόνον εκείνους που προχωρούσαν σε σχέδια βελτίωσης.

(φωτογραφία unsplash)

 

Πηγή : Nέα Κρήτη

Συνολικες προβολες σελιδας