Σε δυο, νέες, σημαντικές ανακαλύψεις έχουν οδηγηθεί οι αρχαιολόγοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου, ανασκάπτοντας τα θεμέλια αλλά και κατώτερα στρώματα, κάτω από τον ιερό ναό του Αγίου Ανδρέα, ο οποίος βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της πόλεως, πίσω από την παραλία στο δρόμο προς Περιστερά, λίγο μετά το ξενοδοχείο «Petra Mare».
Με προηγούμενο ρεπορτάζ, η ΑΝΑΤΟΛΗ είχε αναφερθεί στις ενδείξεις ύπαρξης προγενέστερου ναού κάτω από το σημερινό, με τεκμήρια που είχε φέρει στο φως συνεργείο εργασιών επέκτασης στον πρόναο της εκκλησίας, κατά το 1990. Τα πρώτα ευρήματα ήταν σπαράγματα επιδαπέδιου ψηφιδωτού και τμήματα λίθινων κιόνων.
Πιθανόν πρόκειται για παλαιοχριστιανική βασιλική
Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χρύσα Σοφιανού είπε στην
ΑΝΑΤΟΛΗ ότι συνεχίστηκε η ανασκαφή και η έρευνα για το τι ακριβώς είναι
αυτό που υπάρχει κάτω από τα θεμέλια του ναού. Από τα στοιχεία που έχουν
έρθει στο φως, μπορεί κανείς να μιλήσει για την ύπαρξη ενός πολύ
παλαιότερου ναού, πιθανότατα παλαιοχριστιανικής βασιλικής, στα ερείπια
της οποίας χτίστηκε ο ναός του Αγίου Ανδρέα…Και όχι μόνο αυτό, αλλά ακόμη πιο βαθιά, η αρχαιολογική σκαπάνη «χτύπησε» σε λιθόκτιστο, που ως πρώτο συμπέρασμα βγαίνει ότι πρόκειται για αρχαία σιστέρνα της ρωμαϊκής περιόδου!!!
Δηλαδή η βασιλική και πάνω απ’ αυτήν ο σημερινός ναός εδράζονται σε μια μεγάλη κλειστή (μάλλον θολωτή) δεξαμενή νερού που κτίστηκε και ύδρευε τμήμα της αρχαίας Ιεράπυτνας ή κάποια εγκατάσταση στην συγκεκριμένη περιοχή, κατά τη ρωμαϊκή περίοδο!!!
Η ανακάλυψη αυτή παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον σημείωσε η κ. Σοφιανού. Όπως τόνισε η παλαιοχριστιανική εκκλησία, τμήματα της οποίας έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη είναι πολύ σημαντική, γιατί οι πρώτες εκτιμήσεις δεν αποκλείουν να αφορά μια βασιλική των πρώτων χριστιανικών χρόνων (χρονολογείται στον 4ο ή 5ο αιώνα μ.Χ.), γεγονός που την καθιστά και τον αρχαιότερο ναό στην ευρύτερη περιοχή της Ιεράπετρας!
Οι τομές που άνοιξε το συνεργείο της Αρχαιολογικής υπηρεσίας στον πρόναο του Αγίου Ανδρέα αποκάλυψε τα τμήματα του ψηφιδωτού δαπέδου. Ακόμη δεν μπορεί να εκτιμηθεί το μέγεθος του παλαιοχριστιανικού ναού, αλλά οπωσδήποτε θα πρόκειται για μια μεγάλη βασιλική που εκτείνεται πέραν των ορίων της τοιχοδομίας του σημερινού ναού. Μάλιστα σε τομές που έγιναν περιμετρικά του υφιστάμενου ναού, εντοπίστηκαν ψηφίδες που παραπέμπουν στο παλαιοχριστιανικό ψηφιδωτό του δαπέδου της αρχαίας βασιλικής, γεγονός που επιτρέπει την εκτίμηση ότι το μέγεθός της υπερέβαινε κατά πολύ το εμβαδόν του Αγίου Ανδρέα. Δυστυχώς, η επέκταση του Αγίου Ανδρέα προκάλεσε εκτεταμένη καταστροφή του παλαιοχριστιανικού ψηφιδωτού, πιθανότατα από άγνοια των συνεργείων, επεσήμανε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων.
Τεράστια ρωμαϊκή σιστέρνα
Αλλά, κάτω από την εκκλησία αυτή, εντοπίστηκε ένα άλλο κτίσμα, που προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη στους αρχαιολόγους. Το συνεργείο προχώρησε την διάνοιξη της διερευνητικής τομής και κάτω από το δάπεδο της παλαιοχριστιανικής εκκλησίας εντοπίστηκε φάση με ρωμαϊκή τοιχοποιϊα… Από μια μικρή οπή οι αρχαιολόγοι τοποθέτησαν μικρό φακό για να εξακριβώσουν περί τίνος πρόκειται. Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι πρόκειται για μια τεράστια σιστέρνα, η οποία πιθανότατα είναι ρωμαϊκή!
Αυτό σημαίνει ότι ο Αγιος Ανδρέας είναι κτισμένος πάνω σε μία αρχαία, θολωτή δεξαμενή, είπε η κ. Σοφιανού.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ
Πηγή : Ανατολή
