Η τοπική αγορά ακινήτων έχει πάρει τα... πάνω της τους τελευταίους μήνες, με βασικά χαρακτηριστικά την αύξηση ενδιαφέροντος και τιμών σε επίπεδο αγοράς και ενοικίασης για όλες τις κατοικίες και για όλες τις περιοχές, είτε στο κέντρο, είτε περιφερειακά των μεγάλων αστικών κέντρων του νησιού... Σε ανοδική πορεία κινείται ομοίως και ο τομέας των επαγγελματικών ακινήτων, όπου μάλιστα καταγράφεται αύξηση κοντά στο 10% σε σχέση με το 2018.
Αυξημένο καταγράφεται, την ίδια στιγμή, το ενδιαφέρον στον τομέα της εξοχικής κατοικίας, όπου οι τιμές πώλησης παραμένουν σταθερές, προσφέροντας μάλιστα σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες.
Ανοδικές τάσεις συνθέτουν το σκηνικό και στην τουριστική κτηματαγορά της Κρήτης, όπου ξεχωρίζει η ανέγερση νέων ξενοδοχειακών - και δη πολυτελών - μονάδων σε διάφορα σημεία του νησιού...
Τα στοιχεία που αφορούν στο ενδιαφέρον και στις τιμές που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά κατοικιών στα Χανιά, το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο και το Λασίθι στην αγορά γραφειακών χώρων και καταστημάτων ανά νομό, αλλά και το επίπεδο του τουρισμού και των τουριστικών επενδύσεων στο νησί έρχονται να αποτυπώσουν ένα κλίμα “αναθέρμανσης” της τοπικής αγοράς ακινήτων και της τουριστικής κτηματαγοράς. Κλίμα αναθέρμανσης που, αν μη τι άλλο, αντανακλά τη μεγάλη δυναμική και τις δυνατότητες της τοπικής οικονομίας...
Η πλήρης “ακτινογραφία” της αγοράς ακινήτων και της τουριστικής δραστηριότητας στο νησί μας έρχεται μέσα από την έρευνα της εταιρείας “Π. Δανός-Ε. Μελάκης ΕΠΕ” για την κτηματαγορά της Κρήτης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019, που δόθηκε στη δημοσιότητα. Τα στοιχεία, αν μη τι άλλο, παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον και τα παρουσιάζουμε αναλυτικά ανά τομέα και κατηγορία...
Αγορά κατοικιών
Ο όγκος και οι αξίες (αγοραία και μισθωτική) παρουσιάζουν αυξητική τάση σε όλες τις περιοχές, κεντρικές και μη, για κατοικίες όλων των μεγεθών. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ζητούμενες τιμές κινήθηκαν αυξητικά σε σχέση με το 2018 σε ποσοστό περίπου 10% σε κεντρικές περιοχές, ενώ η πτωτική διαπραγμάτευση κινείται πλέον σε ποσοστά του 5%.
Όσον αφορά στον τομέα της εξοχικής κατοικίας, καταγράφονται σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες, δεδομένης της πτώσης των τιμών κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Ο αριθμός των απούλητων εξοχικών κατοικιών στην Κρήτη μειώνεται σταδιακά, λόγω αύξησης του ενδιαφέροντος από ξένους ή εγχώριους επενδυτές, αλλά και της παύσης της οικοδομικής δραστηριότητας. Ταυτόχρονα, οι τιμές πώλησης έχουν παραμείνει σταθερές σε σχέση με το 2018.
Στα Χανιά
Στα Χανιά, στην περιοχή του κέντρου, η πλειοψηφία των κατοικιών είναι τουλάχιστον 30-40ετίας και το εύρος τιμών κυμαίνεται στα 750-1.300 ευρώ/τ.μ., ανάλογα με τη θέση, την ηλικία και τη συντήρηση, ενώ οι τιμές πώλησης για νεόδμητα ακίνητα κυμαίνονται στα 2.000-2.500 ευρώ/τ.μ. Οι τιμές πώλησης για νέες συμβατικές κατασκευές σε δημοφιλείς οικιστικές περιοχές κοντά στο κέντρο της πόλης κυμαίνονται στα 1.900-2.300 ευρώ/τ.μ. στη Χαλέπα, στα 1.900-2.200 ευρώ/τ.μ. στη Νέα Χώρα και στα 1.800-2.100 ευρώ/τ.μ. στα Λενταριανά και την Αμπεριά. Όσον αφορά στις τιμές μίσθωσης, λόγω του φαινομένου της βραχυχρόνιας μίσθωσης υπάρχει μεγάλη έλλειψη και παρουσιάζουν ανοδική πορεία σε σχέση με το 2018.
Στο Ηράκλειο
Στο Ηράκλειο, στην περιοχή του κέντρου, η πλειοψηφία των κατοικιών είναι άνω της 25ετίας, με τις τιμές πώλησης να κυμαίνονται στα 800-1.200 ευρώ/τ.μ., ανάλογα με τη συντήρηση και τη δυνατότητα στάθμευσης. Οι τιμές των νεόδμητων διαμερισμάτων σε δημοφιλείς περιοχές περιμετρικά του κέντρου, όπως η Ανάληψη, ο Μασταμπάς και η Θέρισος, καθώς και στο προάστιο του Αγίου Ιωάννη, κυμαίνονται στα 1.800-2.200 ευρώ/τ.μ. Στις υπόλοιπες επεκτάσεις (Δειλινά, Κορώνη Μαγαρά, Μεσαμπελιές, Πατέλες, Πόρος, Κατσαμπάς, Μπεντεβή), οι τιμές πώλησης κυμαίνονται στα 1.700-2.100 ευρώ/τ.μ. Οι τιμές μίσθωσης παρέμειναν σχεδόν σταθερές και κυμαίνονται στα 4-6 ευρώ/τ.μ., με τις μεγαλύτερες τιμές να αφορούν στο κέντρο και τα δημοφιλή προάστια, όπως ο Άγιος Ιωάννης.
Στο Ρέθυμνο
Στο Ρέθυμνο, η πλειοψηφία των κατοικιών στην περιοχή της παλιάς πόλης είναι κτήρια μεγάλης παλαιότητας, με το εύρος τιμών πώλησης να κυμαίνεται στα 1.050-1.400 ευρώ/τ.μ. και όταν είναι ανακαινισμένες από 2.000 ευρώ και πάνω ανάλογα με τη θέση, την προβολή και τη θέα τους. Οι τιμές πώλησης για νέες συμβατικές κατοικίες σε περιοχές κοντά στο κέντρο, όπως η Καλλιθέα, ο Μασταμπάς και ο Κουμπές, κυμαίνονται στα 1.600-2.000 ευρώ/τ.μ. ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ιδιοκτησίας, όπως η προβολή, ο όροφος, η θέα και το μέγεθος. Τα μισθώματα παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με το 2018, λόγω της μειωμένης προσφοράς ακινήτων για μακροχρόνια μίσθωση.
Στο Λασίθι
Τέλος, στο Λασίθι, στις πόλεις του Αγίου Νικολάου, της Ιεράπετρας και της Σητείας, οι μεγαλύτερες τιμές πώλησης εντοπίζονται στην παραθαλάσσια ζώνη, καθώς και στις νέες επεκτάσεις, λόγω της ύπαρξης κατασκευών μικρής ηλικίας, ενώ οι τιμές πώλησης στα παλαιά τμήματα των πόλεων είναι ελαφρώς μικρότερες. Όσον αφορά στις τιμές μίσθωσης, αυτές παρέμειναν σταθερές σε σχέση με το 2018.
Χώροι γραφείων
Σύμφωνα με την έρευνα, η αγορά των γραφειακών χώρων στην Κρήτη παρουσίασε ανοδική πορεία το πρώτο εξάμηνο του 2019, όπως και σε σχέση με το 2018, και κινήθηκε σε ποσοστό περίπου 5-10%. Παρόλο το γεγονός ότι οι ζητούμενες τιμές κυμαίνονται σε υψηλά επίπεδα, η διαπραγμάτευση εξακολουθεί να είναι έντονη και καταλήγει συνήθως σε απομειώσεις 5-10%. Οι αποδόσεις των γραφείων υψηλών προδιαγραφών βρίσκονται πλέον σε επίπεδα 6% και 7% αντίστοιχα, ενώ εκτιμάται ότι πλέον η διαθεσιμότητα κενών χώρων υψηλών προδιαγραφών είναι μικρότερη του 5% και το επενδυτικό ενδιαφέρον συνεχώς αυξανόμενο.
Στα Χανιά, τα μισθώματα στην πλατεία Δικαστηρίων είναι υψηλότερα συγκριτικά με το κέντρο της πόλης και κυμαίνονται στα 6-8 ευρώ/τ.μ., λόγω της ύπαρξης του κτηρίου της Περιφερειακής Ενότητας και των Δικαστηρίων, ενώ οι υψηλότερες αγοραίες αξίες εντοπίζονται στο κέντρο της πόλης και συγκεκριμένα στην πλατεία 1866 και τις οδούς Χατζημιχάλη Γιάνναρη και Σκαλίδη, όπου κυμαίνονται από 1.300 έως 1.800 ευρώ/τ.μ.
Στο Ηράκλειο, η πλειοψηφία των γραφειακών χώρων συγκεντρώνεται στο κέντρο της πόλης (οδοί Ζωγράφου, Δαιδάλου, Δημοκρατίας, Δικαιοσύνης, Έβανς, 25ης Αυγούστου, Καλοκαιρινού, Αβέρωφ, 1821, πλατεία Λιονταριών), όπου ελεύθεροι επαγγελματίες και εταιρείες ενδιαφέρονται για γραφεία κοντά σε δημόσιες υπηρεσίες, με τις τιμές μίσθωσης να κυμαίνονται από 6-11 ευρώ/τ.μ. Αντιθέτως, η ζήτηση για γραφειακούς χώρους που βρίσκονται εκτός των κεντρικών οδών και στα προάστια της πόλης είναι σχεδόν μηδενική. Οι τιμές πώλησης των γραφείων κυμαίνονται από 700 έως 2.700 ευρώ/τ.μ., αναλόγως της παλαιότητας.
Στο Ρέθυμνο, η βασική αγορά γραφείων συγκεντρώνεται στο εμπορικό κέντρο της πόλης, την παλιά πόλη και την πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου, ενώ νέοι γραφειακοί χώροι (10ετίας) εντοπίζονται στις βασικές οδούς εισόδου στο κέντρο της πόλης, όπως οι λεωφόροι Ηγουμένου Γαβριήλ (δυτική είσοδος) και Πορτάλιου (ανατολική είσοδος). Οι τιμές πώλησής τους κυμαίνονται από 1.100 έως 2.100 ευρώ/τ.μ. αναλόγως παλαιότητας, ενώ μίσθωσης από 6 έως 10 ευρώ/τ.μ.
Τέλος, στο Λασίθι, λόγω του μικρού σχετικά μεγέθους των πόλεων, οι γραφειακοί χώροι συγκεντρώνονται σχεδόν αποκλειστικά γύρω από την πλατεία κάθε πόλης. Οι τιμές πώλησής τους κυμαίνονται από 700 έως 1.500 ευρώ/τ.μ. αναλόγως παλαιότητας, ενώ μίσθωσης από 3 έως 7 ευρώ/τ.μ.
Αγορά καταστημάτων
Στα Χανιά, το μεγαλύτερο μισθωτικό ενδιαφέρον εντοπίζεται στο παλιό λιμάνι, με τα μισθώματα να κυμαίνονται στα 25-40 ευρώ/τ.μ., ενώ σε ειδικές περιπτώσεις μικρών καταστημάτων μπορεί να φτάσει και τα 50 ευρώ/τ.μ. Οι οδοί με τη μεγαλύτερη εμπορικότητα εξακολουθούν να είναι η Χάληδων, η Χατζημιχάλη Γιάνναρη και το ανατολικό τμήμα της Σκαλίδη, όπου τα μισθώματα κυμαίνονται στα 35-45 ευρώ/τ.μ. Σε αυτές έρχεται να προστεθεί και η Τζανακάκη μέχρι το σημείο του Κήπου, όπου η ζήτηση εκτοξεύτηκε, λόγω της μη ύπαρξης χώρων στα υπόλοιπα βασικά σημεία.
Στο Ηράκλειο, το μισθωτικό ενδιαφέρον εντοπίζεται κυρίως στα καταστήματα εντός των τειχών. Οι οδοί με τη μεγαλύτερη εμπορικότητα παραμένουν η Δαιδάλου, η 1866 και η πλατεία Λιονταριών, με τα μισθώματα να κυμαίνονται στα 25-50 ευρώ/τ.μ., χωρίς ωστόσο να υπάρχουν διαθέσιμα καταστήματα στη Δαιδάλου, αφού η ζήτηση είναι ανεξέλεγκτη και η προσφορά καταστημάτων είναι σχεδόν μηδενική, ενώ λιγοστά διαθέσιμα καταστήματα υπάρχουν στη 1866 και αυτά λόγω των ιδιαίτερα υψηλά ζητούμενων μισθωμάτων.
Στο Ρέθυμνο, τα μηνιαία μισθώματα κυμαίνονται στα 15-30 ευρώ/τ.μ. στην οδό Αρκαδίου (με τις μεγαλύτερες τιμές να αφορούν στο βόρειο τμήμα της οδού) και στα 10-15 ευρώ/τ.μ. στις δευτερεύουσες οδούς (Γερακάρη, Εθνικής Αντιστάσεως) της παλιάς πόλης.
Τέλος, στο Λασίθι, η εμπορική δραστηριότητα συγκεντρώνεται κυρίως στην παραλιακή ζώνη και στο κέντρο των πόλεων, ενώ η σχετικά μικρή προσφορά ακινήτων έχει ως συνέπεια τις αρκετά υψηλές μισθωτικές και αγοραίες αξίες σε αρκετές περιπτώσεις.
Έντεκα 5στερα τα τελευταία δύο χρόνια
Επενδυτικός οργασμός παρατηρείται τα δύο τελευταία χρόνια στην Κρήτη. Σύμφωνα με στοιχεία του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ), στη μεγαλόνησο προστέθηκαν 11 νέες πεντάστερες ξενοδοχειακές μονάδες και 33 τεσσάρων αστέρων. Μεταξύ άλλων ετοιμάζεται να λειτουργήσει το 2020 νέο πεντάστερο στο Κολυμπάρι Χανίων, ενώ έχουν εγκριθεί από τη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων 4 νέα επενδυτικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισμού 333.872.600 ευρώ.
Αισιόδοξες οι προβλέψεις
Στην έκθεση της εταιρείας “Π. Δανός-Ε. Μελάκης ΕΠΕ” για το πρώτο εξάμηνο του 2019 παρατίθεται και η “ακτινογραφία” της τουριστικής κίνησης στο νησί μας.
Επισημαίνεται ότι, όσον αφορά ειδικότερα στην Κρήτη, οι προβλέψεις για τον τουρισμό ήταν αισιόδοξες και για το 2019, αλλά δεν επιβεβαιώθηκαν πλήρως, αφού άνοιξαν οι αγορές της Τουρκίας και της Αιγύπτου. Σύμφωνα με τα στοιχεία διεθνών αφίξεων για το διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου του 2019, παρατηρείται μείωση των επιβατών στα αεροδρόμια του Ηρακλείου και των Χανίων σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Το ψυχολογικό όριο των 5 εκατ. αφίξεων επιβατών στα ελληνικά λιμάνια αναμένεται να ξεπεράσει φέτος η κρουαζιέρα στη χώρα μας, με την αύξηση να διαμορφώνεται στο 8%-9% σε σχέση με το 2018.
Σε παράγοντα που ενισχύει το τουριστικό προϊόν των Χανίων εξελίσσεται για την περιοχή η κρουαζιέρα, που το 2019 αναμένεται να παρουσιάσει σημαντική άνοδο.
Στο λιμάνι της Σούδας έχουν πραγματοποιηθεί ήδη 20 τακτικές και 4 έκτακτες προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων, με τον αριθμό των επιβατών να είναι 29.027, χωρίς σε αυτούς να υπολογίζονται τα μέλη των πληρωμάτων των πλοίων.
Η εκτίμηση του Λιμενικού Ταμείου Χανίων με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν και τα στοιχεία των ναυτικών πρακτόρων είναι ότι η χρονιά θα κλείσει με 134 τακτικές προσεγγίσεις πλοίων και οι επιβάτες θα φτάσουν στις 220 χιλιάδες.
Η αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και κυρίως με το 2018 είναι εντυπωσιακή, δεδομένου ότι τη χρονιά που πέρασε στα Χανιά καταγράφηκαν 90 αφίξεις πλοίων και 144 χιλιάδες επιβάτες.
Όσον αφορά στο Ηράκλειο, ο συνολικός αριθμός των προγραμματισμένων αφίξεων παρουσιάζεται αυξημένος το 2019 σε σχέση με την περυσινή περίοδο (201 κρουαζιερόπλοια, έναντι 187 το 2018 - αύξηση 7%).
Η εκτίμηση του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου, με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν και τα στοιχεία των ναυτικών πρακτόρων, είναι ότι η χρονιά θα κλείσει με 201 τακτικές προσεγγίσεις πλοίων και οι επιβάτες θα φτάσουν τους 337.885.
Σε πανελλαδικό επίπεδο, επισημαίνεται ότι η τουριστική κίνηση στο πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου ήταν μειωμένη. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, ο αριθμός των τουριστών που επισκέφτηκε τη χώρα μας φέτος έφτασε τα 2,34 εκατομμύρια και ήταν μειωμένος κατά 2,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο πεντάμηνο του 2018.
Ωστόσο τα έσοδα από τον τουρισμό στο διάστημα αυτό κατέγραψαν αύξηση κατά 14,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018 και διαμορφώθηκαν στα 2,889 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά 5,5% των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών της Ε.Ε. των “28”, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 1,820 δισ. ευρώ, και στην αύξηση των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών εκτός της Ε.Ε. των “28” κατά 36,1%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 968 εκατ. ευρώ.
Οι τουριστικοί παράγοντες θεωρούν ότι θα διορθωθεί η κατάσταση, λόγω του ότι ο Σεπτέμβρης και ο Οκτώβριος θα είναι καλοί και ποιοτικοί μήνες...
Πηγή : Νέα Κρήτη
