Βάμος, Χανιά
Στη Δυτική Κρήτη στους πρόποδες των Λευκών Ορέων, 25 χλμ. από την πόλη των Χανίων, συναντάς ένα σκηνικό που θυμίζει Τοσκάνη. Αν θέλεις να πάρεις μια καλή γεύση της κρητικής ζωής και της κρητικής υπαίθρου, να βιώσεις τη ζεστή φιλοξενία ενός χωριάτικου ξενώνα, φτιαγμένου από πέτρα και ξύλο, να γευτείς τις αγνές τοπικές γεύσεις, να πιεις καφέ ή τσικουδιά σε ένα παραδοσιακό καφενείο, να περπατήσεις σε πέτρινα καλντερίμια και στην εξοχή και να μυρίσεις τα ανθισμένα λουλούδια, τότε ο Βάμος είναι το ιδανικό χωριό για σένα. Πρόκειται για έναν από τους ωραιότερους παραδοσιακούς προορισμούς των Χανίων. Κτήρια του 18ου, του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα αναπαλαιώθηκαν με μεγάλη προσοχή και σεβασμό στην παράδοση και στην αρχιτεκτονική κληρονομιά, για να μετατραπούν σε όμορφους ξενώνες. Ο διατηρημένος παραδοσιακός πέτρινος δρόμος, η παλιά γειτονιά, το παρεκκλήσι της Παρθένου Μαρίας (μνημείο του 13ου αιώνα) και το μοναστήρι Καρύδι με το εκπληκτικό ελαιοτριβείο με τις 12 αψίδες, συμπληρώνουν το γοητευτικό σκηνικό. Σε κοντινή απόσταση σε περιμένουν οι παραλίες Αλμυρίδα, Καλύβες και Κυανή Ακτή για να τις απολαύσεις.
Θέρισο, Χανιά
Χτισμένο σε μια πανέμορφη καταπράσινη κοιλάδα, 15 χλμ. νότια από τα Χανιά, το Θέρισο είναι ένα πανέμορφο χωριό με πλούσια ιστορία. Εδώ συγκεντρώθηκαν στις 10 Μαρτίου 1905 αγωνιστές από όλη την Κρήτη με επικεφαλής τον Ελευθέριο Βενιζέλο και κήρυξαν ένοπλο επαναστατικό αγώνα κατά του πρίγκιπα Γεωργίου Β’, προκειμένου να επιτύχουν την ένωση του νησιού με την υπόλοιπη Ελλάδα. Για να φτάσεις στο χωριό, θα διασχίσεις το υπέροχο Θερισιανό φαράγγι, που είναι κυριολεκτικά πνιγμένο στο πράσινο. Το Θέρισσο είναι ένα γνήσιο κρητικό χωριό, με παραδοσιακά σπίτια, καφενεία και περιποιημένους δρόμους. Υπάρχουν δύο εκκλησίες, της Παναγίας και του Αγίου Γεωργίου, καθώς και δύο μουσεία (Ιστορικό-Λαογραφικό και Μουσείο Εθνικής Αντίστασης), ενώ στην κεντρική πλατεία δεσπόζει ο ανδριάντας του Ελευθέριου Βενιζέλου. Απαραίτητη είναι η στάση στις φημισμένες ταβέρνες του χωριού για ζουμερά κρεατικά και παραδοσιακά κρητικά πιάτα, όπως απάκι, σύγκλινο, αρνάκι τσιγαριαστό κ.ά.
Λουτρό, Χανιά
Το Λουτρό, ένα γραφικό ψαροχώρι της νοτιοδυτικής Κρήτης, 70 χλμ. από την πόλη των Χανίων, έχει φανατικούς θαυμαστές κι όχι άδικα. Από τη Χώρα Σφακίων παίρνεις το καραβάκι και μετά από 20 λεπτά φτάνεις σε αυτό το μικροσκοπικό χωριό όπου τα ολόλευκα σπίτια αγκαλιάζουν το μικρό λιμανάκι. Εδώ θα έρθεις αν θέλεις να κάνεις διακοπές σε ένα πανέμορφο μέρος και να ζήσεις ώρες χαλάρωσης στην παραλία, κάτω από τον καυτό ήλιο της νότιας Κρήτης. Μέσα στον κόλπο υπάρχουν δύο παραλίες, αν όμως ζητάς το κάτι παραπάνω, μπορείς να γνωρίσεις και τις γύρω παραλίες, όπως τα Γλυκά Νερά και τα Μάρμαρα. Τριγύρω υπάρχουν μονοπάτια που προσφέρουν την ευκαιρία να συνδυάσεις πεζοπορία και μπάνιο στα κρυστάλλινα νερά του Λιβυκού πελάγους.
Αρχάνες, Ηράκλειο
Σε απόσταση 15 χλμ. από την πόλη του Ηρακλείου και μόλις 7 χιλιόμετρα από το μινωικό ανάκτορο της Κνωσού, θα συναντήσεις έναν από τους πιο γοητευτικούς και φημισμένους οικισμούς της Κρήτης, τις Αρχάνες. Το πολύχρωμο αυτό χωριό, που είναι χτισμένο σε υψόμετρο 380 μέτρων, στο βορειοανατολικό άκρο της κοιλάδας του Γιούχτα, έχει βραβευτεί σε διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την οικιστική του ανάπτυξη. Η βόλτα στον παραδοσιακό οικισμό με τα λιθόστρωτα σοκάκια, τα καλοδιατηρημένα και βαμμένα σε ζωηρά χρώματα σπίτια και τις ολάνθιστες αυλές, είναι απολαυστική. Στις Αρχάνες θα βρεις ενδιαφέροντα μουσεία (Λαογραφικό, Αρχαιολογικό, Κρητικής Ιστορίας και Παράδοσης), ωραία μαγαζάκια για να ψωνίσεις χειροτεχνίες και τοπικά προϊόντα και ταβέρνες για να δοκιμάσεις αυθεντικές κρητικές γεύσεις μαζί με το φημισμένο ντόπιο κρασί. Αξίζει να κάνεις μια στάση στην αναπαλαιωμένη «Φάμπρικα Ελένη», για να μάθεις τα πάντα για τον παραδοσιακό τρόπο παραγωγής ελαιόλαδου. Οι φυσιολάτρες μπορούν να κάνουν πεζοπορία στον λόφο του Φουρνιού με το μινωικό νεκροταφείο και στα μονοπάτια του Γιούχτα, του ιερού βουνού των Μινωιτών.
Άνω & Κάτω Ασίτες, Ηράκλειο
Σκαρφαλωμένα σε υψόμετρο 450 μ., στους ανατολικούς πρόποδες του Ψηλορείτη, οι Άνω και Κάτω Ασίτες είναι δύο από τα πιο παραδοσιακά χωριά του νομού Ηρακλείου. Εδώ θα δοκιμάσεις νόστιμες τοπικές συνταγές, τσικουδιά και καλό κρασί, καφέ σε παραδοσιακά καφενεία, αλλά και ασιτιανά εδέσματα από τον πολύ δραστήριο γυναικείο συνεταιρισμό. Οι Άνω και Κάτω Ασίτες αποτελούν ιδανική βάση για εξορμήσεις στο νομό. Το διασημότερο αξιοθέατο της περιοχής είναι η ιστορική Μονή του Αγίου Γεωργίου Γοργολαΐνη που λειτουργεί από τα χρόνια της Ενετοκρατίας. Τα μοναστήρια της Παναγίας της Παλιανής και της Αγίας Ειρήνης στον Κρουσώνα αξίζουν επίσης μια επίσκεψη. Οι λάτρεις του κρασιού μπορούν να επισκεφτούν τα ξακουστά οινοποιεία του νομού, ενώ όσοι θέλουν να προσθέσουν λίγη δράση στις διακοπές τους μπορούν να ακολουθήσουν το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 μέχρι την κορυφή «Πρίνος» του Ψηλορείτη, αλλά και να εξερευνήσουν τα φαράγγια του Αγίου Αντωνίου και Αγίου Χαραλάμπους.
Ζαρός, Ηράκλειο
Χτισμένος στους πρόποδες του Ψηλορείτη, σε μία καταπράσινη κοιλάδα και σε υψόμετρο 450 μ, ο Ζαρός είναι ένα γραφικό και ιστορικό κεφαλοχώρι που φημίζεται για τα πλούσια νερά του, το το φαράγγι του και τα βυζαντινά μοναστήρια του. Το απόλυτο αξιοθέατο εδώ είναι η τεχνητή λίμνη, όπου μπορείς να κάνεις τις βόλτες σου απολαμβάνοντας το υπέροχο τοπίο και αν σου ανοίξει η όρεξη να καθίσεις για φαγητό στις ταβέρνες που υπάρχουν εκεί. Άλλα γνωστά αξιοθέατα που αξίζει να δεις είναι το φαράγγι του Αγίου Νικολάου, όπου βρίσκεται και το ομώνυμο μοναστήρι, και το δάσος Ρούβα, ένα από τα μεγαλύτερα κι ομορφότερα δάση της Κρήτης, πάνω από το χωριό.
Μαργαρίτες, Ρέθυμνο
Οι Μαργαρίτες, το όμορφο χωριό των πιθαράδων, βρίσκονται στους βόρειους πρόποδες του Ψηλορείτη, σε υψόμετρο 300 μ. και σε απόσταση 27 χλμ. από το Ρέθυμνο. Η παράδοση στην αγγειοπλαστική είναι εμφανής σε κάθε γωνιά του χωριού. Κάνοντας μια βόλτα στα σοκάκια θα δεις μεγάλες πήλινες γλάστρες έξω από κάθε σπίτι, κεραμικά κρεμασμένα στους τοίχους και πιθάρια να κοσμούν τους ολάνθιστους κήπους. Σήμερα, στο χωριό λειτουργούν τουλάχιστον 16 εργαστήρια αγγειοπλαστικής. Στο Μουσείο Κεραμικής, στην πλατεία του χωριού, μπορείς να θαυμάσεις τη μεγάλη συλλογή κεραμικών δημιουργιών που αναδεικνύει την τέχνη των ντόπιων. Επίσης, αξίζει να κάνεις μια στάση στις εκκλησίες του χωριού, στην αναπαλαιωμένη Μονή Σωτήρος Χριστού και Αγίου Γεδεών, αλλά στον Άγιο Ιωαννή τον Θεολόγο με το πέτρινο τέμπλο.
Ανώγεια, Ρέθυμνο
Από τα πιο γνωστά χωριά και ζωντανά χωριά του Ρεθύμνου, τα Ανώγεια προσφέρουν στον επισκέπτη μια αυθεντική κρητική εμπειρία. Σκαρφαλωμένα στις πλαγιές του Ψηλορείτη, σε υψόμετρο 800 μ., χωρίζονται σε αρκετές γειτονιές. Εδώ ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει στο παρελθόν. Απόλαυσε τον καφέ ή τη ρακή σου σε κάποιο από τα πολλά παραδοσιακά καφενεία που υπάρχουν στις όμορφες πλατείες του χωριού αλλά και σε όλο το μήκος του κεντρικού δρόμου από το Μετόχι έως το Περαχώρι. Στο Λιβάδι, τη γραφική πλατεία του Περαχωριού, μπορείς να επισκεφθείς το πατρικό σπίτι του Νίκου Ξυλούρη και το μουσείο λαϊκής τέχνης του Μιχάλη Σκουλά (Γρυλιού). Με βάση σου τα Ανώγεια μπορείς να επισκεφτείς το οροπέδιο της Νίδας, το αστεροσκοπείο στην κορυφή του Σκοίνακα, την αρχαία Ζώμινθο και το Ιδαίον Άντρο, το σπήλαιο όπου σύμφωνα με τη μυθολογία μεγάλωσε ο Δίας.
Κριτσά, Λασίθι
Χτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες του βουνού Κάστελλος, πολύ κοντά στον Άγιο Νικόλαο, η Κριτσά είναι ένα από αρχαιότερα χωριά της Κρήτης. Έχοντας διατηρήσει σε σημαντικό βαθμό αναλλοίωτη την παλιά αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της, η Κριτσά προσφέρει ένα γραφικό σκηνικό που αποτελείται από ωραία λιθόστρωτα σοκάκια, πέτρινες καμάρες, παλιά σπίτια και καταστήματα με παραδοσιακά προϊόντα και έργα λαϊκής τέχνης. Το χωριό φημίζεται και για τα υπεραιωνόβια ελαιόδεντρά του και το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο που παράγουν. Το φαράγγι της Κριτσάς, το μικρό χωριό Τάπες και οι βυζαντινές εκκλησίες, όπως η Παναγία Κερά με τις περίτεχνες τοιχογραφίες, είναι μερικές από τις στάσεις που αξίζει να κάνεις στην περιοχή.
Ζάκρος, Λασίθι
Η Ζάκρος και το επίνειό της, η Κάτω Ζάκρος, βρίσκονται στο νοτιοανατολικό άκρο της Κρήτης και απέχουν 40 λεπτά περίπου από τη Σητεία. Η Ζάκρος έχει μεγάλη ιστορία. Στην περιοχή βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας μινωικής πόλης της Ζάκρου και αποτελούν σήμερα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο του Μινωικού πολιτισμού. Θεωρείται ότι υπήρξε ένα από τα τέσσερα κύρια διοικητικά κέντρα των Μινωιτών, ενώ το προστατευμένο λιμάνι της και η στρατηγική της θέση την κατέστησαν σημαντικό εμπορικό κέντρο για το εμπόριο προς τα ανατολικά. Τα ερείπια του παλατιού είναι εμφανή και επισκέψιμα. Επιπλέον, η περιοχή διαθέτει όμορφες παραλίες και και εξαιρετικές πεζοπορικές διαδρομές που αξίζει να ανακαλύψεις.
Πηγή : reader.gr
