«S.O.S» εξακολουθεί να εκπέμπει το Φοινικόδασος στο Βάι δεδομένης της
απειλής του κόκκινου σκαθαριού, που, όπως φαίνεται, ολοένα και
πλησιάζει το θαυμάσιο αισθητικό δάσος.Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο καταστροφής είναι γνωστοί. Βρισκόμαστε στον τελευταίο μήνα του χειμώνα, που σημαίνει ότι με τον ερχομό της άνοιξης και κατ’ επέκταση της ανόδου των θερμοκρασιών, το σκαθάρι θα «ενεργοποιηθεί», θα πολλαπλασιαστεί και θα αναζητήσει τροφή με μεγαλύτερη ένταση. Και το θέμα είναι ότι κάποια στιγμή πιθανώς, όταν θα έχει μειωθεί δραστικά ο πληθυσμός των Κανάριων Φοινίκων και παράλληλα θα έχουν αυξηθεί οι πληθυσμοί του εντόμου, θα κάνει τις αποικίες του και θα τρέφεται με τους φοίνικες του Θεοφράστου.
Δυστυχώς υπάρχουν σημαντικοί παράγοντες που συντελούν σε αυτή την κατεύθυνση. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το σκαθάρι ήδη έχει προσβάλει φοίνικα του Θεοφράστου και στην περιοχή Τρυπητός της Σητείας στην διάρκεια της τελευταίας τριετίας. Υπάρχουν επίσης δημόσιες αναφορές για την προσβολή φοίνικα στην περιοχή του Παλαικάστρου τους τελευταίους μήνες. Αν οι συγκεκριμένοι ήταν ή όχι φοίνικες του Θεοφράστου, είναι ένα ερώτημα, στο οποίο θα μπορούσε να δοθεί ίσως απάντηση κατόπιν γενετικής ταυτοποίησης, που θα μπορούσε να γίνει από εργαστήριο, που όμως οι πληροφορίες λένε ότι δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Σημασία όμως έχει ότι θεωρείται δεδομένο (έχει αποδειχθεί στην πράξη) ότι το σκαθάρι προσβάλει και τους φοίνικες του Θεοφράστου. Αυτό και μόνο πρέπει να κινητοποιεί τους πάντες.
Εκτός καραντίνας
Με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από 1/10/18 το σκαθάρι είναι πλέον έντομο εκτός καραντίνας, που σημαίνει ότι έπαψαν να ισχύουν τα μέτρα που προέβλεπε η σχετική ευρωπαϊκή οδηγία και νομοθεσία για την αντιμετώπιση του μείζονος αυτού προβλήματος. Βέβαια τα όποια μέτρα, όπως αποδείχθηκε τουλάχιστον στην πράξη, δεν εφαρμόστηκαν κατά γράμμα από την ελληνική πολιτεία ούτε σε επίπεδο χώρας, ούτε σε επίπεδο Κρήτης. Προφανώς υπήρξε καθυστερημένη αντίδραση με αποτέλεσμα το σκαθάρι να εξαπλωθεί στην Κρήτη.
Σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας Λασιθίου βέβαια η κινητοποίηση των αρμόδιων υπηρεσιών και με τη συνεργασία Αντιπεριφέρειας και Δήμου ήταν μεγάλη, ελήφθησαν πολλά μέτρα σε σχέση και με την υπόλοιπη Κρήτη. Δυστυχώς όμως η επέλαση του σκαθαριού συνεχίστηκε από το Ηράκλειο, στο Λασίθι, στην Σητεία.
Η εφαρμογή των μέτρων ήταν και είναι πάντα ζητούμενο. Κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών τηρήθηκαν, όμως δεν επετεύχθη η εφαρμογή τους στον μέγιστο βαθμό. Βάσει της διαδικασίας, κατά την πρώτη χρονική φάση, οι προσβεβλημένοι φοίνικες κόβονταν και θάβονταν, χρονοβόρα και κοστοβόρα διαδικασία δηλαδή.
Οι ιδιώτες
Μεγάλο αγκάθι αποτέλεσαν κι αποτελούν οι περιπτώσεις προσβεβλημένων φοινίκων σε ιδιωτικούς χώρους που είναι πάρα πολλοί. Αδυναμία ιδιωτών να προχωρήσουν λόγω κόστους στην απαιτούμενη διαδικασία ή και αδιαφορία κάποιες φορές, έλλειψη προσωπικού των υπηρεσιών για να καλύψουν όλες τις περιπτώσεις, αλλά και να προβούν σε ελέγχους σε μία τεράστια έκταση και ιδιωτικούς χώρους…
Και βέβαια δεν θα πρέπει να αγνοηθεί ότι στην περιοχή υπάρχει φυτώριο φοινίκων, η διατήρηση του οποίου ενδεχομένως να λειτουργεί ως μία «ωρολογιακή βόμβα», ως εκτροφείο σκαθαριών, όπως αναφέρουν πολίτες.
Πέραν όσων προαναφέρθηκαν υπάρχει και ένας άλλος απλούστατος παράγοντας που δυσχεραίνει την όλη κατάσταση, το γεγονός ότι το σκαθάρι είναι έντομο… Πετάει, μεταφέρεται γρήγορα κι εύκολα παντού, όπου θέλει.
Προ των πυλών
Άρα εξ’ αρχής ήταν -ή θα έπρεπε να ήταν- αναμενόμενο ότι το σκαθάρι θα έφτανε στην περιοχή του φοινικοδάσους. Οι όποιες προσπάθειες ήταν ουσιαστικά στην κατεύθυνση «καθυστέρησης» της εισβολής του. Καθυστέρησε ή όχι (θα πρέπει οι ειδικοί να αποφανθούν σχετικά), το θέμα είναι ότι βρίσκεται πλέον, αν όχι εντός, πέριξ του φοινικοδάσους. Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι το σκαθάρι θα εγκατασταθεί -το πότε ακριβώς δεν το γνωρίζει κανείς αυτή την στιγμή- μέσα στο φοινικόδασος. Ίσως σήμερα, ίσως αύριο, σίγουρα κάποια στιγμή, όχι στο πολύ μακρινό όμως μέλλον.
Τί γίνεται λοιπόν τώρα; Ουδείς γνωρίζει επ’ ακριβώς. Το ερώτημα είναι αν θέλουμε ως χώρα, ως Κρήτη, ως Λασίθι, ως Σητεία να εξακολουθεί να υπάρχει αυτό το μοναδικού φυσικού κάλλους προστατευόμενο φοινικόδασος στο Βάι. Αν τελικά ενδιαφερόμαστε να μείνει ζωντανό το φοινικόδασος.
Εάν ναι, τότε θα πρέπει κατ’ αρχήν να κινητοποιηθούν άμεσα και ουσιαστικά η ελληνική πολιτεία, τα αρμόδια υπουργεία, οι Βουλευτές, η Περιφέρεια, ο Δήμος, όλες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες, αλλά και συνολικά η κοινωνία. Πρέπει όλοι να κάνουν ό,τι μπορούν. Απαιτείται όμως πολιτική βούληση πλέον, κατάλληλο επιστημονικά τεκμηριωμένο σχέδιο δράσης, χρηματοδότησή του, καταμερισμός καθηκόντων, άμεσες, σωστές ενέργειες.
Σε αντίθετη περίπτωση είναι δεδομένο ότι κάποια στιγμή στο μέλλον το φοινικόδασος στο Βάι θα αποτελεί απλά μία όμορφη εικόνα, σε μία φωτογραφία που θα απεικονίζει το υπέροχο αυτό τοπίο… το οποίο στην πραγματικότητα θα αποτελείται από νεκρούς, άρρωστους φοίνικες… όσους απομείνουν.
Οι συνέπειες ασφαλώς δεν θα είναι μόνο θέμα αισθητικής, αλλά κι άλλες, πολύ δυσάρεστες για τον τόπο. Όχι όμως μόνο για την περιοχή της Σητείας, αλλά της Κρήτης και γενικότερα της χώρας. Και φαίνεται να διαφεύγουν σε πολλούς, αν όχι σε όλους μας σήμερα.
ΜΑΡΙΖΑ ΨΑΡΑΚΗ
Πηγή : Ανατολή
