Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2020

Γιώργος Αλεβίζος - H “Μαϊμουνόσκαλα

DSC06786

 

H “Μαϊμουνόσκαλα”

Γράφει: Γιώργος Αλεβίζος- Πρόεδρος Μικρασιατών

Ποντίων και Αρμενίων Σητείας

 

Δεκαετίες κατατρύχει (βασανίζει) tο Λιμένα Σητείας, η λεζάντα “μαϊμουνόσκαλα”.Που δεν περιποιεί τιμή. Αντιθέτως.

Η πατρότητα της φράσης άγνωστη. Ετυμολογική εξήγηση δεν έχει επιχειρηθεί. Σκάλα, δηλ. λιμένας των μαϊμουνιών. Των πιθήκων, αρκούδων σε εκμετάλλευση από αρκτοτρόφους. Αρκουδιάρηδες.

Ο λιμένας διαχρονικά είναι στη θέση του. Τα μαϊμούνια; Ποιους εκπροσωπούν. Σε ποιους αναφέρονται.

Ιστορικά. Βασανιστικά. Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μια εκδοχή. Κάποιοι ίσως την θεωρήσουν αυθαίρετη. Ας το συζητήσουμε.

Ο λιμένας Σητείας είχε τον χαρακτήρα του porto marino. Oπου μπαινόβγαιναν εμπορικά καράβια. Με πληρώματα χωρών Μεσογείου, ανάλογα με τη σημαία του πλοίου. Αρχές 20ου αιώνα τα πληρώματα, στερημένα κοινωνικής ζωής. Κυριευμένα από το σεξουαλικό ένστικτο (Libido) φθάνοντας στα λιμάνια απελευθέρωναν εαυτούς και δαίμονες. Μεθούσαν. Ασχημονούσαν. Έβριζαν. Ξεθύμαιναν στα πορνεία. Εκτόνωναν το ηφαίστειο. Που δημιουργούσε η κοινωνική στέρηση. Των περισσότερων η συμπεριφορά προβλημάτιζε την τοπική κοινωνία. Τις οικογένειες κοντά στην προβλήτα. Στον όρμο. Είχε ο Λιμήν Σητείας (γεωγραφική ονομασία) πορνείο; Σαφή δεδομένα δεν υπάρχουν.

Κατά την περίοδο Κρητικής πολιτείας 1898-1910(Επίσημη Ένωσις Κρήτης 1.12.1913).Στο Λιμένα Σητείας ναυλοχούσε Μοίρα του Γαλλικού στόλου. Στεγαζόμενος ο Ναύαρχος στη σημερινή οικία της κ.Λήδας Ιωαννίδου, αδελφής του τ.Υπουργού κ.Φοίβου Ιωαννίδη. Στο Ηράκλειο ο Αγγλικός στόλος. Στο Ρέθυμνο ο Ρωσικός. Στα Χανιά ο Ιταλικός. Για ευνόητους λόγους, όπου ναυλοχούσε στόλος λειτουργούσαν πορνεία. Αποδεκτά ίσως και απαραίτητα.

Να ξεθυμαίνουν οι στερούμενοι. Ναύαρχοι, αξιωματικοί, πληρώματα.

Η θρυλική Μαντάμ Ορντάνς, που την βιβλιογραφεί ο Κρητάνθρωπος Καζαντζάκης, καυχιόταν ότι  από το γοβάκι της έπιναν σαμπάνια, οι Νάβρακοι(Ναύαρχοι).

Στην ταινία “Μπορντέλο”. Του  Κρητάνθρωπου, φίλου Νίκου Κούνδουρου σεναριογραφείται μέσω των πορνείων ή ασέλγεια στα σώματα. Στη ψυχή της Κρήτης. Της ελληνικής μοίρας. Από ένστολους και άστολους. Κυβερνήτες ξηράς και θάλασσας. Οι στόλοι …πρώτο τραπέζι πίστα.

Τα ονόματα των Ναυάρχων κατοχής αφανίσθηκαν. Της Μαντάμ και σήμερα παραμένει. Φεύγοντας (1910) οι Στόλοι Προστασίας, εκείνη παρέμεινε στη Κρήτη. Ηλιακά ώριμη. Με εκ Σητείας σύζυγο, χωροφύλακα. Με αίθουσα διασκέδασης στον Άγιο Νικόλαο. Στην Ιεράπετρα. Όπως αναφέρουν έγγραφα και μαρτυρίες.

Η τοπική παράδοση ιστορεί. Ότι, και στη Σητεία επιχείρησε η Μαντάμ Ορντάνς. Πόστο της μαγαζί δυτικά της κάτω γωνίας του Τελωνείου. Ως γαλλίδα είχε ευνοϊκές σχέσεις με τη ναυλοχούσα στη Σητεία Μοίρα του Γαλλικού Στόλου. Με τους αξιωματικούς, τα πληρώματα. Ύστερα με τα μπαινοβγαίνοντα εμπορικά πλοία στον Λιμένα Σητείας…Τη “μαϊμουνόσκαλα”.

Τότε τα πορνεία λειτουργούσαν και ως κατασκοπευτικά. Καταδοτικά γραφεία. Καθότι το σεξουαλικό ένστικτο. Πριν τη κορύφωση του. Καθιστά ευάλωτο και τον πιο εχέμυθο χαρακτήρα.

Είδες τα πορνεία ; Για λίγες και πολλούς κερδοφόρα, την εποχή των Δυνάμεων. Οι κατ’ευφημισμό σύμμαχες στα μεταξύ τους συμφέροντα. Η αντιπαλότητα δεν επέτρεπε αβρότητες.

Τον 19ο και αρχές 20ου αιώνα. Η αυτοκρατορική φήμη της γαλλικής κουλτούρας  μαγνήτιζε. Όπου υπήρχε γαλλική παρουσία. Ακόμη και  ολιγάριθμες κοινωνίες.

Στη Σητεία. Πάνω από το Τελωνείο. Λοξώς απέναντι ΒΔυτικά. Όπου το σημερινό περιφραγμένο οικόπεδο. Υπήρχε το ξενοδοχείο Η “ΓΑΛΛΙΑ” της οικογένειας Ζαχαράκη. Κατεδαφίστηκε πριν λίγα χρόνια από τους κληρονόμους. Που σήμερα είναι πολλοί.

Το ξενοδοχείο είχε καταγράψει τη δική του ιστορία. Στα πρώτα παιδικά μου χρόνια μπαινόβγαινα για θελήματα. Με φώναζε η μάνα. Η κόρη της, τελευταία ιδιοκτήτρια χωρίς απογόνους , ήταν ακριβοθώρητη. Έμπαινα ή ανέβαινα σε στενόχωρους χώρους. Να κατεβάσω χρειαζόμενα για τη Ζαχαράκαινα πράγματα. Το “ΓΑΛΛΙΑ” τη δεκαετία του ’50 υπολειτουργούσε. Είχε εκτοπισθεί από το νεώτερο. Το ξενοδοχείο ΜΥΣΩΝ.

Στα συλλεκτικά μου έχω Δελτίο Καταγραφής Πελάτου στο “ΓΑΛΛΙΑ” το 193.. Άγγλου υπηκόου Αρχαιολόγου.

Σε προ 25ετίας τοπική έκθεση. Παρατηρώντας το “Δελτίο” του Άγγλου, συμπολίτισσα φιλόλογος Αττικής σχολίασε ότι πρόκειται για πράκτορα της Αγγλικής Υπηρεσίας Πληροφοριών. Της Intelligence Service.

…Από τα μαϊμούνια της “Μαϊμουνόσκαλας”.Στους Πράκτορες….

“Εκεί που συχνάζουν ναυτικοί και άλλα κακοποιά στοιχεία”. Άλλη λεζάντα-συνοδεύουσα τα λιμάνια-αλάνια. Τους λιμένες με διαρκή ζωντανή κίνηση. Ναυτικοί…και άλλα κακοποιά. Τους ναυτικούς, εξομοίωναν με τους κακοποιούς. Αντίληψη χρονολογούμενη από περιόδους, που η παραμονή των καραβιών στους λιμένες ήταν πολυήμερη.

Σήμερα η λεζάντα έχει ξεθωριάσει, από τους νεώτερους συγγραφείς αφηγηματικών κειμένων. Δεν μετάνιωσα που έγινα καπετάνιος.

Παρερχομένου του χρόνου η φράση η μαϊμουνόσκαλα του λιμένα Σητείας. Πέραν της έννοιας για άλογη συμπεριφορά ναυτικών επεκτάθηκε σε στεριανούς χαρακτήρες. Γενικεύθηκε. Μεταλλάχθηκε απαξιωτικά.

Δηλ. αν κάποιος με κουτσομπολίστικη διάθεση. Μετέφερε κατήγορα σχόλια. Ανυπόστατα. Υπερβολές. Ονομαστικά για κάποια πρόσωπα.

Εκείνος που τον άκουγε. Εφόσον γνώριζε την πραγματικότητα. Το αβάσιμο του κουτσομπολιού. Τον αντέκρουε. Ενίοτε και αγανακτισμένα “…έλα μωρέ. Μαϊμουνόσκαλα δεν είμαστε;” Και διέκοπτε τη συζήτηση.

Εάν όμως οι συνομιλητές ήταν…απόφοιτοι της “Ακαδημίας Φαρμακογλωσσίας” ,οι μαϊμουνοσκαλιές σκυταλοδρομούσαν!!! Μέχρι να βρεθεί το επόμενο στοπ.

Πάντως στη νεώτερη γενιά η “μαϊμουνόσκαλα” κατεδαφίζεται. Οι νέοι σήμερα έχουν εντιμώτερη αντίληψη. Πιο ηθική.

Χρόνια με ταλαιπωρούσε το “μαϊμουνόσκαλα” για τη γενέτειρα μου. Γράφοντας σήμερα νιώθω λίγο ξαλαφρωμένος.

 

Γιώργος Αλεβίζος

1-12-2020

 

Πηγή : Style 100Fm

Συνολικες προβολες σελιδας